ΙΕΡΑ ΟΔΟΣ - ΙΣΤΟΡΙΑ - ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ - ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣ - ΕΚΔΟΣΕΙΣ - ΜΝΗΜΕΙΑ - ΒΙΒΛΙΑ - ΜΟΥΣΙΚΗ
Από τα ναζιστικά στρατόπεδα (Νταχάου, Μπούχενβαλντ, Μπέργκεν- Μπέλζεν, Άουσβιτς κ.α.) στα στρατόπεδα της Κατοχής στην Ελλάδα (Παύλου Μελά, Χαϊδάρι, Λάρισας, Τρικάλων, Ρόδου, Πτολεμαΐδας), και την Αφρική, στα στρατόπεδα του Εμφύλιου (Μακρόνησος, Αη Στράτης, Βίδος, Χίος, Τρίκερι, Γαύδος, Γύθειο, Φρούριο Ιτσεδίν, Επταπύργιο) και της χούντας (Γυάρος, Λέρος, Ωρωπός, Οδός Μπουμπουλίνας, Σέδες). Μια πλήρης τοπογραφία μέχρι σήμερα!
Ποιος αλήθεια ήταν ή είναι ο χώρος των στρατοπέδων;
ΗΜΕΡΙΔΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΓΑΛΟΥ ΠΕΡΙΒΟΛΟΥ Ι. ΜΟΝΗΣ ΔΑΦΝΙΟΥ – Β’ ΦΑΣΗ»
Ε. Π. «ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ 2014-2020»
Τόπος διεξαγωγής: Καθολικό Μονή Δαφνίου, Τρίτη 3 Δεκεμβρίου 2024 και ώρα 12:00-15:00 μ.μ
H Εφορεία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής σας προσκαλεί στην ημερίδα παρουσίασης του έργου «Αποκατάσταση Μεγάλου Περιβόλου Ι. Μ. Δαφνίου – Β΄ Φάση», που θα πραγματοποιηθεί στη Μονή Δαφνίου, την Τρίτη 3 Δεκεμβρίου 2024, στις 12:00μ.μ.
Το έργο υλοποιήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής στο πλαίσιο ομώνυμης Πράξης, με χρηματοδότηση από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία 2014-2020».
Ακύλας Παπαδομανωλάκης (1933 – 14.10.2024)
Ο Ακύλας Παπαδομανωλάκης γεννήθηκε στα Χανιά (Νεροχώρι Αποκορώνου). Σπούδασε Οικονομικά στην Ανωτάτη Εμπορική και ανέπτυξε πλούσια κοινωνική, πολιτική, πολιτιστική, αυτοδιοικητική, συγγραφική και δημοσιογραφική στο Χαϊδάρι.
Συνοπτικά σε τίτλους ο Ακύλας Παπαδομανωλάκης υπήρξε
α) Μέλος του προδιδακτορικού Μορφωτικού Συλλόγου Χαϊδαρίου
β) Ιδρυτικό μέλος και πρώτος Πρόεδρος της Εστίας Κρητών Χαϊδαρίου
γ) Μέλος της Ένωσης Επιστημόνων Χαϊδαρίου
δ) Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Χαϊδαρίου πριν από τη δικτατορία (Δήμαρχος Δημήτρης Γιαχνής) ε) Εκδότης και αρθρογράφος της τοπικής εφημερίδας “Χαϊδαριώτικο Σημειωματάριο)
στ) Ποιητής και συγγραφέας.
Η απελευθέρωση της Αθήνας και το Χαϊδάρι | 12 Οκτωβρίου 1944 - 80 Χρόνια μετά
[Πρώτη δημοσίευση στο ΧΑΪΔΑΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΕΔΩ]
του Κώστα Φωτεινάκη
Με αφορμή τα 80 Χρόνια από την Απελευθέρωση της Ελλάδας (1944 – 2024) και ανταποκρινόμενοι στην παρότρυνση/ έκκληση του συγγραφέα, ποιητή αλλά και κρατούμενου στο Στρατόπεδο της Γερμανίας Ματχάουζεν, Ιάκωβου Καμπανέλλη, με την κραυγή "Φίλοι μου θυμηθείτε το ναζισμό.…” (1993)...
… Θυμάμαι το ναζισμό και παρουσιάζω αυτήν την εργασία με εικόνες, με αφορμή τα 80 Χρόνια από την Απελευθέρωση της Αθήνας 12 Οκτωβρίου 1944.
Η εργασία εστιάζεται αποκλειστικά στο Χαϊδάρι στις μέρες της Απελευθέρωσης. Για το Στρατόπεδο Χαϊδαρίου, το ΜΠΛΟΚ 15 και την Εθνική Αντίσταση στο Χαϊδάρι έχω γράψει και δημοσιεύσει στο Ιστορικό Λεύκωμα "Χαϊδάρι - Τόπος & Άνθρωποι", 2007, καθώς και σε blogs - sites.
[ΕΙΚΟΝΑ -1. Σύνδεση με την Εθνική Αντίσταση. Κατά μήκος της Ιεράς Οδού, προφανώς στη δασική περιοχή του Όρους Αιγάλεω. Η “ΙΙ Ταξιαρχία – 4ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ” είναι σηματοδοτημένη με ----χχχ----χχχ-χχχ---]. Στο χάρτη καταγράφονται οι τοποθεσίες ΧΑΪΔΑΡΙ και ΔΑΦΝΙ. Πηγή: “Το μπλόκο της Κοκκινιάς (Χρονικό μνήμης). Δ.Νίκαιας 2004.
.jpg)
Με αφορμή τη σφαγή στο Αιγάλεω αλλά και τις εκτελέσεις στην Αγία Βαρβάρα, την ίδια ημέρα, 29 Σεπτεμβρίου 1944, επισκέφτηκα τα τρία μνημεία των δύο πόλεων.
Επικεντρώνομαι όμως σε ένα, σε εκείνο που μου προκάλεσε τη χειρότερη εντύπωση στο Άλσος Μπαρουτάδικο.
Αναφέρομαι στο εξαιρετικό γλυπτό του Σώτου Αλεξίου, το οποίο δημιουργήθηκε το 2001 και είναι αφιερωμένο στην Εθνική Αντίσταση και στη μνήμη της δολοφονίας των άοπλων πολιτών, στις 29 Σεπτεμβρίου 1944, δέκα μέρες πριν από την Απελευθέρωση της Αθήνας, στις 12 Οκτωβρίου 1944.
Μια επίσκεψη στο μνημείο θα επιβεβαιώσει αυτα που βλέπετε στις φωτογραφίες.
"Η μετατροπή της Μονής Δαφνίου σε ψυχιατρείο" (αναδημοσίευση)
Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Στη μακραίωνη ιστορία της Μονής Δαφνίου υπάρχουν λίαν ενδιαφέρουσες πτυχές, τις οποίες σκέπασε η αχλύς του χρόνου. Μία εξ αυτών αφορά στην μετατροπή της Μονής σε «Φρενοκομείο» από τον Μάιο 1883 έως τον Φεβρουάριο 1885. Μετά την επανάσταση η Μονή βρισκόταν σε ερειπιώδη κατάσταση, αφού είχε πυρποληθεί και εγκαταλειφτεί. Το 1883 επιδιορθώθηκαν τα κελιά της Μονής όχι για να δεχτούν μοναχούς, αλλά όπως μας πληροφορεί ο Γεώργιος Λαμπάκης για να δεχτούν φρενοβλαβείς! Απαγορεύτηκε στο κοινό να εισέρχεται στον κυρίως χώρο της Μονής, παραμορφώθηκε ο περίβολος και αλλοιώθηκε η εικόνα του περίφημου αυτού χριστιανικού οικοδομήματος. Αλλά και στα χρόνια της Τουρκοκρατίας τη φροντίδα των φρενοβλαβών είχαν η Εκκλησία και τα Μοναστήρια.
Ο πύργος της Λεψίνας λίγο πριν από τη διάλυσή του, ενώ έχει προχωρήσει η λατόμευση του λόφου. Φωτογραφία του Ιωάννη Τραυλού από το Αρχαιολογικό Δελτίο του 1960.
[ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ ΝΕΟΝ ΠΛΑΝΟΔΙΟΝ ΕΔΩ]
του ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΛΛΗ
«Αὕτη δὲν ἐπραγματοποιήθη μέχρι σήμερον»· τούτη η λακωνική πρόταση βρίσκεται σε μία υποσημείωση στον τόμο του 1960 του Αρχαιολογικού Δελτίου, του επίσημου περιοδικού της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, και αναφέρεται στην ανασύσταση του φραγκικού πύργου που υπήρχε στην Ελευσίνα, ο οποίος διαλύθηκε το 1953 προκειμένου να επεκταθούν τα λατομεία και οι εγκαταστάσεις της τσιμεντοβιομηχανίας “Τιτάν”. Η εταιρεία είχε δεσμευθεί ότι θα ανοικοδομήσει με δαπάνες της τον πύργο σε άλλο σημείο, με το αυθεντικό του υλικό. Όμως, επτά χρόνια αργότερα, οι λίθοι του πύργου ανέμεναν την αναστήλωσή του, όπως διαπιστώνει στην υποσημείωση ο αρχιτέκτων Ιωάννης Τραυλός, μελετητής του ιερού της Ελευσίνας. Και αναμένουν ακόμη, μέχρι τις μέρες μας.
Ο φραγκικός πύργος είχε κτιστεί στην κορυφή του λόφου που βρισκόταν αμέσως δυτικά του αρχαίου ιερού, εκεί όπου σήμερα υψώνονται καμινάδες – αγαπημένο θέμα πολλών φωτογράφων, φόντο των αγαλμάτων της αυλής του μουσείου της Ελευσίνας. Στο ίδιο σημείο είχε ιδρυθεί κατά τους ελληνιστικούς χρόνους ένα μικρό φρούριο, επάνω στα κατάλοιπα του οποίου θεμελιώθηκε η μεσαιωνική οχύρωση με τον μεγάλο πύργο. Ο ακριβής χρόνος κατασκευής του είναι άγνωστος, αλλά αποδίδεται με αρκετή βεβαιότητα στον 13ο αιώνα, όταν η Αττική κατακτήθηκε από τους σταυροφόρους και η ύπαιθρός της απέκτησε πολλούς τέτοιους πύργους, για να φρουρούν μικρά χωριά ή να επιτηρούν μεγάλες γαιοκτησίες. Στην περίπτωση της Ελευσίνας, ο πύργος μπορεί να συμμετείχε στο δίκτυο των φρυκτωριών που παρακολουθούσαν την κίνηση στο θαλάσσιο στενό μεταξύ Αττικής και Σαλαμίνας, ή να ήλεγχε τον χερσαίο δρόμο από την Αθήνα προς την Πελοπόννησο και τη βόρεια Ελλάδα.
[ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ ΝΕΟΝ ΠΛΑΝΟΔΙΟΝ ΕΔΩ]
[Αναδημοσιεύω από τη σελίδα στο Facebook του Δημήτρη Πλουμπίδη το κείμενο για τον πατέρα του Δημήτρη Πλουμπίδη που εκτελέστηκε στις 14 Αυγούστου 1954 στο Δαφνί. H ημερομηνία δημοσίευσης είναι 14 Αυγούστου 2024 [ΕΔΩ - Κ.Φωτ.]
Νίκος Πλουμπίδης: 70 χρόνια μοναξιάς
Στις 14 Αυγούστου 1954 έπεσε στο Δαφνί από τις σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσματος ο Νίκος Πλουμπίδης. Από τη σύλληψη του τον Νοέμβρη 1952 και έως την τελευταία στιγμή αντιμέτωπος με την διπλή κατηγορία έκανε ακραία πράξη πολιτικής αξιοπρέπειας με την ίδια του την ζωή. Ζωή ταυτισμένη με την ιστορία του ΚΚΕ και του αριστερού συνδικαλισμού, την οργάνωση και την πορεία του ΕΑΜ, τις παράνομες οργανώσεις των χρόνων του εμφυλίου πολέμου και μετά την «συντριπτική ήττα… την ανάγκη μιας ανάσας νομιμότητας» (δικά του λόγια) με τον κεντρικό του ρόλο στην επάνοδο στη Βουλή των καταδιωγμένων με την Δημοκρατική Παράταξη το 1950 και την ΕΔΑ το 1952 (Νίκος Πλουμπίδης. Ίδρυμα της Βουλής, 2019).
“Κυρία Μενδώνη ξύπνα” ή πολίτες της Δυτικής Αθήνας – Αττικής “ξυπνάτε”;
Ο λόγος για το ιστορικό ίχνος της Ιεράς Οδού στο Σκαραμαγκά.
Του Κώστα Φωτεινάκη
Από την αρχή νιώθω την ανάγκη να δηλώσω ότι το άρθρο/ παρέμβαση στην εφημερίδα ΧΑΙΔΑΡΙ ΣΗΜΕΡΑ (21.07.2024) με τίτλο “Κυρία Μενδώνη ξύπνα” δεν με βρίσκει σύμφωνο για πολιτικούς αλλά και αισθητικούς λόγους.
Για τη διαχρονικά και μοναδικά αμετακίνητη Υπουργό Πολιτισμού, στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας κ.Λίνα Μενδώνη, μπορώ να ασκήσω με επιχειρήματα κριτική για άλλα πολύ σοβαρά εθνικής πολιτιστικής εμβέλειας θέματα (π.χ. συλλογή Στερν, πολεμική στο Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων/ ΣΕΑ, ευνοιοκρατία κ.λπ) αλλά για το συγκεκριμένο θέμα, εκτιμώ ότι δεν έχει τη διαχρονική και αποκλειστική ευθύνη.
Επίσης, δεν θεωρώ ότι το θέμα για την προστασία και την ανάδειξη του ιστορικού ίχνους της αρχαίας Ιεράς Οδού την αποκλειστική ευθύνη την έχει η ΕΦΑΔΑ. Γνωρίζω τις προσπάθειες που καταβάλουν οι αρχαιολόγοι σε μια τεράστια περιοχή που περιλαμβάνει τη Δυτική Αττική και το Δυτικό Τομέα της Περιφέρειας (από τις Αχαρνές μέχρι τα Μέγαρα, τις Ερυθρές και τον Κιθαιρώνα).
Με τα σημερινά δεδομένα και μετά από 15 χρόνια πλήρους ακινησίας για την προστασία και την ανάδειξη της Ιεράς Οδού στο Σκαραμαγκά, σκέπτομαι πολύ σοβαρά ότι πρέπει να εξετάσουμε τη “σωστική κατάχωση” για την αποφυγή της περαιτέρω διάβρωσης του εδάφους και της καταστροφής του “οδοστρώματος”.
Λίγα ιστορικά στοιχείαγια το Δρομοκαϊτη και το Ψυχιατρείο:
Ο Χιώτης έμπορος Ζωρζής Δρομοκαϊτης συντάσσει «Έν Χίω την 17/29 Νοεμβρ.1879» την διαθήκη του βάση της οποίας εκφράζει την «επιθυμία να συστήσει εν ιδιωτικόν Φρενοκομείον εις Αθήνας». Για τον σκοπό αυτό αφήνει 500.000 fr., «200.000 fr. δια το οικόπεδον, την οικοδομήν και σκευασίαν του Φιλανθρωπικού καταστήματος, τα δε υπόλοιπα 300.000 να μένουν ως προίξ του ιδίου καταστήματος... οι δε τόκοι δια να χρησιμεύσουν εις τας προς διατήρησιν έξοδα, ήτοι μισθούς Ιατρών, Διευθυντού, νοσοκόμων και υπηρετών...»
Ένα μήνα αργότερα, τον Δεκέμβριο του 1879, οι εκτελεστές της διαθήκης απευθύνονται στον Δημήτρη Βικέλα ο οποίος «ευρισκόμενος στη Γαλλία (Παρίσι) και διατηρώντας άριστες σχέσεις με επιστημονικούς και πνευματικούς κύκλους Γάλλων, παρέσχε πολύτιμες πληροφορίες στους εκτελεστές της διαθήκης...».
Περισσότερα - "Τράβα κορδέλα" και η οικολογική διάσταση της κατασκευής των κτηρίων του "Φρενομοκείου" Δρομοκαϊτειον. ΕΔΩ.
Προφανώς η θεατρική παράσταση στη Χίο έχει σχέση με τον τόπο καταγωγής του δωρητή Ζωρζή Δρομοκαϊτη. Εξαιρετική ιδέα - εύγε στους συντελεστές.
Κ.Φωτ.
-----------------------------------
Παραστάσεις στη Χίο
8/8/2024 Κάμπος (Perivoli)
12/8/2024 Aνοιχτό θέατρο Καρδαμύλων Αδαμάντιος Λεμός
16/8/2024 Πατρικά (δημοτικό σχολείο)
21/8/2024 Αρμόλια (πλατεία Αρμολίων)
