Ένα από τα αγάλματα/ συντριβάνια που ήταν στο Παλατάκι πουλήθηκε στο Δήμο Αθηναίων, τοποθετήθηκε αρχικά στη πλατεία "Θυμαράκια" και μεταφέρθηκε αργότερα στην Πλατεία Αργεντινής

[Ο Θανάσης Βέγγος ποζάρει μπροστά στο συντριβάνι που κοσμούσε το Παλατάκι. Η φωτογραφία είναι από την ταινία "Ποιός Θανάσης" (1969), στο βάθος φαίνεται ο κινηματογράφος ΚΑΝ ΚΑΝ (σήμερα δεν υπάρχει). Ένα ερώτημα που προκύπτει είναι γιατί ο Θανάσης Βέγγος εμφανίζεται μόνο σε αυτή τη σκηνή με αυτή την εμφάνιση με καπέλο. Μήπως αυτή η σκηνή είναι από κάποια άλλη ταινία του Βέγγου;]

[Το συντριβάνι από την ίδια ταινία χωρίς τον Βέγγο. Και οι δύο φωτογραφίες "αλλιεύτηκαν" από το Internet. To "ερώτημα" στην πρώτη εικόνα και τα στοιχεία της ταινίας είναι δικά μας]

[Το "συντριβάνι" έχει μεταφερθεί στην Πλατεία Αργεντινής στη Λ.Αλεξάνδρας. Είχε αγοραστεί από το Δήμο Αθηναίων το 1962. Κλικάρετε ΕΔΩ για περισσότερες πληροφορίες. Στις πληροφορίες της "γλυπτοθήκης" αναφέρεται ότι ο γλύπτης είναι άγνωστος, όμως είναι γνωστό ότι ο Θωμάς Θωμόπουλος, 1873-1937, γλύπτης, ζωγράφος, ακαδημαϊκός με έδρα στη Σχολή Καλών Τεχνών είχε φιλοτεχνήσει συντριβάνια στο Παλατάκι]

Περισσότερα για τα συντριβάνια στο Παλατάκι υπάρχουν στο βιβλίο "ΧΑΪΔΑΡΙ - τόπος και άνθρωποι", 2007. Θα επανέλθουμε μεφωτογραφίες συντριβανιών από το Παλατάκι.

Μονή Δαφνίου (Φωτοκάρτες) - Ανάρτηση αφιερωμένη στο συλλέκτη Γιάννη Ιγγλέση

Οι φωτογραφίες, οι πίνακες ζωγραφικής και χαρακτικών, οι αναφορές της περιοχής σε μυθιστορήματα, οι περιγραφές περιηγητών αποδεικνύουν πόσο σημαντική ήταν η Μονή Δαφνίου και ο περιβάλλον χώρος.

Το Ιωνικό κιονόκρανο από τη Μονή Δαφνίου στο Βρετανικό Μουσείο

[Το κιονόκρανο από τη Μονή Δαφνίου στο Βρετανικό Μουσείο]

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ από τον κατάλογο του Βρετανικού Μουσείου: Ιωνικό κιονόκρανο με έλικες από τη μία πλευρά έχει υποστεί βλάβη, αλλά είναι καλά διατηρημένα, από την άλλη. Δύο Ιωνικούς Κίονες πλήρης με βάσεις άξονες, και κιονόκρανα είχαν αφαιρεθεί από ένα μοναστήρι στη Δάφνη Αττικής. Αυτό είναι μέρος ενός από τους Κίονες. Ημερομηνία απόκτηση 1816.

Βρέθηκαν στο μοναστήρι του Δαφνίου, ενδεχομένως χτίστηκε στη θέση ενός ελληνικού ναού, αφιερωμένον στον Απόλλωνα.

[Το ίδιο κιονόκρανο στον κατάλογο του Βρετανικού Μουσείου]

[Ιωνικός Κίονας στον πρόναο της Μονής Δαφνίου - Αρχείο Γιάννη Ιγγλέση (1996;) από το Ιστορικό Λεύκωμα του Κώστα Φωτεινάκη "Χαϊδάρι - τόπος και άνθρωποι/ Παρατηρείστε τις ομοιότητες του κιονόκρανου με εκείνου που είναι στο Βρετανικό Μουσείο]

Έχει επανειλημμένως γραφτεί ότι ο αρχαιοκάπηλος Έλγιν έχει αφαιρέσει από το χώρο της Μονής Δαφνίου τρεις Ιωνικούς Κίονες (εδώ η περιγραφεί του Βρετανικού Μουσείου αναφέρει δύο). Ο Έλγιν ως γνωστό "φόρτωσε τον Σεπτέμβριο του 1802 τα Γλυπτά που αφαίρεσε από τον Παρθενώνα, με σκοπό να τα μεταφέρει στη Βρετανία. Η περιπέτειά τους ξεκίνησε όταν το «Μέντωρ» απέπλευσε από τον Πειραιά για τη Μάλτα. Εκεί, το πολύτιμο φορτίο θα μεταφερόταν σε άλλο πλοίο με τελικό προορισμό τη Βρετανία. Στα αμπάρια του υπήρχαν 17 κιβώτια που περιείχαν τμήματα της ζωφόρου του Παρθενώνα, ανάγλυφα του Ναού της Απτέρου Νίκης, μεμονωμένα τμήματα αγαλμάτων και σφονδύλους από κολόνες.
Οι δυνατοί άνεμοι παρέσυραν το πλοίο στα βράχια με αποτέλεσμα να βρεθεί στον βυθό νοτιοανατολικά των Κυθήρων, στην είσοδο του λιμανιού του Αβλέμονα, χωρίς να υπάρξουν θύματα.
Μαζί του «ναυάγησαν», τουλάχιστον προσωρινά, και τα σχέδια του Ελγιν για την άμεση μεταφορά των κιβωτίων. Ετσι, με τη βοήθεια του καπετάνιου αναζήτησε σφουγγαράδες για την ανέλκυση του πολύτιμου φορτίου.
Οι θησαυροί αυτοί του ελληνικού πολιτισμού πριν φτάσουν στο Βρετανικό Μουσείο, έμειναν για δυόμισι χρόνια στον βυθό των Κυθήρων...
Διαβάστε περισσότερα στο πρόσφατο ρεπορτάζ της Δάφνης Κοντοδήμα στα ΝΕΑ (ΕΔΩ)

Στο πλοίο ΜΕΝΤΩΡ που βυθίστηκε λέγεται ότι ήταν και ο Άγγλος συνταγματάρχης και περιηγητής LEAKE (ΕΔΩ) ο οποίος έχει περιγράψει και τη διαδρομή Ερυθρές - Ιερά Οδός (ΕΔΩ)

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Ο αρχαιολόγος Ανδρέας Α.Παπαγιαννόπουλος - Παλαιός στο βιβλίο του ΠΥΘΙΟΝΙΚΗ (1936) θεωρεί ότι τόσο ο Ιωνικός Κίονας που βρίσκεται στη Μονή Δαφνίου όσο και οι κίονες που έκλεψε ο Έλγιν από το χώρο της Μονής ήταν από το Μνημείο της Πυθιονίκης που κατασκεύασε ο Άρπαλος και που περιγράφει ο Παυσανίας στα ΑΤΤΙΚΑ. Για το θέμα της ΠΥΘΙΟΝΙΚΗΣ διαβάστε ΕΔΩ.

Γ.Βενετσάνος: ΙΕΡΑ ΟΔΟΣ – Ανίεροι άνθρωποι…/ "Ανοίξαμε και σας περιμένουμε"

Η Ιερά Οδός είναι ο αρχαιότερος δρόμος της χώρας μας. Οι αναφορές στην ιστορία του δρόμου αυτού είναι συχνές, αλλά η ανάδειξή του ως μνημείου της κλασικής αρχαιότητας με την αντίστοιχη ιστορική του αξία δεν έχει προχωρήσει.
Η (αρχαία) Ιερά Οδός ήταν δρόμος φτιαγμένος στα Αρχαϊκά χρόνια και συνέδεε την πόλη της Αθήνας με το Θριάσιο Πεδίο, στο οποίο μία φορά το χρόνο γινόταν η τελετή των ξακουστών Ελευσίνιων Μυστηρίων, τα οποία μέχρι σήμερα παραμένουν ανεξήγητα σχετικά με τον ακριβή χαρακτήρα τους.
Οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι η Ιερά Οδός (σημειώστε ότι είναι διάσπαρτη από Ιερά και εργαστήρια, ενώ έχουν ανακαλυφθεί και νεκροταφεία στα πλαϊνά της οδού), ήταν χώρος συγκέντρωσης πεζοπόρων προσκυνητών (σύμφωνα με την παράδοση ήταν αποκλειστικά άνδρες) που κατά την μετάβασή τους προς την περιοχή της Ελευσίνας, αντάλλασσαν μεταξύ τους σκωπτικά πειράγματα, γνωστά και ως «γεφυρισμοί».
Τα ευρήματα των ανασκαφών, κατά τη διάρκεια της χρονικής περιόδου από τα μεταξύ των Κλασσικών ετών μέχρι και τα Ρωμαϊκά στην Ιερά Οδό, δείχνουν ότι είχαν κατασκευάσει τουλάχιστον οκτώ επάλληλα οδοστρώματα, πράξη που δείχνει πόσο σημαντική ήταν.

Η Ιερά Οδός αποδεικνύει το πλεονέκτημα της, αφού διαχρονικά αναδείχτηκε η λειτουργική αξία του δρόμου περισσότερο από το ιστορικό στοιχείο. Δεν είναι τυχαίο ότι επί 2.500 χρόνια παρέμενε ο μοναδικός εθνικός δρόμος που συνέδεε την Αθήνα με τη Βόρεια Ελλάδα, την Ήπειρο και την Πελοπόννησο και σχεδόν ταυτίζεται με τη σύγχρονη οδική αρτηρία μέχρι την Ελευσίνα, με κάποιες μικρές παρεκκλίσεις.

Ε! αυτή την οδό που έχει γράψει ιστορία και έχει συμβάλει στην ανάπτυξη της πόλης της Αθήνας, οι υπεύθυνοι της χώρας μας την έχουν αφήσει στην τύχη της, να ρημάζει μέρα με τη μέρα. Τα αποτελέσματα τα βλέπετε και στις φωτογραφίες, μηδέν σήμανση, μηδέν προστασία, αγριόχορτα, φρύγανα και σκουπίδια, έχουν σχεδόν εξαφανίσει τα υπολείμματα της οδού της τέλεσης των παναθηναίων. Λαός ο όποιος δεν προσέχει την ιστορία του και ότι αυτή συνεπάγεται, είναι καταδικασμένος να κάνη τα ιδία και χειρότερα ίσως λάθη, από ότι στο παρελθόν και δυστυχώς πλην ελαχίστων τιμητικών εξαιρέσεων σε αυτό τον τόπο, έχουμε ξεχάσει ποιο είμαστε και βέβαια υπάρχουν αρκετοί εθελοντές που ζηλεύουν την δόξα του εφιάλτη σπρώχνοντας με τον ένα ή τον άλλο τρόπο προς την κατεύθυνση της λήθης.

Αλλά είπαμε το νέο σύνθημα στη χώρα μας είναι «ανοίξαμε και σας περιμένουμε» εμείς πατώσαμε, μα σε όλα;!

ΠΗΓΗ: ΕΠΙΚΑΙΡΑ Νέας Σμύρνης Π.Φαλήρου κ.λπ.

Ζέφυρος, ο δροσερός δυτικός άνεμος και ο βωμός του στην αρχαία Ιερά Οδό

Έχουμε κατά καιρούς γράψει στο blog ΙΕΡΑ ΟΔΟΣ, ότι κατά μήκος της αρχαίας Οδού υπήρχαν βωμοί, ιερά, αγάλματα, νεκροταφεία κ.λπ.
Ο Παυσανίας διερχόμενος την Ιερά Οδό περιγράφει στα ΑΤΤΙΚΑ (ίσως στον πρώτο "Ταξιδιωτικό Οδηγό"), ότι "ἔστι δὲ καὶ Ζεφύρου τε βωμὸς καὶ Δήμητρος ἱερὸν καὶ τῆς παιδός·" (1.37,2).

Σύμφωνα με άρθρα που διαβάσαμε "Ο Ζέφυρος ήταν μεσολαβητής ανάμεσα στον Πάνω Κόσμο και στον Άδη" και έτσι ίσως θα μπορούσε να εξηγηθεί ότι ο βωμός του ήταν μαζί με το ιερό της Δήμητρας και της Περσεφόνης.

Ο Ζέφυρος αναφέρεται μαζί με άλλους ανέμους από τον Ισίοδο "Θεογονία", στον Όμηρο (Ηλιάδα), στους Ορφικούς Ύμνους αλλά και σε στίχους νεώτερων ποιητών όπως του Οδυσσέα Ελύτη στο "Άξιον Εστί" και "Φωτόδενδρο" (ως "Πουνέντες) κ.ά.


[ Ο Ζέφυρος στους "Αέρηδες" (στο ρολόι του Κυρρήστου, 1ος αι. π.Χ.). Κρατούσε λουλούδια και απεικονιζόταν, όπως όλοι οι ανάλαφροι άνεμοι, ως νέος, αγένειος και φτερωτός. Παριστανόταν συνήθως με ανθρώπινη μορφή και το μόνο που τον διέκρινε από τους ανθρώπους ήταν τα φτερά. Περισσότερα ΕΔΩ]


[Σάντρο Μποτιτσέλι: "Η Γέννηση της Αφροδίτης" (La nascita di Venere), 1845. Η θεά Αφροδίτη αναδύεται από το νερό μέσα σε ένα όστρακο που φυσούν ο Ζέφυρος και η Αύρα προς την ακτή της Κύπρου ή των Κυθήρων.]


[Γιάννης Τσαρούχης "Ανεμολόγιο", για την ποιητική συλλογή "Προσανατολισμοί" του Οδυσσέα Ελύτη. Στην ίδια συλλογή ο Γιάννης Τσαρούχης είχε ζωγραφίσει και ένα ανεμοδείκτη με τον Τρίτωνα, που προφανώς τον είχε αντιγράψει από τον "Πύργο των Ανέμων" (Ωρολόγιο του Ανδρόνικου. Ο "Τρίτωνας" βρισκόταν, σύμφωνα με την αποτύπωση σε γραβούρα του 18ου αιώνα, στην κορυφή του Πύργου. Το σκίτσο "Τρίτωνας" απετέλεσε και σήμα του περιοδικού "προσανατολισμοί" (1998-2001)]

[Ο Ζέφυρος, γραμματόσημο στη σειρά "Άνεμοι", 1943;]