Το "κωδωνοστάσιον" (καμπαναριό) της Μονής Δαφνίου - Κατεδαφίστηκε με τις επισκευές, μετά το σεισμό του 1889 | Περιγραφές Γ.Λαμπάκη | Οι σεισμοί 1886, 1889, 1894, 1981,1999, 2019

ΕΙΚΟΝΑ-1: Ίσως η πρώτη αποτύπωση της Μονής Δαφνίου. Έτος1842 Ντακεροτυπία ή  Δαγκεροτυπία (πρώτη μορφή φωτογραφίας): Philibert-Joseph Girault de Prangey. (1804 - 1892). Βρίσκεται στο The Metropolitan Museum of Art [ΕΔΩ]. Μόλις και διακρίνεται το Κωδωνοστάσιο πίσω από το θόλο.

ΕΙΚΟΝΑ -2: Η δεύτερη απεικόνιση του καμπαναριού της Μονής Δαφνίου  είναι η ανωτέρω φωτογραφία (1850). Φαίνεται πολύ καθαρά το κωδωνοστάσιο (καμπαναριό) - στις μέρες μας δεν υπάρχει. Σύμφωνα με το παραπάνω σκίτσο, αλλά και τις επόμενες φωτογραφίες που ακολουθούν, το κωδωνοστάσιο  ήταν ηψηλότερο του θόλου του Καθολικού (εκκλησία της Μονής Δαφνίου).

Το κωδωνοστάσιο ήταν Φράγκικη προσθήκη, όπως και άλλα τμήματα, προεκτάσεις του Καθολικού. (Περισσότερα για το πως και γιατί κατεδαφίστηκε το καμπαναριό, μετά το σεισμό του 1889 στη συνέχεια)

Σεμερτζίδης Βάλιας, "Όργωμα, 1937 (Ιούνιος) - 2η απόπειρα γεωγραφικής περιγραφής γύρω από τον Προφήτη Ηλία Χαϊδαρίου (Ποικίλο Όρος, Δαφνοβούνι, Κορυδαλλός)

 

Φωτογραφία από την Εθνική Πινακοθήκη:  Σεμερτζίδης Βάλιας (1911 - 1983), Όργωμα, 1937 (Ιούνιος) - Λάδι σε ξύλο, 79,5 x 111 εκ. Κληροδότημα Αντωνίου Μπενάκη [ΕΔΩ]

Ένα δεύτερο έργο του Βάλια Σεμερτζίδη, το "Όργωμα", με μία πιθανότητα να έχει σχέση με το Χαϊδάρι και τους ορεινούς όγκους που το περιβάλλουν.

Το πρώτο έργο με θέμα "Βράχος στο Αιγάλεω", 1937" το είχαμε παρουσιάσει - ΕΔΩ.

Και τα δύο έργα, δημιουργήθηκαν το έτος 1937 και έχουν περίπου την ίδια τεχνική και χρώματα. Και τα δύο έργα "φιλοξενούνται" στην Εθνική Πινακοθήκη και είναι από το ίδιο κληροδότημα, του Αντωνίου Μπενάκη.

Απόπειρα γεωγραφικής περιγραφής και προσδιορισμού της τοποθεσίας πίνακα το "Όργωμα":

Βάλιας Σαμερτζίδης "Βράχος στο Αιγάλεω", 1937 και μια απόπειρα γεωγραφικής περιγραφής τμήματος του Σαρωνικού (Ψυττάλεια, Άιγινα, Αταλάντη, Νησίδων Λαγούσες)

 

Φωτογραφία από την Εθνική Πινακοθήκη:  Σεμερτζίδης Βάλιας (1911 - 1983), Βράχος στο Αιγάλεω, 1937, Λάδι σε μουσαμά, 90 x 95,5 εκ. Κληροδότημα Αντωνίου Μπενάκη [LINK]

Σε μια ανάρτησή του ο γλύπτης Χάρης Λαλές ρωτούσε αν γνωρίζει κάποιος την τοποθεσία του έργου με τίτλο "Βράχος του Αιγάλεω", 1937, του Βάλια Σεμερτζίδη. 

Τότε είχα καταθέσει μια πρώτη άποψη και περιγραφή. Σήμερα επανέρχομαι με μια μεγαλύτερη βεβαιότητα χωρίς ωστόσο να είμαι απολύτως βέβαιος.

Κατά τη γνώμη μου:

Οι οκτώ κινηματογράφοι στο Χαϊδάρι | Ένας χειμερινός και ένας θερινός εξακολουθούν να λειτουργούν.

 

[Ο Πέτρος Κοντός σε ταμπλό του κινηματογράφου Σοράγια]

Οι Κινηματογράφοι στο Χαϊδάρι

1. Ατττίκ [στη σημερινή καφετέρια "Αίνιγμα"]. Στην εφημερίδα  ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΧΑΙΔΑΡΙΟΥ καταγράφεται η είδηση: "ΠΩΛΗΣΙΣ  ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ" Πληροφορούμεθα, ότι πρόκειται να πωληθή  ο θερινός κινηματογράφος "Απίκ" των αδελφών Δημητρίου" (27  Οκτωβρίου 1957]. 
2. Ἠλιος [απέναντι από την Πλατεία Ηρώων, σήμερα σούπερ μάρκετ]. 
3. Λεβάντα [στο σημερινό πεζόδρομο του  Δάσος Χαϊδαρίου, τμήμα της οδού Ηρώων Πολυτεχνείου -  Πρώην καφετέρια Πισίνα, Φοίνικας]. 
4. Ρίτα [στην οδό Φαβιέρου στα σύνορα με το Περιστέρι, σήμερα  σχολή οδηγών].
5. Κατερίνα [στην οδό Δαβάκη - υπάρχει  από το καλοκαίρι του 1996 ως  Δημοτικός Κινηματογράφος. Στις μέρες μας λειτουργεί από ιδιώτη].
6. Άνοιξη [στην Αγωνιστών Στρατοπέδου -υπάρχει και λειτουργεί. Αρχικά λειτουργούσε από ιδιώτη, στη συνέχεια ως Δημοτικός κινηματογράφος. Στις μέρες μας λειτουργεί από ιδιώτη ο οποίος τον ανακαίνησε το 2007). 
7. Σοράγια [γωνία Δωδεκανήσου και Βενιζέλου, κοντά στο 2° Δημοτικό  Σχολείο, Σήμερα πολυκατοικία].
8. ΔΑΣΟΣ [στην εκβολή της πρώην Παύλου του Δάσος Χαϊδαρίου (Ηρώων Πολυτεχνείου ) των Αδελφών Τσαμαδού]

Οι πέντε Πρώτοι ήταν θερινοί. Οι τρεις τελευταίοι ήταν Χειμερινοί. 

Οι δύο κινηματογράφοι, Άνοιξη (χειμερινός) και Κατερίνα (θερινός), χρειάζεται να υποστηρικτούν για να συνεχίσουν τη λειτουργία τους.

ΚΑΤΕΡΙΝΑ - Η πρώτη προβολή ως Δημοτικός Κινηματογράφος, Καλοκαίρι 1996.  Διακρίνονται +Δήμος Παρασκευάς, Μαρία Γεωργιάδου, Νίκος Καστόρας.

Ο κινηματογράφος ως χώρος (οικόπεδο) είναι ιδιοκτησία του Δήμου Χαϊδαρίου. Στις μέρες μας λειτουργεί από τον ίδιο ιδιώτη που διαχειρίζεται και τον κινηματογράφο ΑΝΟΙΞΗ.

Υπήρξε κατασκήνωση της "Νεολαίας του Χίτλερ" προπολεμικά, το 1937, στο Σκαραμαγκά? (έρευνα σε εξέλιξη)

 

Η Φωτογραφία αυτή με θέμα "Σκαραμαγκάς - Νεολαία του Χίτλερ προπολεμικά με τον αρχηγό της νεολαίας 1933 -1940 Baldur von Schirach" ανακτήθηκε από την ομάδα στο Facebook "Παλιές φωτογραφίες της Ελλάδας". (φωτ. από την ομάδα παρακάτω).

Με μια μεγαλύτερη έρευνα, ως πηγή βρέθηκε η ναζιστική εφημερίδα "Das 12 Uhr Blatt" (3-12-1937).

ΧΑΪΔΑΡΙ, 1966, ΜΑΡΚΟΣ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗΣ - Ακούγεται ο ίδιος ο Μάρκος στη συναυλία στο θέατρο "Κεντρικόν" | Δύο ακόμα άγνωστοι στίχοι στο ίδιο τραγούδι.

ΑΚΟΥΜΕ ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΕΔΩ

Σύνθεση του Μάρκου Βαμβακάρη. Ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας στο θέατρο “Κεντρικόν” στις 5/12/1966. Μπουζούκι παίζουν ο Δομένικος και Στέλιος Βαμβακάρης, κιθάρα ο Μάριος Κώστογλου. 

Κυκλοφόρησε στη συλλογή του 1998 “The Music of Markos Vamvakaris” WEA-242406-1...

Πληροφορίες για τη φωνογράφηση και στη σελίδα rebetiko.sealabs.net. 

Χαϊδάρι, Μάρκος Βαμβακάρης 

Τρέξε, μανούλα, όσο μπορείς/να τρέξεις για να με σώσεις/ κι απ' το Χαϊδάρι μάνα μου/ να μ' απελευθερώσεις

γιατ' είμαι μελλοθάνατος και καταδικασμένος/ δεκαοχτώ χρονώ παιδί στα σίδερα κλεισμένο

απ' την οδό του Σέκερη/ με πάνε στο Χαϊδάρι/ κι ώρα την ώρα καρτερώ/ τον Χάρο να με πάρει 

να δεις του Χάρου το σπαθί/ μανούλα, πώς θα φέρνει/ αχ, και τη ζωή του καθενός/  μάνα, πώς θα πάρει.

------------------

ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΚΕΙΜΕΝΟ - ΠΗΓΗ - ΔΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ - ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΕΔΩ

ΜΕΛΕΤΗ: ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΑ ΠΟΙΚΙΛΟΥ ΟΡΟΥΣ, 2003

 

ΜΕΛΕΤΗ: ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΑ ΠΟΙΚΙΛΟΥ ΟΡΟΥΣ, 2003 - ΚΛΙΚ ΕΔΩ

Αυτή η μελέτη ήταν μια προσφαρά της εταιρείας ΥΛΗ με το δασολόγο Ηλία Αποστολίδη -  η εταιρεία είχε αναλάβει το έργο "Συντήρηση - Βελτίωση Δασικού Δικτύου Ποικίλου Όρους" και ανέθεσε στους κ.κ. Μακροδημήτρη και Λάσκαρη να ερευνήσουν και να συντάξουν την μελέτη, την οποία προσέφεραν στον ΑΣΔΑ.

Γιάννης Κουβάς "Το κτίριο 15 του Χαϊδαριού", 1992, ΕΝΤΟΣ | 4 κρίκοι: α) επί Μεταξά β) στρατόπεδο Ιταλών (για πέντε μέρες) γ) Στρατόπεδο κρατουμένων επί ναζί Γερμανών (1943 - 1944) δ) Εμφύλιος

 

[Αυτό το βιβλίο  ανακαλύψαμε, προετοιμάζοντας μια άλλη εργασία για το Στρατόπεδο Χαϊδαρίου και το ΜΠΛΟΚ14, ότι είχαμε  παραλήψει να το παρουσιάσουμε στο blog. Το παρουσιάζουμε με μια καθυστέρηση - Η πρωτοτυπία του βιβλίου του Κώστα Κουβά είναι ότι παρουσιάζει δυο "κρίκους", τον πρώτο για την περίοδο του Μεταξά και τον τέταρτο για την περίοδο του Εμφυλίου, που είναι σχεδόν άγνωστοι ακόμα και για τους ερευνητές της Εθνικής Αντίστασης, της Νεότερης Ιστορίας και τους τοπικούς ερευνητές του Χαϊδαρίου]

-------------------

«Γιομάτο με κτίρια το στρατόπεδο του Χαϊδαριού Γιάννης Κουβάς "Το  κτίριο 15 του Χαϊδαριού", 1992, ΕΝΤΟΣ. Μικρά για μεγάλα δεν έχει σημασία. Καθένα τους έχει κι ένα μαντρί των “αμνών για σφαγή”. Και τους διαλεχτούς τους βάζανε στο κτίριο 15. Σ’ αυτό το κτίριο σβήνανε όνειρα κι ελπίδες. Σ’ αυτό το κτίριο καυτές ανάσες μελλοθανάτων είχανε αποτυπωθεί στους τοίχους. Η καρδιά της κόλασης τούτης, το κτίριο 15, θα εξακολουθήσει να υπάρχει και μετά την Απελευθέρωση. Τι κι αν αποχώρησαν οι εωσφόροι κι οι σατανάδες; Άλλοι θα τους αντικαταστήσουν. Τι κι αν οι ψυχές των πατριωτών τριγυρνούσαν ακόμα σ’ εκείνα τα μακρόστενα κελιά; Τα μαστίγια θα ξαναβουίξουν και θ’ αυλακώσουν πλάτες “απελευθερωμένων» πατριωτών”.

ΨΗΦΙΑΚΟ ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ - CHAIDARI DIGITAL ECOMUSEUM

 

Ανθέων 72, Χαϊδάρι 12461 -  Mail: naturefriendsgreece@gmail.com

https://www.naturefriends.gr/  

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 30.07.2025

ΨΗΦΙΑΚΟ  ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ  - CHAIDARI DIGITAL ECOMUSEUM

Σας ενημερώνουμε ότι εγκρίθηκε η αίτηση, για την επιχορήγηση της δημιουργίας του “Ψηφιακού Οικομουσείου Χαϊδαρίου”, από το Υπουργείο Πολιτισμού, Τμήμα Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Διαπολιτισμικών Θεμάτων, Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς,(ΥΠΠΟ ΑΔΑ: 94ΧΞ46ΝΚΟΤ-ΛΛΜ).

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ 1842-1901 | Αφιέρωμα της ΕΡΤ - 1989

 

[O Νικόλαος Γύζης συνδέεται άμεσα με το Χαϊδάρι. Ήταν φιλοξενούμενος στην "Έπαυλη Χαίδάρι", αυτό που λέμε σήμερα Παλατάκι, του  ιδιοκτήτη Νικόλαου Νάζου, ζωγράφισε στους "Ξενώνες" τις "4 ΕΠΟΧΕΣ" (σημερινό Κτήριο Ν.Γύζη).

Ο Ν.Γύζης παντρεύτηκε Άρτεμη, την κόρη του Νικόλαου Νάζου, και συνέχισε τις σπουδές του στο Μόναχο. Το ντοκιμαντέρ που παρουσιάζουμε αναφέρεται στο έργο και στη ζωή του μεγάλου ζωγράφου]

-------------------------

Έτος παραγωγής: 1989 - ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΤΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ

Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει τη ζωή και το έργο του ζωγράφου Νικόλαου Γύζη. Με χρονική αφετηρία τη γέννησή του, την 1η Μαρτίου 1842 στο Σκλαβοχώρι της Τήνου, παρουσιάζονται τα σημαντικότερα γεγονότα-σταθμοί της ζωής του. Γίνεται λόγος για την εγκατάσταση του ξυλουργού πατέρα του και του ιδίου στην Αθήνα το 1850, τις σπουδές ζωγραφικής που ακολούθησαν στο Πολυτεχνείο, και τις βραβεύσεις του στους ετήσιους καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς. Ακολουθούν η γνωριμία του Ν.Γύζη με τον πλούσιο φιλότεχνο και συμπατριώτη του Ν.Νάζο, ο οποίος του εξασφαλίζει μια υποτροφία για να συνεχίσει τις σπουδές του στην Ευρώπη. Το 1865 ο νεαρός ζωγράφος αναχωρεί για το Μόναχο. Περιγράφεται το ταξίδι του και η υποδοχή του από τον Νικηφόρο Λύτρα στη γερμανική πόλη.

Το παιδί με το ψάρι – Οι περιπέτειες ενός συντριβανιού από το Χαϊδάρι στον Άγιο Ελευθέριο (Τα συντριβάνια από την Έπαυλη Χαϊδάρι, Παλατάκι, στο Δήμο Αθηναίων)

 

Με μεγάλη καθυστέρηση διαπιστώσαμε ότι το εξαιρετικό βίντεο, έρευνα που έχει αναρτηθεί στο κανάλι "Ημερολόγιο Πατησίων" στο Youtube, δεν είχε αναρτηθεί (αναδημοσιευτεί) στο blog Ιερά Οδός.

Με τρία χρόνια καθυστέρηση αναρτούμε το βίντεο και θα επανέλθουμε με περισσότερα νέα.

ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ

Με την ευκαιρία σας προτείνουμε να δείτε το ντοκιμαντέρ "ΠΑΛΑΤΑΚΙ - Ένα κτήριο μία ιστορία", παραγωγή ΕΡΤ, που είχε αναρτήσει και διασώσει ο γιος μου Δημήτρης Φωτεινάκης στο κανάλι του, πριν από 13 χρόνια - ΕΔΩ.

Κώστας Φωτεινάκης

Νίκος Δημ. Νικολαΐδης: " Το Αλβαβητάρι μου - ΑΙΓΑΛΕΩ - Μια πόλη, μια ιστορία", 2011

 

Στο blog "Ιερά Οδός" δημοσιεύουμε θέματα που έχουν έχουν σχέση με την ιστορία, τον πολιτισμό, το περιβάλλον, την κοινωνία των περιοχών που αναπτύχθηκαν κυρίως κατά μήκος της αρχαίας Ιεράς Οδού, από τον Κεραμεικό μέχρι την Ελευσίνα, αλλά και με τη Δυτική Αθήνα, Αττική γενικότερα.

Η  παρουσίαση του βιβλίου του Νίκου Δημ. Νικολαΐδη: "Το Αλφαβητάρι μου - ΑΙΓΑΛΕΩ -  Μια πόλη, μια ιστορία", 2011, έρχεται να αναδείξει την κοινωνική ζωή στην πόλη, που αποτέλεσε διοικητικό και εμπορικό κέντρο, μέχρι και λίγο μετά την Κατοχή των γειτονικών κοινοτήτων Χαϊδαρίου και Αγίας Βαρβάρας.

Το βιβλίο αποτελείται από 318 σελίδες στις οποίες παρουσιάζονται αλφαβητικά 57 καθημερινά θέματα, από το Πυριτιδοποείο (Μπάρουτάδικο) και τις Νέες Κυδωνίες  μέχρι τις μέρες μας.

Το "Αλφαβητάρι" του Νίκου Δ. Νικολαΐδη με το πλούσιο ενημερωτικό και φωτογραφικό υλικό, έχει πολιτιστική, ιστορική, εκπαιδευτική, κοινωνική και ψυχαγωγική αξία, δεν περιορίζεται στο παρελθόν, αλλά αξιοποιεί την ιστορική μνήμη και  συμβάλει στην ανάδειξη ή/και τη διαφύλαξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς και της προφορικής ιστορίας.

Ορισμένα από τα περιεχόμενα:

Αναφορές για τη Μονή Δαφνίου (1941) και το Στρατόπεδο Χαϊδαρίου, στο 2ο τόμο "Ο Λαβύριθμος" του τρίτομου μυθιστορήματος του Γιώργου Μιχαηλίδη με τίτλο "ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ, ΤΗΣ ΜΟΝΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΛΑΓΝΕΙΑΣ"

 

Ο βασικός "ήρωας" Οδυσσέας Φραντζής, του μυθιστορήματος του Γιώργου Μιχαηλίδη, με τίτλο "ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ, ΤΗΣ ΜΟΝΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΛΑΓΝΕΙΑΣ" μετά την κατάρρευση του μετώπου της Αλβανίας, μαζί με τους συντρόφους του λόχου του, ερχόμενοι στην Αθήνα, διανυκτερεύουν στον "αυλόγυρο της Μονής Δαφνίου...".

Το σχετικό απόσπασμα από το 2ο βιβλίο με τίτλο ο "Λαβύρινθος", σελ. 171:

"... Τέλος Μαΐου 1941, στην υποχώρηση, τα υπολείμματα του λόχου του Ηλία Σπάθη, πέρασαν τη νύχτα τους στον αυλόγυρο της Μονής Δαφνίου. Με το ξημέρωμα θα έπαιρνε ο καθένας το δρόμο του..."

To "Αιδίον" στο Ιερό της Αφροδίτης και του Έρωτος στην Αφαία Σκαραμαγκά (και η ΠΗΓΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ - The Origin of the World/ L’Origine du monde», 1866)

 

Για το Ιερό της Αφροδίτης και του Έρωτος έχουμε κάνει πολλές δημοσιεύσεις στο blog [ΕΔΩ], επισκέψεις και ξεναγήσεις στην Αφαία Σκαραμαγκά (Χαϊδάρι) και έχουμε επισκεφτεί το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, στο οποίο εκτίθενται τα ευρήματα της ανασκαφής που έγινε από το Δημήτριο Καμπούρογλου (1891 - 1892).

Η φωτογραφία που βλέπετε, το ΑΙΔΙΟΝ, είναι ένα από τα τεκμήρια της ανασκαφής, ανακτήθηκε από το διαδίκτυο (Facebook - ΑΘΗΝΟΛΟΓΙΟ) και αναρτήθηκε στο blog 2 Ιουλίου 2025, λόγω της εξαιρετικής ποιότητας της φωτογραφίας.

Ο Νίκος Μπελαβίλας για το "Οινοποιείο - Οινοπνευματοποιείο ΚΡΟΝΟΣ" στην Ελευσίνα, Ιούνιος 2025

Το 1926 το περιοδικό Έργα, η σημαντικότερη τεχνική έκδοση του Μεσοπολέμου, οργάνωσε επίσκεψη στα πρωτοποριακά εργοστάσια της Ελευσίνας. Ο «Κρόνος» — οινοποιείο και οινοπνευματοποιείο στην ανατολική άκρη της πόλης, πάνω στη θάλασσα — μόλις είχε ολοκληρωθεί και λειτουργούσε. Παρήγαγε οινόπνευμα, κονιάκ, ούζο και κρασί. Στις σελίδες του περιοδικού παρουσιάζεται το ολοκαίνουργιο εργοστάσιο της Ελευσίνας, πριν ακριβώς από έναν αιώνα.