Μονή Δαφνίου 1917.
«Το Λεμονοδάσος», 1930
Του Κοσμά Πολίτη
…..
- Σε τι καταγίνεστε τώρα; Νομίζω ότι συνεργάζεστε με τον πατέρα σας. [σ.σ. ρωτάει ο κ.Σπάθης τον «ήρωα» του μυθιστορήματος]
Του εξηγώ πως μας έχουν αναθέσει την επισκευή της εκκλησιάς του Δαφνιού. Ο πατέρας μού εμπιστεύτηκε να παρακολουθώ τη συμπλήρωση των μωσαϊκών που είναι κατεστραμμένα σε πολλές μεριές. Μα τι τα θέλετε, του λέω, δεν μπορώ να αγαπήσω αυτές τις ασκητικές και αυστηρές μορφές.
- Βάλαμε σκαλωσιές ως πάνω , στο θόλο, εκεί που βρίσκεται το μωσαϊκό του Παντοκράτορα. Πριν αρχίσω την εργασία, έμεινα εκεί ώρες ολόκληρες, μονάχος, με τον εαυτό μου, προσπάθησα να καταλάβω. Άδικα όμως.
Αλήθεια, ένιωσα μόνο ένα ενδιαφέρον αρχαιολογικό. Δεν μπορώ να προσωποποιήσω έτσι το Θεό μου συνοφρυωμένο κι εκδικητικό. Μέσα στο δεξί μάτι τού Παντοκράτορα βρήκα μπηγμένη την αιχμή από ένα βέλος(2). Βέβαια ένα βέλος σαρακηνό ή κάποιου σταυροφόρου. Δοκίμασα τη χαρά του συλλέκτη που αποχτά ένα πολύτιμο κομμάτι. Δε θα ΄πρεπε να φρίξω για την ιεροσυλία;
Τους μίλησα για το εύρημά μου.
- Το φυλάξατε; με ρωτά η Λήδα.
- Ναι, της λέω, το ‘βαλα στη συλλογή μου.
Ο κύριος Σπάθης θέλει να τα ξέρει όλα. Θ’ αναστηλώσομε και το μοναστήρι;
- Όχι προς το παρόν, του αποκρίνομαι. Φαίνεται πως δεν αρκούν τα χρήματα.
Παρακολουθώ τη Λήδα καθώς γεμίζει πάλι τα ποτήρια… Ναι, θα ΄πρεπε να αρχίσομε την αναστήλωση από το μοναστήρι. Δουλεύοντας κάτω από τους χαμηλούς θόλους του κοινοβίου καθώς μες στα σκοτεινά κελιά, θα πλησιάζαμε ίσως τη νοοτροπία των πολεμιστών καλόγερων, θα φτάναμε να νιώσομε το συνοφρυωμένο Παντοκράτορα.
Λέω φωναχτά:
- Για μια τέτοια εργασία, θα ΄πρεπε να κλειστεί κανένας μέσα στον εαυτό του, καμιά επικοινωνία με τον έξω κόσμο…
[Οι αναφορές του Κοσμά Πολίτη είναι μεγαλύτερες για τη Μονή Δαφνίου, εδώ παρουσιάσαμε ορισμένα μόνο τμήματα. Θα επανέλθουμε με όλες τις αναφορές τις οποίες θα τις συνοδεύουν φωτογραφίες σύμφωνα με την περιγραφή του συγγραφέα, κάτι δηλαδή σαν εικονογραφημένη περιγραφή]
Δείτε ΕΔΩ το ρεπορτάζ από την πρώτη ομαδική ξενάγηση μετά το σεισμό (1999) που διοργάνωσε ο ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ. Χαϊδαρίου τον Οκτώβριο του 2008.
Σημειώσεις:
1. Ο τίτλος «Η συντήρηση κ.λπ.» είναι του Κώστα Φωτεινάκη
2. Το βέλος που αναφέρει ο Κοσμάς Πολίτης έχει περιγραφεί α) από τον Δανό παραμυθά Κρίστιαν Άντερσεν που επισκέφτηκε τη Μονή το 1841 β) από τον Γιώργο Λαμπάκη στο βιβλίου του «Χριστιανική αρχαιολογία – Μονή Δαφνίου, 1889» που συντήρησε τη Μονή γ) Φωτογραφία του βέλους στο Ιστορικό Λεύκωμα του Κώστα Φωτεινάκη «Χαϊδάρι – Τόπος και Άνθρωποι»,σελ.41, 2007. Προφανώς ο συγγραφέας γνώριζε τις περιγραφές και ενσωματώνει την ιστορία στο μυθιστόρημα.
Perila, 1928
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου