[Μονή Δαφνίου 1865 - Πιθανώς του Πέτρου Μωραϊτη]
Στο Ιστορικό Λεύκωμα "Χαϊδάρι - Τόπος και άνθρωποι" είχα γράψει ότι η τελευταία λειτουργία στη Μονή Δαφνίου ήταν το 1954, και αυτή ήταν ο γάμος του Σίμωνα Καρρά, κατ΄ εξαίρεσιν. Αυτό δεν ισχύει. Νεώτερες και επιβεβαιωμένες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο παππά Πυρουνάκης έκανε λειτουργίες καθώς και ο δικός μας παππά Γιώργης Φραγκιαδάκης, πιο πρόσφατα, κατόπιν ειδικής αδείας. Επίσης στο ντοκιμαντέρ "Δαφνί - Παναγιά η Χρυσσοδαφνιώτισσα" του Άγγελου Προκοπίου, 1961, είδαμε δύο ιερείς να λειτουργούν.
Η γιορτή της Μονής Δαφνίου ήταν (και εξακολουθεί να είναι φαντάζομαι) η "Απόδοση ή τα «Αντίμερα – Εννιάμερα» της Παναγίας", στις 23 Αυγούστου. "Ο εκκλησιαστικός όρος «απόδοσις» της Κοιμήσεως τής Θεοτόκου, που σημαίνει τη μετά οκτώ ημέρες κανονικήν επανάληψη μίας γιορτής, «ο λαός θυμήθηκε το εννιάμερο μνημόσυνο που κάνει στους δικούς του τους νεκρούς, και θεώρησε την Απόδοση ένα ανθρώπινο μνημόσυνο “της Παναγίας τα νιάμερα”». Γι’ αυτό και η γιορτή της και το σχεδόν παντού αξεχώριστο απ’ αυτή πανηγύρι της τελούνται σε πλήθος τόπων, στις «αναρρίθμητες σε βουνά και σε νησιά εκκλησίες τής “Παναγίας του Δεκαπενταύγουστου”»." (+ Αρχιμ. Αθανάσιος Μισσός.)
Την ίδια ημερομηνία γιορτάζουν πολλές Μονές, όπως π.χ. η "Νέα Μονή Χίου", η "Παναγία η Προυσιώτισσα", η "Μονή Φανερωμένης" στη Σαλαμίνα και αλλού.
Περιγραφή της γιορτής από το Δημήτριο Γ.Καμπούργλου, «ΤΟ ΔΑΦΝΙ», 1920: Η Αθηναϊκή εορτή (23 Αυγούστου στην Αθήνα και στη Μονή Δαφνίου»
Η 23 Αυγούστου, ημέρα της Αποδόσεως της μεγάλης εορτής της 15 Αυγούστου, επανηγυρίζετο εξαιρετικώς εις τας Αθήνας, ως αυτοτελής εορτή. Κατ΄ αυτήν μάλιστα εώρταζον και αι φέρουσαι το τοπικόν όνομα Μαριάννα. Και εν Αθήναις μεν εγένετο λιτανεία, περιφερομένης της εκόνος της μεταστάσεως της Θεοτόκου πέριξ των τειχών της πόλεως. Εις την Κηφισιά όμως και εις την πέριξ αυτής Χελιδονού εγίνετο πανήγυρις παναττική. Κατ΄ Αθηναϊκήν δ΄ επίδρασιν εγίνετο επισημότατη πανήγυρις και εις την Μονή Φανερωμένης της Σαλαμίνος.
Εκ των Μονών του Αθηναϊκού εδάφους επανήγυριζεν επισημότατα το Δαφνί. Όλοι οι Αθηναίοι και ετερόδοξοι ακόμη, ετρέποντο την εις το μοναστήρι τούτο άγουσαν Ιεράν Οδόν. Και ενόμιζε κανείς, ότι ανέστη εκ της τέφρας της λήθης η περίφημος πομπή των Ελευσινίων και ότι έβλεπε να προηγήται το άγαλμα του Ιάγχου επί άρματος τοποθετημένον τη συνοδεία Ιακχαγωγού και ενόπλους τους ωραίους εφήβους ν΄ ακολουθούν και το πλήθος των πιστών να έπεται.
Αλλά ταχέως συνήρχετο εκ της πλάνης ο ονειροπόλος μυστικοπαθής, όταν ήκουε τον βιολιτζή της πανηγύρεως να τραγουδή το νερόν του Δαφνιού «που πίνουν οι αγγέλοι» και ιδίως το περίφημον δια την ιστορικήν του σημασίαν προαιώνιον δίστιχον:
«Κυρά χρσυσοδαφνιώτισσα μεγάλη σου είν΄ η χάρη/ με το ψηφί με το ρηγλί, με το μαργαριτάρι».
Οι πιστοί της Ιεράς Οδού είναι τώρα Χριστιανοί. Αφού δε ήκουον με μεγάλην κατάνυξιν την θείαν λειτουργίαν, εδανείζοντο τα ψηλά καλάμια του νεωκόρου και έρριχαν ψηφιά από τα πείφημα μωσαϊκά δι ανάμνησιν και δια φυλαχτόν»
----
Ο Γεώργιος Λαμπάκης επιβεβαιώνει (1889) τον πανηγυριώτικο χαρακτήρα της Γιορτής της Παναγίας. Συγκρίνοντας το μικρό διάστημα (1883-1885) που η Μονή Δαφνίου είχε μετατραπεί σε τρελάδικο γράφει οργισμένος: «Ουδεμία δ’ εποχή συνετέλεσε τοσούτω είς την κατάπτωσιν της Ιεράς ταύτης Μονής, όσω η εποχή αυτή της είς Φρενοκομείον μετατροπής ταύτης-διότι από της εποχής ταύτης έπαυσαν αι προς την Μονήν επισκέψεις, και εμαράνθυσαν αι πανηγύρεις αυτής, αίτινες πρότερον εν απεριγράπτω ζωηρότητι τη 23 Αύγουστου ετελούντο, του πλήθους υπό την βαθείαν σκιάν του εκείσε πευκώνος διασκορπιζομένου».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου