Σάββατο 25 Ιουνίου 2011

William Martin Leake: «Travels in Northern Greece» (1835)/ Περιγραφή της διαδρομής Ελευθερές - Αθήνα, 1806


[Χάρτης της Αττικής 1875 - κλικάρετε στη φωτογραφία για να μεγεθυνθεί]

Ο άγγλος συνταγματάρχης William Martin Leake (1777 – 1860) ήταν στρατιωτικός ακόλουθος διαπιστευμένος στην αυλή του Αλή Πασά (κάτι δηλαδή σαν κατάσκοπος). Είχε κλασσική παιδεία και γνώσεις τοπογραφίας, ταξίδεψε στην Πελοπόννησο και στη Βόρεια Ελλάδα (1801-1802) και με τον Παυσανία ανά χείρας, κατέγραψε και περιέγραψε (μεταξύ των κατασκοπικών του αναφορών προς την Αγγλία) με ακρίβεια σχεδόν ανά μίλι (οι αριθμοί 1.43, 1.57 κ.λπ. δηλώνουν αποστάσεις) ιστορικούς χώρους και τόπους. Έγραψε αρκετά βιβλία για την Ελλάδα και μεταξύ αυτών: «Topography of Athens» (1821), «Travels in the Morea» (1830) και «Travels in Northern Greece» (1835), Numismata Hellenica (1854). Δεν αποκλείουμε ο Leake να πήρε από την Ελλάδα αρχαιότητες, μιας και στα βιογραφικά του στοιχεία βρήκαμε ότι «η συλλογή του των αρχαίων μαρμάρων παρουσιάστηκε στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου».
Για εμάς ενδιαφέρον παρουσιάζει το βιβλίο «Travels in Northern Greece» και ιδιαίτερο το κεφάλαιο XVII, στο οποίο περιγράφεται ένα τμήμα της Βοιωτίας, η Αττική και η Μεγαρίδα, από την 1η Ιανουαρίου 1806 και τις επόμενες ημέρες.

Διαβάστε την περιγραφή (1η παρουσίαση) του William Martin Leake σε μετάφραση Εύας Κεραμαργιού και με διευκρινιστικές σημειώσεις του Κώστα Φωτεινάκη ΕΔΩ.

Τρίτη 14 Ιουνίου 2011

Συμμετέχουμε στις κινητοποιήσεις, στο Σύνταγμα, προβάλλουμε αιτήματα για την προστασία και ανάδειξη της φυσικής και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.



Με τον "Εφιάλτη της Περσεφόνης" συμμετέχουμε στις κινητοποιήσεις στο Σύνταγμα και αλλού, προβάλλουμε και διεκδικούμε μέτρα για την προστασία και την ανάδειξη του φυσικού και του πολιτιστικού περιβάλλοντος.

Περισσότερα ΕΔΩ.

Πέμπτη 9 Ιουνίου 2011

Εκπληκτική περιγραφή του γάμου του Σίμωνα Καρά στο Δαφνί. 26 Δεκεμβρίου 1950.


[Ο γαμπρός Σίμων Καράς και η νύφη Αγγελική Βατούγιου στο Καθολικό της Μονής Δαφνίου τη δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων 26 Δεκεμβρίου 1950]

Στο δυσεύρετο βιβλίο (εμείς καταφέραμε και το βρήκαμε)"Σίμωνος Ι. Καρά - Η Βυζαντινή Ακολουθία του Γάμου" (έκδοση 1988) υπάρχει πλούσιο υλικό, τα κείμενα της ακολουθίας και αρκετό φωτογραφικό υλικό. (ΕΔΩ)
Μεταξύ των άλλων στην εισαγωγή ο Σίμων Καράς αναφέρει:
"....Ήτο πράγματι, ενδιαφέρον γεγονός, εκείνη η εν τω Δαφνίω τελετουργία δια την οποίαν - ηχογραφημένην παρά της, ένεκα ποίων αγνώστων επιδιώξεων πηγαινο-ερχομένης εις την Ελλάδα εκείνην την κρίσιμον δια την πατρίδα μας περίοδον, αγγλοκαναδής madame, κυρίας, miss Κάρβερλυ ως ελέγετο παρ΄ υμών - το B.B.C. του Λονδίνου, εν αγνοία ημών, μετέδωσε σχόλια και αποσπάσματα των ηχογραφήσεών της, κατά Σεπτέμβριον του 1958..."

Το πρόγραμμα του B.B.C. (Γ' Πρόγραμμα) μεταφράστηκε για πρώτη φορά από τα αγγλικά στα ελληνικά εξαιρετικά από την κα Χριστίνα Κούρκουλα για το blog και τον ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ. Χαϊδαρίου, την οποία και ευχαριστούμε.
Ουσιαστικά η κα Καρβερλυ, οκτώ χρόνια μετά το γάμο του Σίμωνα Καρά, περιγράφει το γάμο με έναν εκπληκτικό τρόπο. Απολαύστε την περιγραφή:

Ο εκφωνητής:
Είναι το Τρίτο Πρόγραμμα του BBC.
Ο «Βυζαντινός Γάμος», είναι ένα πρόγραμμα που αποτελείται από εγγραφές που έγιναν από την Amice Calverley στον γάμο του Σίμωνα Καρά, στο ναό της μονής Δαφνίου. Η κυρία Calverley παρουσιάζει το πρόγραμμα:

Κυρία Calverley - DLO 6303
Οι ηχογραφήσεις έγιναν κατά τη διάρκεια του γάμου του Σίμωνα Καρά, ενός Έλληνα λόγιου και πατριώτη, του οποίου ολόκληρη η ζωή είναι αφιερωμένη στην πολιτιστική κληρονομιά της ελληνικής εκκλησιαστικής και λαϊκής μουσικής.

Για τον γάμο του ο Καρράς αναβίωσε τελετουργίες και έθιμα σχεδόν ξεχασμένα πλέον - όπως το τελετουργικό ξύρισμα του γαμπρού, την παραμονή του γάμου. Είχε επίσης προετοιμάσει και εκπαιδεύσει τις χορωδίες του για να τραγουδήσουν μια περίτεχνη μορφή της τελετής, που είχε τις ρίζες της στο γαμήλιο τελετουργικό των βυζαντινών αυτοκρατόρων.

Για να έχει ο γάμος το περιβάλλον που του ταίριαζε, ο Καρράς πήρε την άδεια να γίνει στον ναό του Δαφνίου, μια εκκλησία του ενδέκατου αιώνα, λίγα χιλιόμετρα από την Αθήνα.

Η τελετή, στην οποία πρωτοστάτησε ένας μητροπολίτης βοηθούμενος από εννέα ιερείς και διακόνους, διήρκησε περίπου τρεις ώρες και τριάντα λεπτά. Περιελάμβανε τις λειτουργίες του Όρθρου, του Αρραβώνα, του Γάμου και την Αγία Ευχαριστία, ενώ μέσα σε όλα αυτά εμπλεκόταν η λειτουργία των Χριστουγέννων, καθώς ο γάμος πραγματοποιήθηκε τη δεύτερη ημέρα μετά τα Χριστούγεννα.

Ως εκ τούτου, ο ήχος μπορεί να έχει καταγραφεί, αλλά την ομορφιά της σκηνής την θυμόμαστε μόνον... Τα άμφια σε αποχρώσεις γαλαζοπράσινες, βαθυκίτρινες ή στα χρώματα του υάκινθου, τον χρυσοποίκιλτο μανδύα και την μήτρα του μητροπολίτη, το πήγαινε-έλα των θυμιατηρίων και το Ευαγγέλιο με το ασημένιο κάλυμμα• το κρασί και το ψωμί της Θείας Ευχαριστίας στο χρυσό δισκοπότηρο με την λαβίδα.

Για τον γάμο του αξιαγάπητου ζευγαριού υπήρχαν στεφάνια από τριαντάφυλλα και κλαδιά ελιάς δεμένα με χρυσές κορδέλες, και μια κανάτα με κόκκινο κρασί στολισμένη με γιρλάντες, μαζί με την πίτα (το μεγάλο στρογγυλό γλυκό ψωμί με τα μπαχαρικά) ...
Όλο το τελετουργικό και οι κινήσεις είχαν την μεγαλοπρέπεια του συμβολισμού, καθώς αναπαρίσταναν ένα πολύτιμο ζωντανό μωσαϊκό περιστοιχισμένο από τους παρευρισκόμενους...

Ψηλά στους τοίχους του υπερώου, ψηφιδωτοί Άγιοι και Πατριάρχες ντυμένοι με ακόμα πιο εντυπωσιακά άμφια παρακολουθούσαν το δράμα του Ευαγγελίου: τη Γέννηση, τη Βάπτιση, την Ανάσταση του Κυρίου τους, ενώ πιο πάνω στον θόλο, κυρίαρχος όλων, ο Θεός, ο Παντοκράτορας, άτεγκτος και βλοσυρός φαινόταν να κοιτάζει προς τα κάτω τους ανθρώπους - και έβλεπε σε αυτούς το κακό...
--------------
Εννοείται ότι όπως αναζητήσαμε την ταινία του Άγγελου Προκοπίου "Το Δαφνί" και τη βρήκαμε στη Γερμανία μετά από χρόνια, θα προσπαθήσουμε να βρούμε την ηχογράφηση του γάμου από το B.B.C. Αν κάποιος/α θέλει να βοηθήσει στην ανεύρεση της ηχογραφημένης λειτουργίας είναι καλοδεχούμενος/η.

Κυριακή 5 Ιουνίου 2011

Όχι στην τρίτη κατάχωση της Ιεράς Οδού. Διεκδικούμε τη διάσωση και την αναδειξή της. Να ξεκινήσουν οι ανασκαφές για το Μνημείο της Πυθιονίκης.


[Ιερά Οδός, στο ύψος της στροφής με την Αγία Βαρβάρα, 1η κατάχωση, 1988?]


[Ένα τμήμα της Ιεράς Οδού που εμφανίστηκε μετα το Δαφνί, αντί να συνεχιστούν οι εργασίες ανάδειξης, καταχώθηκε για να στερεωθεί το "πέλμα" που θα "πατήσει" η γέφυρα του τρένου. 2η κατάχωση]


[Προτεινόμενη από το ΚΑΣ 3η κατάχωση τμήματος της Ιεράς Οδού στο ύψος της γέφυρας Σκαραμαγκά]

Δυστυχώς σχεδόν κανείς δεν σέβεται την Ιερά Οδό. Ενώ έχουν αναδειχθεί αρκετά τμήματά της, ορισμένα απ΄ αυτά δεν αναδεικνύονται (π.χ. Πλατεία Σταυρωμένου στο Αιγάλεω) αλλά και κάποια άλλα καταχώνονται, όπως αυτά που βλέπετε στις φωτογραφίες Νο1 και Νο2, ενώ έχει δρομολογηθεί και κατάχωση ενός τρίτου τμήματος φωτογραφία Νο3,σύμφωνα με απόφαση του ΚΑΣ (διάβαζε ΕΔΩ).

Εμείς διεκδικούμε να μη σκεπαστεί κανένα τμήμα της αρχαίας Ιεράς Οδού, αντίθετα προτείνουμε να προχωρήσουν οι αρχαιολογικές έρευνες, να αναδειχθούν τα τμήματα και οι τάφοι που έχουν διασωθεί κατά το μήκος της, και να ξεκινήσουν οι ανασκαφές για την ανεύρεση του Μνημείου της Πυθιονίκης (περισσότερα ΕΔΩ).