Κυριακή 1 Οκτωβρίου 2023

Το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου στο Αιγάλεω (Προύσσης και Ιεράς Οδού - Κηφισός)

ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΑΚΙ ΤΟΥ ΑΙ ΓΙΩΡΓΗ ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΜΟΝΟ ΕΝΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟ ΧΩΡΟ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΝΑ ΧΩΡΟ ΜΕ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΑΞΙΑ...

[Φωτ. Κώστας Φωτεινάκης]


Γενικές πληροφορίες

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Όλοι γνωρίζουμε το μικρό ναό του Αγίου Γεωργίου που ευρίσκεται σήμερα στο βόρειο κράσπεδο της Ιεράς Οδού, στην συμβολή με την οδο Προύσης, δυτικώς του Κηφισού αμέσως μετά τη γέφυρα στη περιοχή του Αιγάλεω. Ελάχιστοι όμως γνωρίζουν οτι ονομάζεται Διασορίτης. Το όνομα αυτο συναντούμε ήδη απο το 1573 και έπειτα σε συμβόλαια και κληροδοτήματα αναφερόμενα στην ευρύτερη περιοχή που βρίσκεται σήμερα ο ναός. Μάλιστα ο Διονύσιος Σουμερλής συσχετίζει το τοπωνύνιο πρός τα ερμεία η έρμαια, τους ερμαίους λόφους, δηλαδή τους σωρούς που ύψωναν οι αρχαίοι διαβάτες, ρίπτοντες λίθους πρός τιμή του Ενόδιου Ερμού.

 Υποστηρίζει λοιπον ο Διονύσιος Σουμερλής οτι "Διασωρείτης" ονομάστηκε η περιοχή από τους ερμαίους λόφους, τους σωρούς δηλαδή που εσχηματίσθηκαν πλησίον του ιερού του Ερμού. Ανεξαρτήτως της ορθότητας της πληροφορίας αυτής, οι πληροφορίες του Σουμερλή μας οδηγούν στη βάσιμη υποψία οτι ενδεχομένως ο Ναός του Αγίου Γεργίου έχει κτισθείμε οικοδομικό υλικό προερχόμενο από τους σωρούς ή από τα ερείπια του Ερμείου. Στη λιθοδομία του πάντως διακρίνονται σήμερα μερικά μη ενεπίγραφα μάρμαρα. Κατά πάσα πιθανότητα το επίθετο Διασορίτης αναφέρεται στον Άγιο και ο ναός του Αγίου Γεωργίου ευρισκόμενος στις παρυφές του ελαιώνος, εκεί που άρχιζαν οι αγροί, τα περιβόλια και οι αμπελώνες ονομαζόταν Διασ(π)ορίτης, διότι εόρταζε την 3η Νοεμβρίου, ημέρα πιθανώς προετοιμασίας του σπόρου και ενάρξεως τησ σποράς.

Ο ναός υπήρχε τουλάχιστον από του 16ου αιώνος. Σύμφωνα με προφορική παράδοση την οποία διέσωσε και αφηγήθει ο σεβαστός πρεσβύτης κ. Αναστάσιος Σερβός, πρίν πολλά χρόνια υπήρχε κάποιος Τζαφέρης φίλος του Χαιδάρ πασά (εξ' ου και η περιοχή Χαιδάρι). Ο Τζαφέρης εκπληρών επιθυμία του Χαιδάρ πασά, έλαβε ως αντάλλαγμα τη περιοχή που σήμερα ευρίσκεται ο ναός του Αγίου Γεωργίου.

Σύμφωνα με άλλη προφορική παράδοση ο Τζαφέρης αυτός ήταν Μωαμεθανός, αλλά ίσως για να δατηρήσει τη περιουσία του μετά την Επανάσταση, εβαπτίσθη και έλαβε γυναίκα Χριστιανή. Αν σε όλα τα παραπάνω υπάρχει κάποια αλήθεια, θα μπορούσε κανείς να εικάσει οτι έλαβε το όνομα Γεώργιος απο το ομώνυμο ναό που ευρισκόταν στα κτήματά του. Οτι βέβαια ο ναός άνηκε στην οικογένεια Τζαφέρη είναι βέβαιο. Στο δάπεδο του ναού υπάρχει πλάκα με την εξής περιγραφή:

ΕΝΘΑΔΕ ΚΕΙΤΑΙ

Ο ΚΤΗΤΩΡ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΤΟΥΤΟΥ

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΤΖΑΦΕΡΗΣ

ΕΓΕΝΝΗΘΗ ΤΗΝ 6 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1847

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΖΑΦΕΡΗΣ

ΕΤΩΝ 35

[Φωτ. Κώστας Φωτεινάκης - Η μαρμάρινη πλάκα ίσως προϋπήρχε και είναι πιθανόν στη συνέχεια να χαράχθηκε η επιγραφή. Είναι εντυπωσιακή η καλλιτεχνία του αρχαιοελληνικού Μαίανδρου σις πλευρές της μαρμάρινης πλάκας.]

[Φωτ. Κώστας Φωτεινάκης]
 
Η επιγραφή είναι βέβαια ασαφής. Αναφέρει την ημερομηνία γεννήσεως του κτήτορος και την ηλικία μόνο του δεύτερου νεκρού, χωρίς την ημερομηνία θανάτου. Ο αποθνίσκων σε ηλικία μόλις 35 ετών Γέωργιος Τζαφέρης ήταν γιός του Βασίλειου και της Ελισάβετ Τζαφέρη και όνομα καθώς και το πατρώνυμο αυτού παραπέμπουν στον επί Τουρκοκρατίας Γέωργιον Τζαφέρη.

Κατά τον Ν.Δ. Παπαχατζή, ο ναός είναι τελείως ανακαινισμένος τα τελευταία χρόνια και κατά τον περασμένο αιώνα ήταν σχεδόν ερειπωμένος ωστέ να φαίνεται το αρχαίο υλικό από το οποίο ήταν κτισμένος, αν και η πληροφορία στο "Ευρετήριο Μεσαιωνικών Μνημείων", οτι ο ναός φέρει εσωτερικώς τοιχογραφίες του 18ου αιώνα, δεν συνηγορεί απολύτως υπέρ του παραπάνω. Οτι ανακαινήσθηκε στισ αρχές του προηγούμενου αιώνα αυτο θεωρείται σχεδόν βέβαιο. Στο ναό διασώζεται χάλκινο μανουάλι, αφιέρωμα του Βασ.Τζαφέρη με χαραγμένη την χρονολογία 1904. Την ίδια χρονολογία φέρει και μια κινητή εικόνα του Αγίου που σώζεται στο ναό, αφιέρωμα Α.Πολίτου.

Ο ναός μετά το θάνατο του Βασ.Τζαφέρη και ίσως μεταπολεμικώς περιήλθε στην οικογένεια Δράκου. Η οικογένεια Παν.Δράκου (τησ εταιρείας ΙΖΟΛΑ) απέκτησε το χώρο που βρίσκεται σήμερα ο ναός, μαζί ίσως με τον απέναντι νοτίως της Ιεράς Οδού χώρο, που αργότερα αγόρασε ο ΟΣΚ και σήμερα εδρεύει εκεί το 3ο Γυμνάσιο Αιγάλεω.

Ως ιδιωτικός ναός ο Άγιος Γεώργιος παρέμενε κλειστός και λειτουργούσε μόνο κατόπιν αδείας μέχρι τις αρχές περίπου τησ δεκαετίας του 1960. Αργότερα άρχισε να λειτουργεί τακτικά εξυπηρετούμενος απο ιερείς της Υψ.Τιμίου Σταυρού Αιγάλεω. Το 1971 αγιογραφήθηκε και τούτο προκύπτει από την επιγραφή "χείρ Γεωργίου Δημητρακοπούλου 1971" η οποία υπαρχει επί του νότιου τοίχου.

Από το 1981 η οικογένεια Δράκου εξεδήλωσε την επιθυμία να δωρίσει το ναό στην Ιερά Μητρόπολη Νικαίας. Τελικά η δωρεά πραγματοποιήθηκε το 1990-91 και από τότε ο ναός του Αγίου Γεωργίου λειτουργεί ως μητροπολιτικό παρεκκλήσιο με δικό του ιερέα.

Τότε απομακρύνθηκαν τα εξωτερικά κονιάματα και αποκαλύφθηκε η πρός νότον και ανατολάς λιθοδομία. Επίσης καθαρίστηκαν οι τοιχογραφίες οι οποίες είχαν αμαυρωθεί λόγω της κηραψίας και του θυμιάματος, επειδή όμως ήταν ήδη φθαρμένες, ξεκίνησε νέα αγιογράφιση από τους αγιογράφους Ευάγγελο Λημναίο και Κωνστ/νο Αντωνάκη. Για την εξυπηρέτηση των πολυάριθμων πιστών προστέθηκε στην είσοδο του ναού λυόμενο προσάρτημα.

Σήμερα ο ναός του Αγίου Γεωργίου είναι χαρακτηρισμένος από την Α' ΕΒΑ (Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων) και λειτουργεί με δικό του ιερέα τον, π. Εμμανουήλ Χατζηανδρέου.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙΑΣ ΕΙΚΟΝΑΣ

Η αρθρόα προσέλευση πιστών στον Άγιο Γεώργιο, ως μητροπολιτικό παρεκκλήσι, οφείλεται και στο γεγονός οτι εντός αυτού φυλάσσεται παλιά θαυματουργή εικόνα της Θεοτόκου, η οποία ονομάστηκε Παναγία Κανάλλα πρός τιμήν της ομώνυμου εικόνας της νήσου Κύθνου.

Τα αφορώντα την εικόνα αυτή προέρχονται από αφηγήσεις της τελευταίας κατόχου της Μαρίας Γκούμα, το γένος Καρβούνη οι οποίες περιλαμβάνονται σε φυλλάδιο με τον τίτλο "Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Κανάλλας του Αιγάλεω" (Επιμέλεια Ελένης Ι.Τζέμη, Αθήνα 1993).

Κατά την αφήγηση αυτή η οποία επικαλείται "ιστορικό σημείωμα", που χάθηκε στην καταστροφή της Σμύρνης το 1922, η εικόνα είναι έργο του Ευαγγελιστού Λουκά και είχε φυλαχθεί ίσως την εποχή της εικονομαχίας (8ος-9ος αι.) σε πηγάδι της νήσου Χίου, απ' όπου κατόπιν οράματος την ανέσυρε κάποιος γέροντας πρόγονος της Μαρίας Καρβούνη. Η εικόνα μέχρι της καταστροφής της Χιού από τους Τούρκους το 1822, είχε τοποθετηθεί σε οικογενειακό παρεκκλήσι, στα ερείπια του οποίου εβρέθη αλώβητη μετά την απελευθέρωση.

Σύμφωνα με οικογενειακή συνήθεια η εικόνα δινόταν κάθε φορά ως προίκα στη κόρη της οικογένειας που έφερε το όνομα Μαρία. Έτσι έφτασε στη τελευταία κάτοχο Μαρία Γκούμα, η οποία λίγο πρό του θανάτου της, την εδώρισε στην Μητρόπολη Νικαίας επί των ημερών του βραχύβιου Μητροπολίτου Ιάκωβου Γκίνη (1990-94). Η εικόνα την οποία η τελευταία κάτοχος είχε φροντίσει να συντηρηθεί είναι μικρών διαστάσεων (20x15 εκ.). Εικονίζει τη Θεοτόκο να βαστάζει αριστερώς με σφιχτο εναγκαλισμό το Θείο Βρέφος, το οποίο χέρι ή κατ' άλλους το πόδι του μικρού Χριστού ακουμπά στο δεξιό ώμο της. Το αριστερό της χέρι, το καλυμμα της κεφαλής και τα φωτοστέφανα ειναι επαργυρωμένα. Η εικόνα φαίνεται πράγματι να είναι πολύ παλιά.

ΠΗΓΗ: ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

HISTORICAL DATA

We all know the little church of St. George is today the northern fringe of the Sacred Way, the road junction with the bursa, west of Kifissos immediately after the bridge in the area of Egaleo. But few know that called Diasoritis. The name was found from 1573 onwards into contracts and bequests mentioned in the region is now the temple. Indeed Dionysius Soumerlis associates toponynio to Ermeia or ballast, the ballast hills, that heaps of passers rise the ancient, stone thrown in honor of Hermes Enodiou. Well, Dionysious Soumerlis argues that "Diasoreitis" named the area of ballast hills, that heaps of eschimatisthikan near the sanctuary of Hermes. Whatever the accuracy of this information, the information Soumerli lead us to reasonable suspicion that perhaps the Church of St. Gergiou has ktistheime building material from the stacks or from the ruins of Herms. The stonework of the distinction, however, today some non-inscribed marble. Probably Diasoritis surname refers to the Temple Mount and St. George finds himself on the edge of a grove, where the starting fields, orchards and vineyards called ZEUS (q) Oric, as celebrated on 3 November, when presumably the preparation of the seed and the commencement of sowing.

The church was at least the 16th century. According to oral tradition that preserved and respected tell the eldest Anastasios Serbia before many years had a friend Tzaferis Chaidari Pasha (Hence the region Chaidari). Tzaferri fulfill desire Chaidari Pasha received in return the area today is the church of St. George.

According to another oral tradition Tzaferis he was Muslim, but perhaps to datirisei the property after the Revolution, and took evaptisthi Christian woman. If all the above is a true, one might assume that George took the name from the homonymous church located in the estates. Course that the temple belonged to the family Tzaferi is certain. On the floor of the church is a plaque with the following description:


Here is

The Founder of the Church

BASILEIOS TZAFERIS

Born on 6 November 1847

GEORGE TZAFERIS

AGED 35


The inscription is certainly ambiguous. Indicate the date of birth and age takers only the second dead without the date of death. The dead man at the age of 35 years Georgios Tzaferis was the son of Basil and Elizabeth Tzaferi and name and the father that refer to the Turkish occupation George Tzaferi.

In LD Papachatzis, the church is completely renovated in recent years and the last century was almost ruined to show the ancient material of which it was built, although the information in the "Index of Medieval Monuments" that the church has inboard wall of the 18th century , absolutely no evidence to support the above. That was just renovated, IN early last century was considered almost certain. In the church preserved bronze candelabra, a tribute to Vas.Tzaferi engraved date 1904. On the same date and bear a floating image of Saint saved the temple dedicated A. Citizen.

The church after the death of perhaps Vas.Tzaferi metapolemikos reached the Dragon family. The family Pan.Drakou (IZOLA the Company) acquired the site is now the church, together perhaps with the south face of the Holy Road area, which was later bought by OSK now based there, the 3rd High Egaleo.

As a private church St. George was still closed and only operated under license by the beginning about the 1960s. Later on he started working regularly served by priests of Yps.Timiou Cross Egaleo. Painted in 1971 and is evident from the word "helping George Dimitrakopoulos 1971" which is at the south wall.

Since 1981, the Dragon family has expressed a desire to donate the church to the Bishopric of Nice. Finally, the donation was made in 1990-91 and since then the church of St. George serves as underground chapel with its own priest.

Then removed the outer mortar and revealed to the south and east stonework. Also cleaned the frescoes which had been tarnished because of kirapsias and incense, but because it was already damaged, began the new agiografisi hagiographers Evangelos Limnaios and Const / legal Antonakis. To serve the many loyal added at the entrance of the church dismantled the Appendix.

Today the church of St. George is characterized by A-DAC (Tax Office of Byzantine Antiquities) and works with his priest, Father Emmanuel Chatziandreou.



THE HISTORY OF AN IMAGE


The continuous turnout believers in Saint George Chapel in mainland due to the fact that in that store old icon of the Virgin Mary, which was named in honor of Kanalla eponymous image of the island of Kythnos.

Questions concerning the image from tales of the last holder of Mary Goumas, gender Karvouni included in a brochure entitled "The miraculous image of Our Lady Kanallas Aigaleo (Editor Helen I. Cem, Athens, 1993).

In telling this alleged "historical note", which was lost in the destruction of Smyrna in 1922, the picture is the work of Luke the Evangelist and was probably kept in the age of iconoclasm (8th-9th century.) Wells in the island of Chios, from where then pulled a vision of the elder ancestor of Mary coals. The image to the destruction of Chios from the Turks in 1822, was placed in a family chapel, the ruins of which evrethi

intact after release.

According to family custom image each time was given as dowry to the daughter of the family who bore the name Mary. So come to the last owner Maria Gouma, which shortly before her death, the Diocese of Nice edorise in these days of short-lived Metropolitan Iakovos Gini (1990-94). The picture that the last owner took care to preserve small-scale (20x15 cm). It depicts the Virgin Mary to tote aristeros with tight embrace Divine Child, which manually or by other foot touches the infant Christ on her right shoulder. The left arm, head cover and the halos are silver. The picture does appear to be very old.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου