ΜΕΛΕΤΗ: ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΑ ΠΟΙΚΙΛΟΥ ΟΡΟΥΣ, 2003

 

ΜΕΛΕΤΗ: ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΑ ΠΟΙΚΙΛΟΥ ΟΡΟΥΣ, 2003 - ΚΛΙΚ ΕΔΩ

Αυτή η μελέτη ήταν μια προσφαρά της εταιρείας ΥΛΗ με το δασολόγο Ηλία Αποστολίδη -  η εταιρεία είχε αναλάβει το έργο "Συντήρηση - Βελτίωση Δασικού Δικτύου Ποικίλου Όρους" και ανέθεσε στους κ.κ. Μακροδημήτρη και Λάσκαρη να ερευνήσουν και να συντάξουν την μελέτη, την οποία προσέφεραν στον ΑΣΔΑ.

Νίκος Δημ. Νικολαΐδης: " Το Αλβαβητάρι μου - ΑΙΓΑΛΕΩ - Μια πόλη, μια ιστορία", 2011

 

Στο blog "Ιερά Οδός" δημοσιεύουμε θέματα που έχουν έχουν σχέση με την ιστορία, τον πολιτισμό, το περιβάλλον, την κοινωνία των περιοχών που αναπτύχθηκαν κυρίως κατά μήκος της αρχαίας Ιεράς Οδού, από τον Κεραμεικό μέχρι την Ελευσίνα, αλλά και με τη Δυτική Αθήνα, Αττική γενικότερα.

Η  παρουσίαση του βιβλίου του Νίκου Δημ. Νικολαΐδη: "Το Αλφαβητάρι μου - ΑΙΓΑΛΕΩ -  Μια πόλη, μια ιστορία", 2011, έρχεται να αναδείξει την κοινωνική ζωή στην πόλη, που αποτέλεσε διοικητικό και εμπορικό κέντρο, μέχρι και λίγο μετά την Κατοχή των γειτονικών κοινοτήτων Χαϊδαρίου και Αγίας Βαρβάρας.

Το βιβλίο αποτελείται από 318 σελίδες στις οποίες παρουσιάζονται αλφαβητικά 57 καθημερινά θέματα, από το Πυριτιδοποείο (Μπάρουτάδικο) και τις Νέες Κυδωνίες  μέχρι τις μέρες μας.

Το "Αλφαβητάρι" του Νίκου Δ. Νικολαΐδη με το πλούσιο ενημερωτικό και φωτογραφικό υλικό, έχει πολιτιστική, ιστορική, εκπαιδευτική, κοινωνική και ψυχαγωγική αξία, δεν περιορίζεται στο παρελθόν, αλλά αξιοποιεί την ιστορική μνήμη και  συμβάλει στην ανάδειξη ή/και τη διαφύλαξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς και της προφορικής ιστορίας.

Ορισμένα από τα περιεχόμενα:

Ο Νίκος Μπελαβίλας για το "Οινοποιείο - Οινοπνευματοποιείο ΚΡΟΝΟΣ" στην Ελευσίνα, Ιούνιος 2025

Το 1926 το περιοδικό Έργα, η σημαντικότερη τεχνική έκδοση του Μεσοπολέμου, οργάνωσε επίσκεψη στα πρωτοποριακά εργοστάσια της Ελευσίνας. Ο «Κρόνος» — οινοποιείο και οινοπνευματοποιείο στην ανατολική άκρη της πόλης, πάνω στη θάλασσα — μόλις είχε ολοκληρωθεί και λειτουργούσε. Παρήγαγε οινόπνευμα, κονιάκ, ούζο και κρασί. Στις σελίδες του περιοδικού παρουσιάζεται το ολοκαίνουργιο εργοστάσιο της Ελευσίνας, πριν ακριβώς από έναν αιώνα.

Francesco Perilla , Daphni, Aquarelles, Xylographies, Photographies de L’Aute | ΔΑΦΝΙ, Ακουαρέλες, Ξυλογραφίες, Φωτογραφίες (1942)

[Αποκτήθηκε το βιβλίο  Francesco Perilla , Daphni, Aquarelles, Xylographies, Photographies de L’Aute | Francesco Perilla Francesco, ΔΑΦΝΙ, Ακουαρέλες, Ξυλογραφίες, Φωτογραφίες (1942), του Ιταλού περιηγητή Francesco Perilla. 

Η πρώτη έκδοση έγινε στη Θεσσαλονίκη το 1928 και σαφώς είναι σπανιότερη. Στο τέλος της ανάρτησης τρεις σελίδες από το βιβλίο.

Francesco Perilla - (συνοπτικό βιογραφικό)

Στις αρχές της τρίτης δεκαετίας του 20ού αιώνα έφθασε στην Ελλάδα ένας πολυτάλαντος ξένος ο Francois Perilla. Είχε γεννηθεί στη Γαλλία το 1874, έχοντας όμως ιταλικές ρίζες από τον πατέρα του. 

Γιάννης Ξανθάκης: Οικογένεια Σκαραμαγκά, μια λαμπρή πορεία -Η ΔΩΡΕΑ ΤΗΣ ΟΜΩΝΥΜΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟ (αναδημοσίευση από τον "πολίτη" Χίου)

 

Αμβρόσιος Σκαραμαγκάς, από τη Χίο σε Σύρο κι από εκεί στην Αθήνα

[Στο μη κερδοσκοπικό blog ΙΕΡΑ ΟΔΟΣ δημοσιεύουμε και αναδημοσιεύουμε έρευνες, ειδήσεις, θέματα που έχουν σχέση με το Χαϊδάρι και με την ευρύτερη περιοχή "κατά μήκος της Ιεράς Οδού". Με ιδιαίτερη χαρά ανδημοσιεύουμε την ερευνητική εργασία του Γιάννη Ξανθάκη, για την Οικογένεια Σκαραμαγκά, που δημοσιεύτηκε στον "πολίτη" Χίου, 10.02.2025  - ΕΔΩ. Στην έρευνα περιλαμβάνονται και στοιχεία από το αρχείο του συμπολίτη μας, συλλέκτη, ερευνητή το τοπικής ιστορίας και αρχιτέκτονα Γιάννη Ιγγλέση]

Γιάννης Ξανθάκης: Οικογένεια Σκαραμαγκά, μια λαμπρή πορεία 

Η ΔΩΡΕΑ ΤΗΣ ΟΜΩΝΥΜΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟ

(αναδημοσίευση από τον "πολίτη" Χίου 10.02.2025 - ΕΔΩ)

«Φαντάζεστε αν αυτό το μεγαλόπνοο σχέδιο υλοποιείτο, πώς θα ήταν η περιοχή μας (Χαϊδάρι), αλλά όλη η Δυτική Αθήνα», με την ευρύτερη έννοια, αναρωτιέται ο ερευνητής και δημιουργός της ομώνυμης Συλλογής του Ιστορικού Αρχείου Ιγγλέση, ο εκ Χαϊδαρίου Ιωάννης Ιγγλέσης.

Ο λόγος για την πολύ γνωστή περιοχή του Δήμου της Δυτικής Αττικής, τον Σκαραμαγκά, η οποία φέρει το όνομα της οικογένειας των πρώτων ιδιοκτητών της, της κραταιάς επιχειρηματικά, οικονομικά και κοινωνικά το 19ο αιώνα, οικογένειας Σκαραμαγκά. Η περιοχή δωρίζεται από την οικογένεια στο ελληνικό κράτος, έτσι ώστε «να καταστεί η ατμομηχανή της ελληνικής βιομηχανικής παραγωγής».

Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς "Η μετατροπή της Μονής Δαφνίου σε ψυχιατρείο" (αναδημοσίευση)

Μονή Δαφνίου με αμπέλι | 1818 -  William, 1794-1872

"Η μετατροπή της Μονής Δαφνίου σε ψυχιατρείο" (αναδημοσίευση)

Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς

Στη μακραίωνη ιστορία της Μονής Δαφνίου υπάρχουν λίαν ενδιαφέρουσες πτυχές, τις οποίες σκέπασε η αχλύς του χρόνου. Μία εξ αυτών αφορά στην μετατροπή της Μονής σε «Φρενοκομείο» από τον Μάιο 1883 έως τον Φεβρουάριο 1885. Μετά την επανάσταση η Μονή βρισκόταν σε ερειπιώδη κατάσταση, αφού είχε πυρποληθεί και εγκαταλειφτεί. Το 1883 επιδιορθώθηκαν τα κελιά της Μονής όχι για να δεχτούν μοναχούς, αλλά όπως μας πληροφορεί ο Γεώργιος Λαμπάκης για να δεχτούν φρενοβλαβείς! Απαγορεύτηκε στο κοινό να εισέρχεται στον κυρίως χώρο της Μονής, παραμορφώθηκε ο περίβολος και αλλοιώθηκε η εικόνα του περίφημου αυτού χριστιανικού οικοδομήματος. Αλλά και στα χρόνια της Τουρκοκρατίας τη φροντίδα των φρενοβλαβών είχαν η Εκκλησία και τα Μοναστήρια.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΛΛΗΣ "Ο πύργος της Λεψίνας (ΝΕΟΝ ΠΛΑΝΟΔΙΟΝ 03.12.2023)

Ο πύργος της Λεψίνας λίγο πριν από τη διάλυσή του, ενώ έχει προχωρήσει η λατόμευση του λόφου. Φωτογραφία του Ιωάννη Τραυλού από το Αρχαιολογικό Δελτίο του 1960.

[ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ ΝΕΟΝ ΠΛΑΝΟΔΙΟΝ ΕΔΩ]

του ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΛΛΗ

«Αὕτη δὲν ἐπραγματοποιήθη μέχρι σήμερον»· τούτη η λακωνική πρόταση βρίσκεται σε μία υποσημείωση στον τόμο του 1960 του Αρχαιολογικού Δελτίου, του επίσημου περιοδικού της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, και αναφέρεται στην ανασύσταση του φραγκικού πύργου που υπήρχε στην Ελευσίνα, ο οποίος διαλύθηκε το 1953 προκειμένου να επεκταθούν τα λατομεία και οι εγκαταστάσεις της τσιμεντοβιομηχανίας “Τιτάν”. Η εταιρεία είχε δεσμευθεί ότι θα ανοικοδομήσει με δαπάνες της τον πύργο σε άλλο σημείο, με το αυθεντικό του υλικό. Όμως, επτά χρόνια αργότερα, οι λίθοι του πύργου ανέμεναν την αναστήλωσή του, όπως διαπιστώνει στην υποσημείωση ο αρχιτέκτων Ιωάννης Τραυλός, μελετητής του ιερού της Ελευσίνας. Και αναμένουν ακόμη, μέχρι τις μέρες μας.

Ο φραγκικός πύργος είχε κτιστεί στην κορυφή του λόφου που βρισκόταν αμέσως δυτικά του αρχαίου ιερού, εκεί όπου σήμερα υψώνονται καμινάδες – αγαπημένο θέμα πολλών φωτογράφων, φόντο των αγαλμάτων της αυλής του μουσείου της Ελευσίνας. Στο ίδιο σημείο είχε ιδρυθεί κατά τους ελληνιστικούς χρόνους ένα μικρό φρούριο, επάνω στα κατάλοιπα του οποίου θεμελιώθηκε η μεσαιωνική οχύρωση με τον μεγάλο πύργο. Ο ακριβής χρόνος κατασκευής του είναι άγνωστος, αλλά αποδίδεται με αρκετή βεβαιότητα στον 13ο αιώνα, όταν η Αττική κατακτήθηκε από τους σταυροφόρους και η ύπαιθρός της απέκτησε πολλούς τέτοιους πύργους, για να φρουρούν μικρά χωριά ή να επιτηρούν μεγάλες γαιοκτησίες. Στην περίπτωση της Ελευσίνας, ο πύργος μπορεί να συμμετείχε στο δίκτυο των φρυκτωριών που παρακολουθούσαν την κίνηση στο θαλάσσιο στενό μεταξύ Αττικής και Σαλαμίνας, ή να ήλεγχε τον χερσαίο δρόμο από την Αθήνα προς την Πελοπόννησο και τη βόρεια Ελλάδα.

[ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ ΝΕΟΝ ΠΛΑΝΟΔΙΟΝ ΕΔΩ]