[Φωτ. "Ο Άγιος Βάκχος" ψηφιδωτό στη Μονή Δαφνίου - λίγο πιο πέρα είναι ο "'Αγιος Σέργιος". Στον "Άγιο Βάκχο" της Μονής Δαφνίου αναφέρεται και ο Νίκος Καζαντζάκης]
Ο σκηνοθέτης, θάσκαλος και θεωρητικός του θεάτρου +Αλέξης Σολομός στο έργο του "Ο ΑΓΙΟΣ ΒΑΚΧΟΣ ή τα άγνωστα χρόνια του Ελληνικού Θεάτρου 300π.Χ. - 1600μ.Χ" ξεκινάει να γράφει:
"Πρωτογνώρισα τον Άγιο Βάκχο στην εκκλησιά του Δαφνιού, στο λαμπερό του μωσαϊκό. Ανάμεσα στους Ιουδαίους ψαράδες, τους φτωχούς ιερομόναχους και τους άλλους ταπεινούς κατοίκους του ναού, ο Βάκχος κι ο Σέργιος ξεχωρίζουν με τις άσπρες και μαλαματένιες στολές τους σαν διόσκουροι ενός πανάρχαιου αρχοντικού πολιτισμού που ξαφνικά κι αναπάντεχα βρέθηκε νικημένος από μια πιο απλή και πιο λαϊκή πίστη.
Δεν ήταν τόσο η μορφή κι ο βίος του Σύρου μάρτυρα που με τράβηξαν, όσο η αλληγορία που προβάλλει απ’ τ’ όνομά του - αλληγορία που φωτίζει μια μεταβατική κι άγνωστη, σχεδόν μυστηριώδη, εποχή θεάτρου. Γιατί πραγματικά ο αρχαίος Βάκχος δεν έπαψε ποτέ να ζει, όχι μονάχα σαν θεός του κρασιού μα και σαν δαίμονας της θεατρικής μέθης.
Όταν πέθανε και ο τελευταίος Μένανδρος και προτού γεννηθεί ο πρώτος Χορτάτζης -γιατί η Νέα Κωμωδία και το Κρητικό Δράμα είναι τα ορόσημα της άγνωστης θεατρικής μας ιστορίας- ο κισσοχαίτης Διόνυσος έμεινε πεισματικά κοντά μας, για να δέχεται κρυφές και φανερές θυσίες. Και για δεκαεφτάμισι τουλάχιστον απ’ τους δεκαεννιά αυτούς άγνωστους αιώνες, το ελληνικό θέατρο συνέχισε ακλόνητο την πορεία του μέσ’ από μυριάδες μεταμορφώσεις και παραλλαγές, προλήψεις και νομοθεσίες, θανάτους και εξορίες, πότε πολυθεϊστικό και πότε μονοθεϊστικό, μα πάντα διονυσιακό.
Στους καιρούς που πάνω στην Ακρόπολη η Παλλάδα Αθηνά ονομάζεται Παναγιά Αθηνιώτισσα, οι δυναμικοί ήρωες του αρχαίου θεάτρου έχουν φορέσει τις ασκητικές μάσκες της χριστιανικής μυθολογίας. Η Θεοτόκος κλαίει το παιδί της με τα δάκρυα της Εκάβης, και τα μαντάτα που έφερναν οι άγγελοι της τραγωδίας, τα φέρνουν τώρα οι άγγελοι τ’ ουρανού. Το προσωνύμι άγιος προστέθηκε, ανομολόγητα, στον ειδωλολάτρη άρχοντα του θεατρικού οργασμού. Και στην πλούσια κόμη του το χριστιανικό φωτοστέφανο αντικατάστησε το στεφάνι του κισσού..."
(απόσπασμα από το βιβλίο του Αλέξη Σολομού "Ο ΑΓΙΟΣ ΒΑΚΧΟΣ", ΠΛΕΙΑΣ, 1974)
Επιμέλεια: Κώστας Φωτεινάκης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου