[«Ο Άγιος Σάββας Ηγιασμένος» δεξιά επί της Ιεράς Οδού, ερχόμενος από Αθήνα προς Αιγάλεω, λίγο πριν το σταθμό ΜΕΤΡΟ του Ελαιώνα, περίπου στη συμβολή με την Οδό της Αγίας Άννας. Στον αρχικό σχεδιασμό της γραμμής 3 του ΜΕΤΡΟ, ο σταθμός αναφερόταν ως «Άγιος Σάββας» και όχι Ελαιώνας. Σύμφωνα με την παράδοση το εκκλησάκι κτίστηκε τον 9ο μ.Χ. αιώνα από την αυτοκράτειρα Θεοδοσία, επάνω σ΄ ένα αρχαίο ναό.
«Μεταξύ της Γεωπονική Σχολής και του γέρικου ελαιόδεντρου υπήρχε Ιερό της Δήμητρας και της Κόρης, όπου λατρευόταν επίσης η Αθηνά και ο Ποσειδών. Σ΄ αυτό το ιερό στάθμευαν οι μύστες όταν επέστρεφαν από την Ελευσίνα, για να ανασυγκροτηθούν και να μπουν στην Αθήνα». Ιωάννα Τσιριγώτη – Δρακωτού, Αρχαιολόγος, περιοδικό ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ, τ.43/1992.
Ο Αλέξανδρος Μποφίλας στο βιβλίο του Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας, «ωραίο, φρικτό κι απέριτο τοπίον», αναφέρει ότι ο Ι. Ναός Αγίου Σάββα ήταν στη «θέση Ιερής Συκιάς και Ναού Δήμητρας» σελ.109 – 119.
Για την Ιερή Συκιά και του ναού της Δήμητρας και της Κόρης κάνει αναφορά και ο Παυσανίας στα ΑΤΤΙΚΑ «Υπάρχει επίσης βωμός του Ζεφύρου και ιερό της Δήμητρας και της Κόρης, όπου τιμώνται μαζί και η Αθηνά και ο Ποσειδών. Στο μέρος αυτό λένε πως ο Φύταλος είχε δεχτεί στο σπίτι του τη Δήμητρα και πως η θεά τους έδωσε σε αντάλλαγμα το οπωροφόρο δέντρο της συκιάς.»
Ο Πωλ Φουκάρ στο βιβλίο του «Ελευσίνια Μυστήρια» αναφέρει ότι "δεν έχω καμιά πληροφορία για το δρόμο που ακολουθούσαν ως τη στιγμή που η πομπή πλησίαζε την Αθήνα. Κι όταν έφτανε στο προάστιο της Ιερής Συκιάς, δυο χιλιόμετρα από το Δίπυλο (τις Θριάσιες πύλες της Αθήνας) σταματούσε."
Στον Οδηγό του ΕΟΤ του 1930, στην πεζοπορική διαδρομή Αθήνα – Ελευσίνα υπάρχει η εξής περιγραφή: «Η εκκλησία του Αγίου Σάββα βρίσκεται μετά τον Κηφισό ποταμό και είναι κτισμένη πάνω στη θέση του αρχαίου ναού της Δήμητρας». Στο σκίτσο του οδηγού της διαδρομής, που δημοσιεύεται στο «Χαϊδάρι – Τόπος και Άνθρωποι» (σελ.85), φαίνεται καθαρά ότι ο Κηφισός είναι τοποθετημένος στο «κάδρο» πριν το εκκλησάκι του Αγίου Σάββα. Όπως αναφέρουμε σε προηγούμενη ανάρτηση ο ποταμός Κηφισός δεν ήταν στη θέση που είναι σήμερα αλλά ανατολικότερα.]
[Ο νότιος εξωτερικός τοίχος της εκκλησίας του Αγίου Σάββα με εντοιχισμένα αρχαία μάρμαρα…
"Στην ίδια περιοχή και στο νότιο κράσπεδο της σημερινής (Ιεράς Οδού) είναι κτισμένη η μικρή εκκλησία του Αγίου Σάββα με εντοιχισμένα μάρμαρα που ανήκουν σε μνημεία της Ιεράς Οδού..." Ιωάννα Τσιριγώτη – Δρακωτού, Αρχαιολόγος, περιοδικό ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ, τ.43/1992.]
[Επάνω Φωτογραφία:Ο Άγιος Σάββας τοποθετημένος μέσα σε πλαίσιο από αρχαία μάρμαρα της Ιεράς Οδού.
Κάτω Φωτογραφία: Πλαίσιο παραθύρου από μάρμαρα μνημείων επί της Ιεράς Οδού.
Μάρμαρα από την αρχαία Ιερά Οδό έχουν χρησιμοποιηθεί και σε άλλου ναούς, όπως π.χ. στη Μονή Δαφνίου, οποία κτίστηκε στη θέση του Ιερού του Δαφναίου Απόλλωνα.]
ΓΙΑ ΤΗ ΣΗΜΕΙΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ:
ΑπάντησηΔιαγραφήΣΑΒΒΑΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΩΤΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΕΞΗ ΚΑΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΗΛΙΟΣ.ΠΑΡΑΛΛΑΓΗ ΣΑΒΑΖΙΟΣ, ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΔΙΟΝΥΣΟΥ.
ΤΥΧΑΙΟ;
BAΣΙΛIKH
Θα ήθελα να σας συγχαρώ για την εξαιρετικά σημαντική πρωτοβουλία σας και να σας ευχαριστήσω ιδιαίτερα για την αναφορά στο έργο και τις σχετικές εργασίες μου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕν τούτοις, παρακαλώ αν είναι εφικτό να διορθώσετε οπωσδήποτε το επώνυμό μου, το οποίο δεν είναι Μποφίλας, αλλά Μποφίλιας, στις ιστοσελίδες που λειτουργείτε.
Ευχαριστώ εκ των προτέρων.
Με συναδελφικούς χαιρετισμούς,
Αλέξανδρος Μποφίλιας