Ο γάλλος πρόξενος κ.Φωβέλ, το Μνημείο της Πυθιονίκης και η κλοπή των δύο περιστεριών από το Ιερό της Αφροδίτης (ντουλαπάκια - Αφαία Σκαραμαγκά)

[Η Ακρόπολη των Αθηνών από το σπίτι του γάλλου προξένου Κου Φωβέλ. Λιθογραφία Louis Dupre. Πίνακας αρ. 19στο βιβλίο Ταξίδι στην Αθήνα και στην Κωνσταντινούπολη. Παρίσι 1825, 33,5χ40εκ.]

Ο Λουίς Φρανσουά Σεμπαστιάν Φωβέλ ήταν Γάλλος πρόξενος στην Αθήνα (1797)«ζωγράφος, αρχαιολόγος… ολίγον αρχαιοκάπηλος(1)» είχε συναντηθεί με όλους σχεδόν τους Περιηγητές της εποχής (Σατωμπριάν, Πουκεβίλ κ.ά), τον γνωστό αρχαιοκάπηλο Έλγιν κ.ά.
Ο Αθηναιογράφος Δημήτριος Γ.Καμπούρογλου, αναφέρει(1) ότι «ο Φωβέλ κατεγίνετο(1803?), φαίνεται, να εύρη το περιώνυμον μνημείον της εταίρας Πυθιονίκης και αντ΄ αυτού εύρε το μνημείον μιας ιερείας της Αθηνάς».

Σύμφωνα με την αρχαιολόγο κ.Βασιλική Μαχαίρα(2) «ο Φωβέλ είχε πάρει δύο περιστέρια από το Ιερό της Αφροδίτης στην Αφαία, τα οποία βρίσκονται στην Ολλανδία»

1) Δημήτριος Γ.Καμπούρογλου, "ΤΟ ΔΑΦΝΙ", 1920.
2) Κώστας Φωτεινάκης, "Χαϊδάρι - Τόπος και Άνθρωποι", σελ.33, 2007.

Κώστας Φωτεινάκης: Συμβολή στην έρευνα για την ανεύρεση του «Μνημείου της Πυθιονίκης» στην Ιερά Οδό, στο χώρο του Διομηδείου Κήπου, Μάρτιος 2010

Με την έρευνα σχετικά με το "Μνημείο της Πυθιονίκης" που παρουσιάζουμε θέλουμε να συμβάλλουμε στην ανεύρεση του περιβόητου μνημείου της εταίρας και την ανάδειξη και άλλων ιστορικών "αποτυπωμάτων" που βρίσκονται "κατά μήκος της Ιεράς Οδού".
Η άποψή μας συνοπτικά για το "Μνημείο της Πυθιονίκης" είναι ότι:
1) Ο χώρος που περιγράφει ο αρχαιολόγος Ανδρ.Α.Παπαγγιαννόπουλος - Παλαιός στην εργασία του "ΠΥΘΙΟΝΙΚΗ", Αθήνασι 1936, υπάρχει και έχει εντοπισθεί από το Φθινόπωρο του 2009. Το ερώτημα είναι αν αυτός ο χώρος είναι όντως το Μνημείο της Πυθιονίκης.
2) Κρατάμε σοβαρές επιφυλάξεις άν όντως ο αρχαιολόγος Ανδρ.Α.Παπαγιαννόπουλος - Παλαιός είχε θεμελιωμένη επιστημονικά άποψη το 1936. Η αρμόδια αρχαιολογική Εφορεία οφείλει να ολοκληρώσει τις ανασκαφές "Κατά μήκος της Ιεράς Οδού" και να επιβεβαιώσει (όχι την ύπαρξη του χώρου και του ιωνικού κίονα που περιγράφει ο Ανδρ.Α.Παπαγιαννόπουλος - Παλαιός, που όντως υπάρχουν) αλλά επίσημα την ύπαρξη (ή όχι) του Μνημείου της Πυθιονίκης.
Με όλον το σεβασμό σε κάθε διαφορετική ή παραπλήσια άποψη.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Την Κυριακή 18/4/2010 ο ΟΙΚΟ.ΠΟΛιΣ. Χαϊδαρίου προγραμματίζει επίσκεψη/ ξενάγηση στο Διομήδειο Κήπο. Συνάντηση στις 11:00 στην κεντρική είσοδο του Διομηδείου Κήπου. Ξεναγοί: Μιχάλης Σταματάκης (Καθηγητής Βιομηχανικών Ορυκτών, Πρόεδρος του Τμήματος Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών κ.ά.)
Κώστας Φωτεινάκης

ΜΝΗΜΕΙΟ ΠΥΘΙΟΝΙΚΗΣ

Περιγραφές-Διηγήματα για τη Δυτική Αθήνα (2): Θωμάς Γκόρπας "Όπως τα είπε ο μόνιμος επιλοχίας" (Μια νύχτα φαντάρων από το στρατόπεδο στα Κουνέλια)

Ο συγγραφέας, ποιητής, μεταφραστής Θωμάς Γκόρπας περιγράφει την μεταμφυλιακή περίοδο στην Ελλάδα. Μια ομάδα φαντάρων την κάνει "κοπάνα" από το στρατόπεδο Χαϊδαρίου και τα πίνει στην ταβέρνα "τα ωραία Τρίκαλα" του μαστρο Χαρίλαου στα «στα Κουνέλια με τα ταβερνάκια και τα ψευτοτεκεδάκια για την φανταρία όπου έπαιζαν σε μερικά και ξεπεσμένοι μπουζουκτζήδες».
Ένταση - Πόνος - Διακπλητισμοί όσπου ο μπάρμπα Χαρίλαος που έχουν δει πολλά τα μάτια του βάζει ένα τέλος... "Όπως τα είπε ο μόνιμος επιλοχίας".
«στα Κουνέλια με τα ταβερνάκια και τα ψευτοτεκεδάκια για την φανταρία όπου έπαιζαν σε μερικά και ξεπεσμένοι μπουζουκτζήδες».
Για τον Θωμά Γκόρπα (1935 -2003), με αφορμή το θάνατό του 1/4/2003, θα δημοσιευτεί αφιέρωμα στο Roseta Books.

Η ανάρτηση του διηγήματος "Όπως τα είπε ο μόνιμος επιλοχίας" ανεβαίνει για πρώτη φορά στο διαδίκτυο. Είναι ένα από τα πολλά υλικά που δεν δημοσιεύτηκαν στο Ιστορικό Λεύκωμα "Χαϊδάρι - Τόπος και Άνθρωποι" (2007).

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: To διήγημα είναι μεγάλο και δεν μπορεί να αναρτηθεί ακόμα λόγω τεχνικών προβλημάτων. Ελπίζουμε να τα επιλύσουμε. Απλά θελήσαμε να σας προετοιμάσουμε για το τι θα ακολουθήσει, μετά την περιγραφή του Μποστ (η αμέσως παρακάτω ανάρτηση) για το Αιγάλεω.

Περιγραφές-Διηγήματα για τη Δυτική Αθήνα (1): Μποστ "Μια νύχτα στο Αιγάλεω"

Αλλάζουμε το τοπίο... και από τον Παυσανία μεταφερόμαστε σε περιγραφές του '60. Ξεκινάμε με τον Μέντη Μποστατζόγλου..

Ο Μέντης Μποστατζόγλου (Μποστ) περιγράφει μια "πειναλέα" αλλά γεμάτη χιούμορ νύχτα στο Αιγάλεω. Στο διήγημα παίρνουν μέρος: ο ίδιος ο Μποστ μετά τη συμβία του, ο Σερ Μπιθί, η Ειρήνη Παππά, ο Μιχάλης Νικολινάκος, ο Νίκος Γκάτσος, ο Τάκης Λαμπορόπουλος, η Άννα Κυριακού, ο Μίκης Θεοδωράκης και η γυναίκα του...

Μπόστ: "Μια Νύχτα στο Αιγάλεω" περιλαμβάνεται στα "ΠΕΖΑ ΚΕΙΜΕΝΑ 1960-1965", ΕΡΜΗΣ,1998.
(κλικάρετε επάνω στην παραπάνω ακριβώς πρόταση για να διαβάσετε την περιγραφή)

"Η Πάτι Σμιθ στην Ελευσίνα"

Με αφορμή την βράβευση της Πάτι Σμιθ (Patti Smith) από τη μουσική βιομηχανία τον Απρίλιο του 2010, ο Σταύρος Σταυρόπουλος έγραψε στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - Βιβλιοθήκη (19/3/2010)το παρακάτω κείμενο:

Η Πάτι Σμιθ στην Ελευσίνα - Η γυναίκα που ζωγράφιζε ποιήματα με την άκρη των ματιών της ήταν ντυμένη στα μαύρα.

Φορούσε ένα μαύρο κοντό φόρεμα με δαντέλα, από μέσα μαύρο καλτσόν. Στο λαιμό της ήταν περασμένο ένα μακρύ δάσος. Τα κρόσσια του έφταναν ώς τους αγκώνες, αγκάλιαζαν τους μηρούς και κατέβαιναν.

Σε μια γωνιά, κάτω στο ξύλινο πάτωμα, ήταν παρατημένη μια κιθάρα. Το φως που έμπαινε απ' το ανοιχτό παράθυρο έκανε τους μαγνήτες της να αστράφτουν.

Ετσι όπως ήταν ο χώρος σκοτεινός, νόμιζες ότι απ' την κιθάρα ξεκινούσε μια φαρδιά γραμμή φωτός που θα σε περνούσε απέναντι.

Απέναντι βρισκόταν ο αρχαίος πολιτισμός της Ελευσίνας, υπολείμματα από ρωμαϊκά αντίγραφα και δωρικές κολόνες, το ιερό της θεάς Δήμητρας. Στο κέντρο των Τελεστηρίων -το άδυτο της ελευσινιακής λατρείας- έμπαινε μόνον ο ιεροφάντης.

Είχε γράψει μερικά ποιήματα με τα μάτια της, μερικά τραγούδια με τα ξέφτια του κορμιού της. Επειδή η νύχτα ανήκει στους εραστές. Επειδή το σώμα πονάει γιατί θέλει να φτάσει αυτό που θα ήθελε να συμβεί. Επειδή τώρα που μεγαλώσαμε, αργεί να νυχτώσει. Είχε έρθει για μένα. Στην Ελευσίνα μια φορά. Και λεγόταν Πάτι Σμιθ.

Ενα σώμα που φυλακίζεται θέλει να επιστρέψει. Να γίνει ερπετό, σκορπιός που δαγκώνει την ουρά του. Δεν του είναι αρκετό. Απομνημονεύει τις κινήσεις, θυμάται τους κυματισμούς που κάνει ο χρόνος μέσα του. Σκοπεύει να μεταμορφωθεί. Το πέλμα γυμνό, λυγισμένο· σαν χαλασμένο κεφαλαίο γράμμα που ντρέπεται για το ύψος του. Ζητά τη διασάλευση της ιστορίας, τον θάνατο των έντεχνων κραυγών.

Η ζωή είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση αν αυτός που τη ζει την κάνει ενδιαφέρουσα. Και κυρίως, αν ο ίδιος είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση. Η Πάτι Σμιθ ήταν πάντα από την Ελευσίνα. Εμενε πάντα στο Καλλίχορον Φρέαρ, είχε πάντα να αναμετρηθεί με τα ερείπια.

Εσπρωξε την πόρτα και μπήκε. Κάποια σανίδια ήταν βγαλμένα. Καθόμουν στο πάτωμα με το βλέμμα καρφωμένο στον τοίχο. Δίπλα μου ο Αισχύλος είχε μείνει άγαλμα. Μου έπαιξε ένα τραγούδι των Ramones, κανείς δεν είχε βάλει τίποτε στο ποτό μου. Μετά πήγε προς το παράθυρο. Να. Βλέπεις εκεί; Στα Μεγάλα Προπύλαια, την κύρια είσοδο στο τέμενος. Χτίστηκαν επί Ρωμαίων και αντιγράφουν τα αμφιπρόστυλα προπύλαια της Ακρόπολης των Αθηνών. Εκεί γεννήθηκα. Σ' ένα σπίτι από φωτιά. Προμηθεϊκή. Σε ένα δωμάτιο από ιερά μανιτάρια. Του έρωτα.

Εξι μήνες στον πάνω κόσμο, έξι μήνες στον Αδη. Καταδυόμουν κι ανέβαινα. Μετά ήρθε ο χριστιανισμός. Η μουσική τελείωσε. Και κρύφτηκα στην κιθάρα σου.

Θέλω να την αγγίξεις. Να με αγγίξεις. Να κάνουμε μουσική. Ξανά.

Σταύρος Σταυρόπουλος

[Διαβάστε ένα μικρό αφιέρωμα για "το κοκτέιλ της αμφισβήτησης" Πάτι Σμιθ, στο Roseta Books]

ΠΑΥΣΑΝΙΑ ΑΤΤΙΚΑ (1): Ο Προκρούστης στο Δάσος Χαϊδαρίου...

["Ο Θησέας σκοτώνει τον Προκρούστη" από το Μουσείο Μονάχου]

[...Προς τούτω τω Κηφισώ ληστήν Πολυπήμονα όνομα, Προκρούστην δε επέκλησιν, Θησεύς απέκτεινεν...] Παυσανίας ΑΤΤΙΚΑ, 38,5.

"....Κοντά σ' αυτόν τον Κηφισό ο Θησεύς σκότωσε το ληστή που ονομαζόταν Πολυπήμων, επικαλούνταν όμως Προκρούστης..."
Σύμφωνα με τον μεταφραστή Νικ.Δ.Παπαχατζή, Εκδοτική Αθηνών, σελ.475, σημείωση 2. "Η έδρα του "ληστή" αυτού στην πεδιάδα κοντά στην Ελευσίνα, ήταν γνωστή από τοπική παράδοση. Φυσικότερο ήταν ο Θησέας να τον συνάντησε στα υψώματα του Έρμου (στο νεώτερο δάσος του Χαϊδαριού) όπως λέει ο Πλούταρχος,ακολουθώντας αθηναϊκή παράδοση"

-------
Ο Θησέας πριν φτάσει στην Αθήνα συνάντησε τον περιβόητο Προκρούστη, ο οποίος είχε ένα κοντό και ένα μακρύ κρεβάτι. Ο Προκρούστης υποχρέωνε τους περαστικούς να ξαπλώσουν και ανάλογα με το ύψος τους μεν ψηλούς έβαζε στο κοντό κρεβάτι και τους έκοβε το κεφάλι και τα πόδια για να ταιριάξουν με το κρεβάτι τους δε κοντούς στο μακρύ και τους τράβαγε (τέντωνε) για να τους προσαρμόσει στο μήκος του κρεβατιού. Σύμφωνα με τη μυθολογία ο Θησέας έβαλε τον Προκρούστη στο μικρό κρεβάτι και του έκοψε τα πόδια και το κεφάλι. Αυτό ήταν και το τελευταίο κατόρθωμα του Θησέα.

Προκρούστεια λογική: Από τον μύθο αυτό έχει προκύψει η φράση "Προκρούστεια λογική" που σημαίνει ότι δεν ανέχεται κάποιος την διαφορετικότητα, ότι έχουμε "κόψει και ράψει" στα μέτρα μας κάποιες αξίες, ιδέες κ.λπ. και δεν είμαστε ανεκτικοί στις διαφορετικές προσεγγίσεις. Η φράση "προκρούστεια λογική" χρησιμοποιείται συχνά στην πολιτική.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Με την ανάρτηση αυτή ξεκινάμε να παρουσιάζουμε αυθεντικά αποσπάσματα από το βιβλίο του Παυσανία ΑΤΤΙΚΑ, σε μετάφραση Νικ.Δ.Παπαχατζή, Εκδοτική Αθηνών. Τα αποσπάσματα αυτά θε έχουν σχέση με την Ιερά Οδό, την Ελευσίνα, τον Κηφισό, τον Ελαιώνα κ.λπ.

Τα "Περίχωρα της Αντιοχείας" στο ποίημα του Κωνσταντίνου Καβάφη μήπως ήταν η Μονή Δαφνίου? - Αυτή ήταν η άποψη του Δημήτρη Λιαντίνη

[Μονή Δαφνίου 1925]

Διαβάστε εδώ το ποίημα του Κωνσταντίνου Καβάφη "Εις τα περίχωρα της Αντιοχείας" 1993.

Πως αναλύει ο Δημήτρης Λιαντίνης το ποίημα του Καβάφη
«ΕΙΣ ΤΑ ΠΕΡΙΧΩΡΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΟΧΕΙΑΣ»
(Οι συσχετισμοί της Δάφνης του Καβάφη με τη Μονή Δαφνιού στο Χαϊδάρι)

... Όπως τη φωτιά της Ρώμης, στα 68 μ.Χ., είπανε ότι την έβαλε ο Νέρωνας, για να κάψει τους χριστιανούς, έτσι τη φωτιά στην Αντιόχεια είπανε ότι την έβαλαν οι χριστιανοί για να κάψουμε του έλληνες, είπανε. Εδώ ο Καβάφης υποδηλώνει ότι οι χριστιανοί, σαν ήρθε η ώρα τους, γίνανε οι άλλοι Νέρωνες. Κάποιος χρεωστούσε να κάμει αυτήν την αποκατάσταση στην Ιστορία. Να μας ειπεί, δηλαδή, τι εσήμαιναν οι διωγμοί των χριστιανών κατά των ελλήνων στα βάνδαλα χρόνια του Θεοδοσίου.

Γιατί τα σπάσαμε τ΄ αγάλματά των
γιατί τους διώξαμεν απ΄ τους ναούς των,
διόλου δεν πέθαναν γι΄ αυτό οι θεοί.
Ω γη της Ιωνίας, σένα αγαπούν ακόμη,

θα ειπεί το Ιωνικόν του ο Καβάφης. Δήλωση του αιώνιου έλληνα Καβάφη που σταθερά στους χριστιανούς είδε την πανούκλα της Ελλάδας...
... Ο Ιουλιανός μεγάλωσε σε μάντρες, αυλές και κελλιά ιερέων, ιεραρχών, επισκόπων και μητροπολιτάδων. Χρόνους και χρόνους ξεπλύθηκε το μυαλό του από τους όρθρους και τους απόδειπνους, τα στιχηράρια και τα εξαποστειλάρια. Ο Ιουλιανός είναι ο επιστήμονας θεουργός. Είναι ο αυτοκράτορας που ξέπεσε σε γραμματέα της Ιερής Συνόδου, και οργάνωσε τη διοίκηση του κράτους σύμφωνα με το εκκλησιαστικό σύστημα των χριστιανών... Ο Ιουλιανός αποκήρυξε τον ελληνικό Επίκουρο και το σκεπτικό Πύρρωνα. Και λάτρεψε τον ασιανίζοντα Πυθαγόρα με τα κοινόβια, το μυστικισμό, τη μεταμψύχωση και τις θεουργίες του...
... Στο πρόσωπο του Ιουλιανού ο Καβάφης υπαινίσσεται και συμβολίζει την αντίφαση και το μπαστάρδεμα τη σημερινού έλληνα. Που ενώ κομπάζει και φουσκώνει ότι είναι έλληνας, στην ουσία είναι χριστιανός και εβραίος. Ο Καβάφης κατανόησε βαθιά ότι έλληνας και χριστιανός ίσον η φωτιά και το νερό...
...Το «Εις τα περίχωρα της Αντιοχείας» είναι το τελευταίο ποίημα. Του 1933. Και το τελευταίο ποίημα από τα πέντε για τον Ιουλιανό. Είναι η τελευταία από τις πέντε υφαρπαγές σκοπού και τα πέντε πνιχτά μαχαιρώματα στο στρατόπεδο των χριστιανών. Την ειρωνεία του σε τούτο το ποίημα την κρύβει το παρελθόν, τη σημαίνει το παρόν, και τη λέγει το μέλλον.

Η Δάφνη, το αριστοκρατικό προάστιο της Αντιόχειας, είναι το Δαφνί της Αθήνας. Ο άγιος Βαβύλας και οι τάφοι γύρω είναι η μονή Δαφνίου, που για ένα διάστημα επί φραγκοκρατίας έγινε κοιμητήρι. Το τέμενος του Απόλλωνα στη Δάφνη που κάηκε, είναι ο αρχαίος ναός του δαφναίου Απόλλωνα, που οι χριστιανοί τον γκρεμίσανε ενωρίς, και στη βάση του χτίσανε τη μονή Δαφνίου, φυλάκιο για να προσηλυτίζουν τους τελευταίους εθνικούς αθηναίους που πήγαιναν στα μυστήρια της Ελευσίνας.
(Κάποιους κίονες τους έκλεψε ο γνωστός Ελγίνος)....
-----------
Από το τελευταίο βιβλίο του Δ.Λιαντίνη ΓΚΕΜΜΑ, από το δοκίμιο του ΕΙΡΩΝΕΣ, σ.225 – 250. Ο Δ. Λιαντίνης γεννήθηκε το 1942, σπούδασε «κλασικές γλώσσες, Ίωνες φυσικούς και ανθρωπολογία.». Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, εξαφανίστηκε την 1η Ιουνίου του 1998 στον Ταΰγετο, αφήνοντας προηγουμένως ένα γράμμα που εξηγούσε τους λόγους. Η σωρός του βρέθηκε το 2005 σε μια σπηλιά, ακολουθώντας τις οδηγίες που είχε αφήσει στον εξάδελφό του.

Το κλασσικό ντοκιμαντέρ «ΔΑΦΝΙ - ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΧΡΥΣΟΔΑΦΝΙΩΤΙΣΣΑ» (1952) βρίσκεται επιτέλους στο αρχείο της Ταινιοθήκης της Ελλάδος.

Το ντοκιμαντέρ «ΔΑΦΝΙ - ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΧΡΥΣΟΔΑΦΝΙΩΤΙΣΣΑ» (1952) το αναζητούσαμε χρόνια και το είχαμε καταγράψει στη βιβλιογραφία του Ιστορικού Λευκώματος «ΧΑΪΔΑΡΙ – Τόπος και Άνθρωποι», 2007. Το αναζητούσαμε μέσω διαφόρων «οδών» και φυσικά μέσω της Ταινιοθήκης της Ελλάδος. Τελικά είμαστε τυχεροί. Συναντήσαμε τον σκηνοθέτη κ.Θ.Αδαμόπουλο που είχε δει την ταινία στο κινηματογράφο ΑΣΤΥ (1953), βρήκαμε το πρόγραμμα της προβολής και άλλα στοιχεία για το ντοκιμαντέρ (συντελεστές, παραγωγή κ.λπ) και για τον καθηγητή της Ιστορίας της Τέχνης του ΕΜΠ και σκηνοθέτη της ταινίας «ΔΑΦΝΙ» Άγγελο Προκοπίου.
Γράφαμε στις 12/10/09 ότι έχουμε περισσότερους από τρεις λόγους για την μεταφορά και τη λειτουργία της Ταινιοθήκης της Ελλάδος στην Ιερά Οδό. Ο επιπρόσθετος λόγος ήταν (να το πάρει το ποτάμι) το ντοκιμαντέρ που αναζητούσαμε…
Το ντοκιμαντέρ «Δαφνί» του Άγγελου Προκοπίου τελικά είχε εντοπιστεί στη Γερμανία (9/2/2010) και πρόσφατα μάθαμε (10/3/2010) από την Ταινιοθήκη της Ελλάδος ότι βρίσκεται ήδη στο αρχείο της! Έχουμε κλείσει ραντεβού με τον «γκουρού» της Ταινιοθήκης, τον σκηνοθέτη κ.Θ.Αδαμόπουλο, για να προγραμματίσουμε τις λεπτομέρειες της προβολής του «πρώτου ελληνικού ντοκιμαντέρ τέχνης».
Διαβάστε ΕΔΩ λεπτομέρειες για το ντοκιμαντέρ και για το βιβλίο Άγγελου Προκοπίου (το ανακάλυψε η Μαρία Μπουρδάκη) που αναρτήσαμε στις 9/2/2010.
Για την προβολή θα σας ενημερώσουμε.
Είναι μια μεγάλη στιγμή και για την ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου αλλά και για το Χαϊδάρι(Η Μονή Δαφνίου βρίσκεται στα όρια του Δήμου Χαϊδαρίου).

1+1 φωτογραφίες από την ξενάγηση στον Αρχαιολογικό Χώρο της Ελευσίνας, 7/3/2010. Φωτογραφίες: Γιάννης Ιγγλέσης

... Ναι καλά καταλάβατε!!! (όσοι γνωρίζουν θάματα και πράματα). Είναι ένας τάφος από την Ιερά Οδό, στο ύψος της γέφυρας Σκαραμαγκά, που μεταφέρθηκε στον Αρχαιολογικό Χώρο της Ελευσίνας.

Στη σκάλα, στο δρόμο προς το Μουσείο.

Ανατυπώνεται το βιβλίο του Δ.Φίλιου ΕΛΕΥΣΙΣ, 1906

Προδημοσίευση από το βιβλίο του Δ.Φίλιου ΕΛΕΥΣΙΣ - ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΕΡΕΙΠΙΑ ΚΑΙ ΜΟΥΣΕΙΟΝ ΑΥΤΗΣ που θα κυκλοφορήσει σε λίγες ημέρες, σε ανατύπωση από την έκδοση του 1906.
(ΠΗΓΗ: Νέο Μουσείο Ελευσίνας)
-----------
Με ιδιαίτερη χαρά πληροφορηθήκαμε ότι σύντομα πρόκειται να ανατυπωθεί το βιβλίο ΕΛΕΥΣΙΣ του Έλληνα αρχαιολόγου Δ.Φίλιου. Υπενθυμίζουμε ότι το εξώφυλλο του βιβλίο ΕΛΕΥΣΙΣ είχαμε αναρτήσει στο blog καθώς και άλλες πληροφορίες "Στο δρόμο προς την Ελευσίνα", δηλαδή προετοιμάζοντας την ξενάγηση στον αρχαιολογικό χώρο, η οποία πρόκετειται να επαναληφθεί. Κλικάρετε ΕΔΩ να δείτε το εξώφυλλο του βιβλίου ΕΛΕΥΣΙΣ.

ΟΙΚΟ.ΠΟΛι.Σ. Χαϊδαρίου: Παρουσίαση από την επίσκεψη, ξενάγηση στον Αρχαιολογικό Χώρο της Ελευσίνας, 7-3-2010

ΞΕΝΑΓΗΣΗ ΕΛΕΥΣΙΝΑ - 7 Μαρτίου 2010
[Κλικάρετε "ΞΕΝΑΓΗΣΗ ΕΛΕΥΣΙΝΑ 7-Μαρτίου-2010]

Ελευσίνα....Μια πρώτη ξενάγηση από τις "9 Μούσες"

[Για όσους θα ήθελαν να έρθουν στη ξενάγηση αλλά δεν θα μπορέσουν....]

Ελευσίνα. Η ονομασία της, από την αρχαία εποχή, δηλώνει την έλευση της Θέας Δήμητρας, που περιφερόταν ψάχνοντας την μονάκριβη κόρη της Περσεφόνη, μη ξέροντας αρχικά ότι από παθός την είχε απαγάγει ο Πλούτωνας. Ο χρόνος ακλούθησε την συνήθη πορεία του. Η Ελευσίνα κατέστησε τις τελετές από τοπικής σε παγκόσμιας εμβελείας λατρεία και μετετράπη σε ιερή πόλη. Σήμερα η πόλη βαριανασαίνει μέσα στον «βιομηχανικό κλοιό» που οι κυβερνήσεις και οι μεγαλοεπιχειρηματίες ολοένα και σφίγγουν. Μην υπολογίζοντας ούτε τη φύση, ούτε την ποιότητα ζωής μήτε τα λείψανα του αλλοτινού μεγαλείου. Αυτά λα λείψανα που στέκουν θλιμμένα σα να συμπάσχουν στην μοίρα των απογόνων τους.

Περισσότερες πληροοφρίες παρακάτω.

Κυριακή 7 Μαρτίου: Ξενάγηση στον Αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας. Συνάντηση στην είσοδο.

Ξεναγοί μας θα είναι οι:
Αικατερίνη Σιδηρά - Κατσώνη(φιλόλογος: "Ο Αρχαιολογικός χώρος και το Μουσείο")
Μιχάλης Σταματάκης (καθηγητής Πανεπιστημίου, Δ/ντης του τμήματος Γεωλογίας: "Τα υλικά του αρχαιολογικού χώρου")
-------------
Αγέρωχο φίδι η Ιερά Οδός, σε Μυστηρίων
τελετουργική πομπή σαλεύει ως την Ελευσίνα,
ενώ στο βάθος, αναπαύει τα πλοκάμια της
ευγενικά – θλιμμένη πόλη της Παλλάδας η Αθήνα.

Μαργαρίτα Κοντού (από το ποιήμα ΓΑΙΑΣ XΑΪΔΑΡΙΟΥ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ)
----------------------------------------
Περισσότερα για τον Ελευσίνα και την Ιερά Οδό στις προηγούμενες αναρτήσεις.

"Στο δρόμο για την Ελευσίνα", "Κατά μήκος της Ιεράς Οδού"

["Μαρμάρινο κολωνάκι στο Διομήδειο Κήπο, κατά μήκος της Ιεράς Οδού"/ Περιέχεται στο Ιστορικό Λεύκωμα του Κώστα Φωτεινάκη "ΧΑΪΔΑΡΙ - Τόπος και άνρθωποι" (2007)]

["Τοπογραφικός χάρτης της περιοχής του μνήματος της Πυθιονίκης"/ Περιλαμβάνεται στη έρευνα,βιβλίο "ΠΥΘΙΟΝΙΚΗ" (1936)του αρχαιολόγου Ανδρέα Α. Παπαγιαννόπουλου - Παλαιού. Βλέπουμε και την τοποθεσία από το "Μνήμα Ροδίου" που αναφέρει ο Παυσανίας στα ΑΤΤΙΚΑ.]


[Δημ.Σ.Πελεκάση "Η άποψις των Αθηνών εκ της Ιεράς Οδού"/ Περιλαμβάνεται στη έρευνα/βιβλίο "ΠΥΘΙΟΝΙΚΗ" του αρχαιολόγου Ανδρέα Α. Παπαγιαννόπουλου - Παλαιού"]

Όπως πριν από χιλιάδες χρόνια πριν, έτσι και στις μέρες μας, για να πάει κάποιος από την Ελευσίνα στην Αθήνα (ή το αντίστροφο) έπρεπε «να βαδίσει κατά μήκος της Ιεράς Οδού». Σύμφωνα με περιγραφές του Παυσανία στα ΑΤΤΙΚΑ αλλά και άλλων περιηγητών κατά μήκος της Ιεράς Οδού υπήρχαν μνημεία, αγάλματα, τοποσήματα κ.λπ. Διάβαζε α) προηγούμενες αναρτήσεις για την Ιερά Οδό ΕΔΩ καθώς β) το βιβλίο του Αλέξανδρου Μποφίλα «ωραίο, φρικτό κι απέριτο τοπίον» (ΝΗΣΙΔΕΣ) αποσπάσματα του οποίου δημοσιεύονται στο Ιστορικό Λεύκωμα «Χαϊδάρι – Τόπος και Άνθρωποι».
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: ΕΔΩ διαβάστε το άρθρο του Αλέξανδρου Μποφίλα για τον Ελαιώνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ.

(Το βιβλίο ΠΥΘΙΟΝΙΚΗ είναι από τη συλλογή του ερευνητή της Τοπικής Ιστορίας του Χαϊδαρίου, Αρχιτέκτονα και συνεργάτη μας κ.Ιωάννη Ιγγλέση)

Ο Φραγκίσκος Ρενέ ντε Σατωμπριάν περιγράφει την Ελευσίνα, την Ιερά Οδό, τον Κηφισό, τον Ελαιώνα κ.λπ. (1806)

Ο υποκόμης Φραγκίσκος Ρενέ ντε Σατωμπριάν γεννήθηκε στη Γαλλία το 1768.
Διετέλεσε Υπουργός Εσωτερικών και Εξωτερικών, Πρέσβυς της Γαλλίας στο Βερολίνο…
Ως πολιτικός και ως συγγραφέας υποστήριξε την Ελληνική Επανάσταση του 1821…
Το 1829 αποσύρθηκε από την πολιτική και αφιερώθηκε στην λογοτεχνία.
Το 1806 ο Σατωμπριάν φτάνει στην Μεθώνη, επισκέπτεται την Τρίπολη, το Άργος, διανυκτερεύει στην Ελευσίνα -προετοιμάζεται ψυχικά και πνευματικά -, για να επισκεφτεί μέσω της Ιερά Οδού την Αθήνα…
Ο Σατωμπριάν περιγράφει αναλυτικά το τι είδε ερχόμενος από την Μεθώνη στην Αθήνα. Εδώ όμως παρουσιάζουμε:
Ένα μικρό απόσπασμα για την Ελευσίνα. Σύμφωνα με τον συγγραφέα δεν συνάντησε κανέναν να μιλάει Ελληνικά...Διαβάστε
«Κι΄ όμως, ποιός θα το πιστέψει! Η Ελευσίνα, είναι σήμερα σχεδόν ολότελα σβυσμένη από τη μνήμη των Ελλήνων. Ο αναγνώστης πληροφορήθηκε πως μίλησε γι΄ αυτήν ο Αθηναίος. «Το νησί της Σαλαμίνας δε διατήρησε τ΄ όνομά της, λέει ο κ.Φωβέλ στις «Αναμνήσεις» του, και μαζί μ΄ αυτό ξεχάστηκε και τ΄ όνομα του Θεμιστοκλή». Ο Σπόν, ιστορεί πως έμεινε στη Σαλαμίνα στο σπίτι ενός Παπά – Γιάννη, «που ήταν ο λιγώτερο αμαθής από τους ενορίτες του, αφού ήξερε πως το νησί λεγόταν κάποτε Σαλαμίνα, και μας είπε πως το είχε μάθει από τον πατέρα του». Η αδιαφορία αυτή των Ελλήνων προς την πατρίδα τους, είναι αξιοθρήνητη και αισχρή. Όχι μόνο δεν ξέρουν την ιστορία τους, μα σχεδόν όλοι τους αγνοούν τη γλώσσα που τόσο τους δόξασε. Είδαμε έναν Άγγλο, που παρακινημένος από ιερό ζήλο, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα για να δώσει μαθήματα αρχαίας Ελληνικής…»

Διαβάστε ένα μικρό απόσπσμα που έχουμε ήδη αναρτησει παλαιότερα για την ΙΕΡΑ ΟΔΟ.

Μια μεγαλύτερη περιγραφή για την Ελευσίνα, Λίμνες των Ρειτών (Κουμουνδούρου), Ιερά Οδό, Κηφισό, Ελαιώνα, Κεραμικό διαβάστε ΕΔΩ.

Καλλιόπη Παπαγγελή: "ΕΛΕΥΣΙΝΑ, ο αρχαιολογικός χώρος και το μουσείο", 2002

Διαβάστε ΕΔΩ το βιβλίο της κας Παπαγγελή από την ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του ιδρύματος Λάτση.

Διαβάστε ΕΔΩ για την πορεία των αρχαιολογικών ανασακαφών στο χώρο.
Σημειώνουμε ότι α) το χωριό Ελευσίς ήταν μέσα στον αρχαιολογικό χώρο, ή αρκετά σπίτια που έπρεπε να απολλοτριωθούν και να απομακρυνθούν (εκεί είχε στρατοπεδεύσει και ο Γιώργος Καραϊσκάκης)
β)"Η πρώτη μελέτη των μνημείων της Ελευσίνας γίνεται κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, το 1812, από την Society of Dilettanti" γ)Η διεύθυνση των ανασκαφών ανατίθεται στον Δημ. Φίλιο, ο οποίος είχε σπουδάσει αρχαιολογία στο Μόναχο. Εξαρχής συνεργάζεται μαζί του ο γερμανός αρχιτέκτων W. Dorpfeld. Ο Δημ. Φίλιος εργάστηκε στις ανασκαφές της Ελευσίνας πάνω από μία δεκαετία, από το 1882 μέχρι το 1894 (δείτε το εξώφυλλο του βιβλίου ΕΛΕΥΣΙΣ του Δ.Φίλιου (1906) στην παρακάτω ανάρτηση δ)Πως φυλάχτηκαν τα ευρήματα στη Κατοχή "Με την έκρηξη του ελληνοϊταλικού πολέμου λαμβάνονται μέτρα διασφάλισης των αρχαίων του Μουσείου Ελευσίνας. Τα «πρώτης τάξεως αρχαία», όπως αναφέρει το σχετικό έγγραφο, μεταφέρθηκαν στο Εθνικό Αρχαιο¬λογικό Μουσείο, ενώ τα υπόλοιπα μικροευρήματα εγκιβωτίστηκαν και μεταφέρθηκαν σε αρχαία δεξαμενή, λαξευμένη στο βράχο του λόφου, η οποία στη συνέχεια σφραγίστηκε. Τα μεγαλύτερα αγγεία και τα λίθινα εκθέματα συγκεντρώθηκαν στη δυτική αίθουσα του Μουσείου, που θεωρήθηκε ασφαλέστερη ως η μόνη τσιμεντοσκεπής. Μέσα σ’ αυτήν τα αρχαία καλύφθηκαν με αλλεπάλληλες στρώσεις επιχώσεων. Τα ογκώδη αντικείμενα, που ήταν δύσκολο να μετακινηθούν από τα βάθρα τους, παρέμειναν στη θέση τους προστατευμένα από σάκους γεμάτους χώμα" ε)Το σημαντικό ρόλο του αρχαιολόγου Κ.Κουρουνιώτη που με την ομάδα Γ. Μυλωνάς, Ιω. Τραυλός, Ιω. Θρεψιάδης εργαστηκαν για την εξερεύνηση του αρχαιολογικού χώρου, οι οποίοι (συνεργάτες) συνέχισαν το έργο του και μετά το θάνατο του Κουρουνιώτη στα 1945 στ) Για τον Ιωάννη Τραυλό (γνωστό σε μας από προηγούμενες αναρτήσεις) η κα Παπαγγελή αναφέρει "Στον αρχιτέκτονα Ιω. Τραυλό οφείλονται όλα τα ακριβέστατα τοπογραφικά σχέδια του Ιερού καθώς και οι αποτυπώσεις και προτάσεις αποκατάστασης των περισσότερων μνημείων. Ερεύνησε επίσης το Ιερό της Αφροδίτης του Δαφνιού, την πορεία της Ιεράς Οδού στην περιοχή των Ρειτών και το 1950 αποκάλυψε τη ρωμαϊκή γέφυρα του ελευσινιακού Κηφισού. Στη δεκαετία του '60 ανέσκαψε τη Β.Δ. βοηθητική περιοχή του Ιερού, τμήματα του τείχους και τις «Άστυδε Πύλες». Σποραδικές έρευνες, πολύ περιο¬ρισμένης έκτασης, διενήργησε και στη δεκαετία του '80, ενώ μέχρι το θάνατο του, το 1985, δεν έπαψε να ασχολείται με μελέτες και έρευνες για την Ελευσίνα."

ΕΛΕΥΣΙΣ - 1906

O Δημ.Φίλιος, ήταν ο πρώτος έλληνας επικεφαλής των ανασκαφών στην Ελευσίνα, από την Αρχαιολογική Εταιρεία Αθηνών (περισσότερα για τις ανασκαφές από το βιβλίο της κας Παπαγγελή σε επόμενη ανάρτηση)
Κλικάρετε ΕΔΩ για να δείτε ένα απόσπασμα από το βιβλίο.
Το Μουσείο κατασκευάσθηκε το έτος 1889 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Ιω. Μούση, για να στεγάσει τα ευρήματα των ανασκαφών της Ελευσίνας. Η δυτικότερη έκτη αίθουσα του Μουσείου αποτελεί μεταγενέστερη προσθήκη.(Πληροφορίες ΥΠΠΟ)

Κλικάρετε ΕΔΩ για να δειτε στο FB για το "Νέο αρχαιολογικό μουσείο"
ΕΔΩ για την ιστορία της πόλης από το Δήμο Ελευσίνας.

ΕΔΩ για τα Αισχύλια και για τις πολιτιστικές εκδηλώσεις στην Ελευσίνα