6-8 Αυγούστου 1826 | Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ με τους Καραϊσκάκη, Φαβιέρο κ.ά. κατά του Κιουταχή | Τραγούδια για τον Καραϊσκάκη και τα "Ταμπούρια των Αγωνιστών του '21 στο Ποικίλο Όρος"

 

[200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ - Τα "Ταμπούρια των Αγωνιστών του '21 στο Ποικίλο Όρος" [ΕΔΩ]]

Ο Δήμος Χαϊδαρίου έχει αφιερώσει τον κεντρικό δρόμο της πόλης στον Στρατάρχη Καραΐσκάκη, και την προέκτασή του σε οδό Φαβιέρου, και έχει κοσμήσει την Πλατεία Δημαρχείου με τον ανδριάντα του, το έργο του Χάρη Λαλέ.

Στις 6 και 8 Αυγούστου 1826 διεξήχθη η γνωστή Μάχη του Χαϊδαρίου, με τους Έλληνες στρατιώτες να τελούν υπό τις διαταγές του γενικού στρατηγού Γεώργιου Καραϊσκάκη και να νικούν την πρώτη ημέρα το τουρκικό στράτευμα υπό την αρχηγία του Κιουταχή.

Περιγραφή των Μαχών του Χαϊδαρίου: Χρήστος Βυζάντιος, “Ιστορία των κατά την ελληνικήν επανάστασιν εκστρατειών και μαχών και των μετά ταύτα συμβάντων, ων συμμέτεσχεν ο τακτικός στρατός από του 1821 μέχρι του 1833” (Γ’ Έκδοση 1901, Κεφάλαιο Η’- Μάχη Χαϊδαρίου και αυθεντικά σχέδια των μαχών, σελ. 137 – 160 [ΕΔΩ]

Διαβάστε την περιγραφή των μαχών από τονΑιγαλιώτη ζωγράφου Γεράσιμου Γ. Γερολυμάτου [ΕΔΩ]

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Υπάρχουν και άλλες περιγραφές των μαχών του Χαϊδαρίου, όπως του Χρ. Περραιβού, Δημήτρη Φωτιάδη, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, στο ιστορικό Βιβλίο του Δήμου Χαϊδαρίου -«ΧΑΪΔΑΡΙ – Συνάντηση με την ιστορία», 2006 κ.ά. Η πληρέστερη περιγραφή των σχεδίων της μάχης είναι στην 3η έκδοση του Βιβλίου του Χρήστου Βυζάντιου, σ. 147 και 159.

Τραγούδια για τον Καραϊσκάκη:

Ένα τραγούδι του 1970 για τον Γ.Καραϊσκάκη (Κώστας Χατζής – Φώντας Φιλέρης) [ΕΔΩ]

Διονύσης Σαββόπουλος, “Ωδή στο Γεώργιο Καραϊσκάκη” από τον δίσκο Το Περιβόλι Του Τρελλού [ΕΔΩ]

Τραγούδι από την ταινία “ΟΙ ΙΠΠΕΙΣ ΤΗΣ ΠΥΛΟΥ” σε στίχους και μουσική Νίκου Καλογερόπουλου. Ερμηνεύει ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου. [ΕΔΩ]

Στην Δόμβραινα στο Δίστομο [ΕΔΩ]

Ένα δημοτικό τραγούδι (στίχοι) για τον θανάσιμο τραυματισμό (δολοφονία) του ήρωα Γ. Καραϊσκάκη [ΕΔΩ]

Κωστής Παλαμάς: Ποίημα για τον Καραϊσκάκη

Ἀπό «Τὰ δεκατετράστιχα», Ἅπαντα, τόμος 7ος, σ. 420, Ἀθήνα 1972.

Πόλεμος θἄρχιζε. Στὰ ξάγναντα, μπροστά μου,
κορφή, γκρεμός• τὸ βουνὸ μαῦρο. Ξαφνικὰ
τὸ βουνὸ ἀστράφτει μέσ’ στὴν ὑπνοφαντασιά μου
σὰν ἀπὸ φάσγανα γυμνὰ γιὰ φονικά.
Ὅσο κι ἂν ἐγερν’ ἐμὲ δείλια πρὸς τὰ χάμου,
μὲ μάτια πρόσμενα ὑψωμένα ἐκστατικὰ
τὰ πρῶτα βόλια νὰ σφυρίξουνε στ’ αὐτιά μου
κ’ ἔνιωθα κάτι σὰ φτερὸ στὰ σωθικά.
Καὶ νά! ἀπὸ τοῦ βουνοῦ τὴν κορωμένη ράχη
δὲ χύμησε μουγγρίζοντας ἡ ἀντάρα ἡ μάχη.
Τὸ βουνὸ χρυσὴ σκάλα, κλέφτες καὶ κουρσάροι
τὴν κατεβαίνανε, καὶ σ’ ὅλους μέσα ποιός;
Ἕνας ξεχώριζε, τοῦ Γένους τὸ καμάρι,
τῆς Καλογριᾶς ὁ Γιός

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

1. Τα παραπάνω σχεδιάσματα είναι τα πληρέστερα των Μαχών του Χαϊδαρίου, 6 και 8 Αυγούστου, περιέχονται στο βιβλίο: Χρήστος Βυζάντιος, “Ιστορία των κατά την ελληνικήν επανάστασιν εκστρατειών και μαχών και των μετά ταύτα συμβάντων, ων συμμέτεσχεν ο τακτικός στρατός από του 1821 μέχρι του 1833” (Γ’ Έκδοση 1901, Κεφάλαιο Η’- Μάχη Χαϊδαρίου και αυθεντικά σχέδια των μαχών, σελ. 137 – 160 [ΕΔΩ]. Οι μάχες σχεδιάστηκαν από τον υπολοχαγό χαρτογράφο Α.Κ. Κατσιμήδη αρχικά για τη Β’ έκδοση του βιβλίου. Στη Γ’ έκδοση (1901) εκτιμώ ότι υπάρχουν μερικές μικροαλλαγές, ωστόσο στο Σχεδίασμα της 6ης Αυγούστου 1826 υπάρχει μια μεγαλύτερη αλλαγή (προσθήκη) γιατί ο χάρτης επεκτείνεται Βορειοδυτικά και μας επιτρέπει να κάνουμε διάφορες πρόωρες εκτιμήσεις για πιθανές θέσεις των Αγωνιστών του 1821, στο Ποικίλο Όρος.
2. Τα παρακάτω σχεδιάσματα των Μαχών του Χαϊδαρίου, είναι ευρέως γνωστά από τη δημοσίευση στην Ιστορία του Ελληνικού Έθνους / ΙΕΘ και στο Βιβλίο του Δήμου Χαϊδαρίου -«ΧΑΪΔΑΡΙ – Συνάντηση με την ιστορία», 2006 σ.168 που είναι αντίγραφα από την ΙΕΘ κ.α. Τα σχέδια των μαχών της έκδοσης αυτής, είναι από την έκδοση Β’ του Χρ.Βυζάντιου, έκδοση 1874, και έχει ορισμένες διαφορές (βλέπε και σημείωση α/α 1) καθώς και στα Υπομνήματα.

* Ο Α.Κ.Κατσιμήδης ήταν από τους πρώτους που στελέχωσε αυτήν που αποκαλούμε Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού. Έγραψε τη “Στρατιωτική Τοπογραφία“, Α έκδοση 1903, Β Έκδοση 1907, Εστία.

Επιμέλεια: Κώστας Φωτεινάκης