Οδός και προτομή Φαβιέρου & Καραϊσκάκη στο Χαϊδάρι | H στήλη μνήμης Φαβιέρου στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού | Το Κάστρο Φαβιέρου στα Μέθανα και το Χαϊδάρι

 

Οδός και προτομή Φαβιέρου & Καραϊσκάκη στο Χαϊδάρι |  H στήλη μνήμης Φαβιέρου στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού | Το Κάστρο Φαβιέρου στα Μέθανα και το Χαϊδάρι

Έρευνα - Επιμέλεια κειμένου: Κώστας Φωτεινάκης 12.06.2023

Στην ιστορικη μάχη του Χαϊδαρίου 6 και 8 Αυγούστου 1826 οι μεγάλες μορφές που καταγράφονται στην ιστορία είναι ο Γεώργιος Καραϊσκάκης και ο φιλέλληνας στρατηγός Γάλλος Κάρολος Φαβιέρος, χωρίς όμως να παραγνωρίζουμε και άλλους αγωνιστές όπως ο Στέφος, ο Περαιβός κ.ά. Για τους προαναφερθέντες ο Δήμος Χαϊδαρίου έχει ονοματοδοτήσει κεντρικούς δρόμους, έχει τιμήσει τη Μάχη του Χαϊδαρίου και τον Καραϊσκάκη με τα "Καραϊσκάκια" (δημαρχία Σκαμπά) και την προτομή του, που αρχικά ήταν στον αύλειο χώρο του πύργου Παλατάκι και στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην Πλατεία Δημαρχείου (έργο του Χαϊδαριώτη γλύπτη Χάρη Λαλέ, 1998, επί δημαρχίας Κώστα Σπηλιόπουλου).

[Για τη Μάχη του Χαϊδαρίου διαβάστε ΕΔΩ]

Στην παρούσα δημοσίευση της έρευνας επικεντρώνομαι και περιορίζομαι στον Κάρολο Φαβιέρο και μόνο σε τρεις τοποθεσίες που ανάπτυξε δράσεις, που για αυτό το λόγο τιμήθηκε με ονοματοδοσίες δρόμων και με μνημεία.

[Βιογραφία Καρόλου Φαβιέρου α) ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ - ΕΔΩ β)The Society for Hellenism and Philhellenism (SHP)  [ΕΔΩ]

Α- Χαϊδάρι - Προτομή Φαβιέρου στον αύλειο χώρο του πύργου Παλατάκι

 [Φωτ. Κώστα Φωτεινάκη: Η προτομή του Κάρολου Φαβιέρου στο Παλατάκι - το μπούστο είναι τεχνητή συγκόλληση/ περισσότερα στην επόμενη φωτογραφία και περιγραφή]

Το Μνημείο Κάρολου Φαβιέρου είναι ίσως το παλαιότερο μνημείο του Χαϊδαρίου, αφού φιλοτεχνήθηκε με πρωτοβουλία του Νικολάου Θων (προσοχή όχι Βασιλιάς Όθων), τότε ιδιοκτήτη της έπαυλης "Χαϊδάρι" (Παλατάκι) προς τιμήν του φιλέλληνα Κάρολου Φαβιέρου για τη συμβολή του στις μάχες του Χαϊδαρίου στις 6 και 8 Αυγούστου 1826. Σήμερα η προτομή είναι αποκομμένη από την μαρμάρινη στήλη, η οποία συνεχίζει να κοσμεί τον περίβολο της έπαυλης Παλατάκι. Το επάνω τμήμα του μνημείου με το μπούστο το Κάρολου Φαβιέρου βρίσκεται σήμερα στην είσοδο της αίθουσας του Δημοτικού Συμβουλίου Χαϊδαρίου.

[Ο Κάρολος Φαβιέρος στο Δημαρχείο Χαϊδαρίου. Η προτομή αγοράστηκε από το Δήμο Χαϊδαρίου το 2006, επί δημαρχίας Κυριάκου Ντηνιακού και συντηρήθηκε από το γλύπτη Χάρη Λαλέ]

Η μάχη έγινε στίς 21 Μαρτίου 1827 στό Δαφνί καί διεξήχθη σώμα μέ σώμα | Ο ρόλος του Καραϊσκάκη, του Γενναίου Κολοκοτρώνη κ.ά.

[Περισσότερα για τις Μάχες στη Δυτική Αθήνα - Αττική κ.λπ. στα "Ταμπούρια των Αγωνιστών του '21 στο Ποικίλο Ορος" ΕΔΩ]

Δημήτριος Αινιάν - Βιογραφία Καραϊσκάκη (Μάχη Δαφνίου)

[ΠΗΓΗ ΕΔΩ]

Μετά τήν ήττα στό Κερατσίνι, η θέση τού Κιουταχή έγινε ακόμα πιό δύσκολη. Από πολιορκητής τής Ακρόπολης κινδύνευε νά γίνει ο ίδιος πολιορκημένος, αφού ήταν κυκλωμένος από χιλιάδες Έλληνες ενόπλους, οι οποίοι εκτός τών άλλων είχαν καί τόν θαλάσσιο έλεγχο τού Σαρωνικού. Ήδη όμως κατέφθαναν νέες ενισχύσεις από τήν Κωνσταντινούπολη γιά νά ενισχύσουν τόν πεισματάρη σερασκέρη, ο οποίος αποδείχθηκε ότι ήταν ο ικανότερος πασάς από όλους όσους είχε στείλει η Υψηλή Πύλη γιά νά καταστείλει τήν επανάσταση τών ραγιάδων. 

Ο Ρεσίτ πασάς, όπως επίσης λεγόταν ο Οθωμανός στρατηγός, παρατηρούσε τήν διαρκή πρόοδο τών ελληνικών στρατευμάτων στόν Πειραιά, τό Φάληρο καί τό Κερατσίνι καί επιχείρησε νέα προσπάθεια γιά νά διαλύσει τό βασικό στρατόπεδο τού Κερατσινίου, έχοντας κρύψει τό ιππικό του πίσω από τούς λόφους τής μονής Δαφνίου, τό οποίο θά κρατούσε γιά νά επιτεθεί τήν κατάλληλη στιγμή.

Η μάχη έγινε στίς 21 Μαρτίου 1827 στό Δαφνί καί διεξήχθη σώμα μέ σώμα. 

Νέο blog τα "Ταμπούρια των Αγωνιστών του '21 στο Ποικίλο Όρος"

ΕΠΙΣΚΕΦΤΕΙΤΕ ΤΟ BLOG ΤΑΜΠΟΥΡΙΑ ΤΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΟΥ ΄21 ΣΤΟ ΠΟΙΚΙΛΟ ΟΡΟΣ [ΕΔΩ] - Υπάρχουν οδηγίες για την επίσκεψη καθώς και σύντομη ιστορική παρουσίαση.

 

O Ηλίας Μαμαλάκης στη Λ.ΑΘηνών μας μιλάει για τη Μάχη του Χαϊδαρίου, 6 & 8 Αυγούστου 1826 και το Γιώργο Καραϊσκάκη

ΔΕΙΤΕ ΤΗΝ 15ΛΕΠΤΗ ΕΚΠΟΜΠΗ ΕΔΩ  https://youtu.be/Hits6IlVJUg 

O Ηλίας Μαμαλάκης στη Λ.ΑΘηνών μας μιλάει για τη Μάχη του Χαϊδαρίου, 6 & 8 Αυγούστου 1826 και για τον Καραϊσκάκη πως πέρασε από το βουνό για τη Μάχη της Αράχωβας.

Από την εκπομπή της ΕΤ 3 "Χώματα με Ιστορία". Στην αφήγηση ο Ηλίας Μαμαλάκης. Το α' μέρος "Γεώργιος Καραϊσκάκης: Τα πρώτα χρόνια", 2008.

---------------------

Για τη Μάχη του Χαϊδαρίου και τον Καραϊσκάκη και την Ελληνική Επανάσταση δείτε περισσότερες αναρτήσεις ΕΔΩ.

Και με αυτόν τον τρόπο τιμάμε την ιστορία μας.

Επόμενες δράσεις για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση θα ανακοινωθούν στην ώρα τους.

Κώστας Φωτεινάκης

6 & 8 Αυγούστου 1826: Οι μάχες του Χαϊδαρίου | Γιορτάζουμε την επέτειο με τραγούδια για τον Καραϊσκάκη

6 και 8 Αυγούστου 1826: Οι μάχες του Χαϊδαρίου με τον Καραϊσκάκη, Φαβιέρο κ.ά. Αγωνιστές. [ΕΔΩ - ΕΔΩ - ΕΔΩ - ΕΔΩ]. Γιορτάζουμε τις μάχες με τραγούδια για τον Καραΐσκάκη.

Τραγούδια για τον Καραϊσκάκη:

Ένα τραγούδι του 1970 για τον Γ.Καραϊσκάκη (Κώστας Χατζής – Φώντας Φιλέρης) [ΕΔΩ]

Διονύσης Σαββόπουλος, “Ωδή στο Γεώργιο Καραϊσκάκη” από τον δίσκο Το Περιβόλι Του Τρελλού [ΕΔΩ]

Τραγούδι από την ταινία “ΟΙ ΙΠΠΕΙΣ ΤΗΣ ΠΥΛΟΥ” σε στίχους και μουσική Νίκου Καλογερόπουλου. Ερμηνεύει ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου. [ΕΔΩ]

Καραϊσκάκης -  Τραγούδι: Λάκης Παππάς, Μουσική: Νίκος Μαμαγκάκης, Στίχοι: Δημήτρης Ιατρόπουλος [ΕΔΩ]

Καραϊσκάκης το 'λεγε - Τέλης Λιάκος [ΕΔΩ] 

Στην Δόμβραινα στο Δίστομο [ΕΔΩ]

Ένα δημοτικό τραγούδι (στίχοι) για τον θανάσιμο τραυματισμό (δολοφονία) του ήρωα Γ. Καραϊσκάκη [ΕΔΩ]

Κωστής Παλαμάς: Ποίημα για τον Καραϊσκάκη

Ἀπό «Τὰ δεκατετράστιχα», Ἅπαντα, τόμος 7ος, σ. 420, Ἀθήνα 1972.

Πόλεμος θἄρχιζε. Στὰ ξάγναντα, μπροστά μου,

κορφή, γκρεμός• τὸ βουνὸ μαῦρο. Ξαφνικὰ

τὸ βουνὸ ἀστράφτει μέσ’ στὴν ὑπνοφαντασιά μου

σὰν ἀπὸ φάσγανα γυμνὰ γιὰ φονικά.

Ὅσο κι ἂν ἐγερν’ ἐμὲ δείλια πρὸς τὰ χάμου,

μὲ μάτια πρόσμενα ὑψωμένα ἐκστατικὰ

τὰ πρῶτα βόλια νὰ σφυρίξουνε στ’ αὐτιά μου

κ’ ἔνιωθα κάτι σὰ φτερὸ στὰ σωθικά.

Καὶ νά! ἀπὸ τοῦ βουνοῦ τὴν κορωμένη ράχη

δὲ χύμησε μουγγρίζοντας ἡ ἀντάρα ἡ μάχη.

Τὸ βουνὸ χρυσὴ σκάλα, κλέφτες καὶ κουρσάροι

τὴν κατεβαίνανε, καὶ σ’ ὅλους μέσα ποιός;

Ἕνας ξεχώριζε, τοῦ Γένους τὸ καμάρι,

τῆς Καλογριᾶς ὁ Γιός

Γεράσιμος Γερολυμάτος: Η μάχη του Χαϊδαρίου, 6-8 Αυγούστου 1826

[Γερ. Γερολυμάτου: "Αψιμαχία Ιππικού στη μάχη του Χαϊδαρίου" - Το έργο αυτό περιλαμβάνεται στο Ιστορικό Λεύκωμα "ΧΑΪΔΑΡΙ - Τόπος και Άνθρωποι", 2007, Κώστας Φωτεινάκης]

Επιλέγω να παρουσιάσω μια νεότερη παρουσίαση της μάχης του Χαϊδαρίου 6 - 8 Αυγούστου 1826, του ζωγράφου και ερευνητή Γεράσιμου Γ. Γερολυμάτου, που δημοσιεύτηκε στο προσωπικό του blog "ΠΕΡΙ ΤΕΧΝΗΣ Ο ΛΟΓΟΣ" 8.12.2012 αλλά και στο περιοδικό του ΑΣΔΑ "ΕΝΝΕΑΔΑ". Εκτιμώ ότι αυτή η συνοπτική παρουσίαση της μάχης του Χαϊδαρίου από το Γεράσιμο Γερολυμάτο, που βασίζεται σε ιστορικές  πηγές και πολλές αναγνώσεις, είναι εξαιρετικά κατανοητή και διδακτική και προσφέρεται για την εξαγωγή συμπερασμάτων. Προφανώς υπάρχουν και άλλες περιγραγές, όπως εκείνη του Χρήστου Βυζάντιου με τα σχεδιάσματα των μαχών από υπολοχαγό χαρτογράφο Α.Κ. Κατσιμήδη [ΕΔΩ]. - Κώστας Φωτεινάκης

-----------------------------------------------------

Επιμελείται και γράφει ο Γεράσιμος Γ. Γερολυμάτος [ΠΗΓΗ ΕΔΩ]

Από τις 25 ως τις 28 Ιουλίου του 1826 τμήματα ελληνικών στρατιωτικών σωμάτων είχαν αρχίσει να συγκεντρώνονται στην Σαλαμίνα υπό την αρχηγία του Γεωργίου Καραϊσκάκη. Στις 5 του Αυγούστου τα σώματα αυτά συνολικής δύναμης 2.500 ανδρών διεκπεραιώθηκαν στην Ελευσίνα, όπου ενώθηκαν με τα δύο τάγματα τακτικού στρατού 1000 ανδρών που τελούσαν υπό την αρχηγία του Γάλλου συνταγματάρχη Φαββιέ. Σε αυτούς προστέθηκε και ένας λόχος 80 φιλελλήνων υπό τον Ιταλό συνταγματάρχη Πίζα που μόλις είχαν φτάσει από την Μασσαλία. Ο στρατιωτικός εξοπλισμός περιελάμβανε και 4 ορεινά κανόνια. Συνολικά η δύναμη του στρατοπέδου της Ελευσίνας ανήλθε στους 3.580 άνδρες.

Μόλις είχαν προφτάσει να συγκεντρωθούν όλα τα σώματα στην Ελευσίνα, όταν έγινε γνωστό ότι ο Κιουταχής κατέλαβε την πόλη της Αθήνας. Ο Καραϊσκάκης και ο Φαββιέ αποφάσισαν αμέσως να περάσουν στη δράση. Το βράδυ της 5ης Αυγούστου το στράτευμα κινήθηκε προς το λεκανοπέδιο και τα μεσάνυχτα έφτασε στο Χαϊδάρι, όπου στρατοπέδευσε, καθώς η θέση θεωρήθηκε κατάλληλη λόγω των πτυχώσεων του εδάφους. Κατέλαβαν θέσεις σε ένα περιμανδρωμένο κήπο και στους λόφους που βρίσκονταν δεξιά και αριστερά από αυτόν. Ο τακτικός στρατός κατέλαβε τα δεξιά του κήπου με μέτωπο προς την πόλη. Αλλά δεν έμειναν για πολύ ώρα ανενόχλητοι.

6 Αυγούστου: 1η φάση της μάχης.

Κατά την χαραυγή της 6ης πρόβαλλε μέσα από τον ελαιώνα μια έφιππη τουρκική περίπολος η οποία αποκρούσθηκε με πυροβολισμούς. Μία ώρα μετά σώμα Τούρκων ιππέων που χωρίσθηκε σε δύο μέρη, επιχείρησε ταυτόχρονη διπλή επίθεση κατά των Κριεζώτη, Στ. Σέρβου, Κατσαρού και του Περραιβού που βρίσκονταν στα αριστερά του κήπου και με το άλλο, εναντίον του Γ. Χελιώτη που κατείχε τη δεξιά πλευρά. Η μάχη ξέσπασε ταυτόχρονα και στις δύο θέσεις. Ο Φαββιέ που βρισκόταν σε ομαλότερο μέρος, έστειλε το πρώτο τάγμα να βοηθήσει τον Κριεζώτη και το λόχο των φιλελλήνων προς τον Χελιώτη. Οι μεν Κριεζώτης, Σέρβος και οι λοιποί ανάγκασαν τους Τούρκους ιππείς να υποχωρήσουν, ο δε Χελιώτης και οι φιλέλληνες εκινδύνευσαν σοβαρά, γεγονός που έκανε τον Φαββιέ να τους στείλει προς βοήθεια δύο επιπλέον λόχους του δεύτερου τάγματος του τακτικού. Οι Τούρκοι έτσι υποχώρησαν και μετά απ΄αυτό, οι δύο αντίπαλοι επανήλθαν στις θέσεις τους. Οι Καραϊσκάκης και Φαββιέ μετά τις επιτυχίες του τακτικού στρατού στα σημεία όπου συνέδραμε για βοήθεια, συμφώνησαν να χρησιμοποιείται το τακτικό στο εξής, μόνο ως επικουρικό σε κάθε εμφανιζόμενη ανάγκη.

2η φάση της μάχης.

[Θεόφιλος: "Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης καταδιώκων τον Ρεσίτ πασά ή Κιούταχη εν ξιφήρεις το 1826". Σημείωση Κ.Φωτ: Το ίδιο θέμα ο λαϊκός ζωγράφος Θεόφιλος το έχει δουλέψει σε διάφορες παραλλαγές. Η μάχη αυτή είναι μετά τη μάχη του Χαϊδαρίου, μετά το θάνατο του Γκούρα]

Τα ταμπούρια των Αγωνιστών της Ελληνικής Επανάστασης του ’21 στο Ποικίλο Όρος

 

Φωτ.1 | Ταμπούρια – πρώτη επίσκεψη 2010]

1821 – 2021: 200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

Τα ταμπούρια των Αγωνιστών της Ελληνικής Επανάστασης του ’21 στο Ποικίλο Όρος

Προσέγγιση – Ανάδειξη – Ιστορική & Περιβαλλοντική Εκπαίδευση

του Κώστα Φωτεινάκη

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η σηματοδότηση της διαδρομής και η ανάδειξη των «Ταμπουριών των Αγωνιστών του ’21 στο Ποικίλο Όρος» είναι αποτέλεσμα μιας δεκάχρονης έρευνας και εντάσσεται στο πλαίσιο των δράσεων του Ελληνικού Δικτύου ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση.

Η «σηματοδότηση και η ανάδειξη των ταμπουριών» θα γίνει με την αδειοδότηση του Δασαρχείου Αιγάλεω και την  υποστηρικτική επιχορήγηση της Βουλής των Ελλήνων.

Α. Συνοπτική παρουσίαση:

Η περιοχή της Δυτικής Αθήνας – Αττικής καθώς και του Δυτικού Πειραιά (Κερατσίνι) και Σαλαμίνας συνδέονται άμεσα με την Επανάσταση του ’21 και ιδιαίτερα με την ηρωική  μορφή του Γιώργη Καραϊσκάκη.

Ενδεικτικά αναφέρουμε τις μάχες:

1. Χαϊδαρίου: 6 και 8 Αυγούστου 1826 https://bit.ly/3zPx2bg
2. Καματερού: 27 Ιανουαρίου 1827
3. Κερατσινίου: 4 και Μαρτίου 1827
4. Δαφνίου: 21 Μαρτίου 1827 https://bit.ly/3zQJqIh

Ως πρόσθετο στοιχείο αναφέρουμε τη δημιουργία Γενικού Στρατοπέδου στην Ελευσίνα με υπόδειξη του Γιώργη Καραϊσκάκη.

Σημαντικό ρόλο έπαιξε το «πέρασμα» η Ιερά Οδός, από και προς την Πελοπόννησο και τη Δυτική Ελλάδα, και ιδιαίτερα το «στένωμα» μεταξύ του Όρους Αιγάλεω και Ποικίλου, από τη Μονή Δαφνίου μέχρι το Σκαραμαγκά. («Δαφνοβούνια» σύμφωνα με τις περιγραφές).

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι περιγραφές των μαχών αλλά και των υψωμάτων, των ταμπουριών κ.λπ. που περιγράφονται σε μαρτυρίες των Αγωνιστών που πήραν μέρος στις μάχες αυτές καθώς και ιστορικών που τις κατέγραψαν.

Σύμφωνα με τις περιγραφές, στην περιοχή του Ποικίλου Όρους (Αιγάλεω) είχαν δημιουργηθεί ταμπούρια σε διάφορες περιοχές του βουνού.

Τα ταμπούρια, που σώζονται σε καλή κατάσταση, περιγράφονται και είναι αποτυπωμένα σε χάρτη (Mark H. Munn - Τhe Defense of Attica - Appendix II Fighting in the Aigaleos - Parnes Gap in 1826-27, 1993).

 Τα «ταμπούρια» των Αγωνιστών του ’21 στο Ποικίλο Όρος,  σώζονται σε εξαιρετική κατάσταση, είναι όμως δυσπρόσιτα για το ευρύ κοινό, ακόμα και από απόσταση. Βρίσκονται σε μια πλαγιά στο Ποικίλο Όρος, πάνω από τη Λίμνη Κουμουνδούρου, στα όρια των Δήμων Χαϊδαρίου και Ασπροπύργου.

6-8 Αυγούστου 1826 | Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ με τους Καραϊσκάκη, Φαβιέρο κ.ά. κατά του Κιουταχή | Τραγούδια για τον Καραϊσκάκη και τα "Ταμπούρια των Αγωνιστών του '21 στο Ποικίλο Όρος"

 

[200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ - Τα "Ταμπούρια των Αγωνιστών του '21 στο Ποικίλο Όρος" [ΕΔΩ]]

Ο Δήμος Χαϊδαρίου έχει αφιερώσει τον κεντρικό δρόμο της πόλης στον Στρατάρχη Καραΐσκάκη, και την προέκτασή του σε οδό Φαβιέρου, και έχει κοσμήσει την Πλατεία Δημαρχείου με τον ανδριάντα του, το έργο είναι του Χαϊδαριώτη γλύπτη Χάρη Λαλέ (1998) 

[Η νέα θέση του γλυπτού του Γεώργιου Καραϊσκάκη στην Πλατεία Δημαρχείου]

[Η αρχική θέση του γλυπτού του Γεώργιου Καραϊσκάκη στο Παλατάκι]

Στις 6 και 8 Αυγούστου 1826 διεξήχθη η γνωστή Μάχη του Χαϊδαρίου, με τους Έλληνες στρατιώτες να τελούν υπό τις διαταγές του γενικού στρατηγού Γεώργιου Καραϊσκάκη και να νικούν την πρώτη ημέρα το τουρκικό στράτευμα υπό την αρχηγία του Κιουταχή.

Περιγραφή των Μαχών του Χαϊδαρίου: Χρήστος Βυζάντιος, “Ιστορία των κατά την ελληνικήν επανάστασιν εκστρατειών και μαχών και των μετά ταύτα συμβάντων, ων συμμέτεσχεν ο τακτικός στρατός από του 1821 μέχρι του 1833” (Γ’ Έκδοση 1901, Κεφάλαιο Η’- Μάχη Χαϊδαρίου και αυθεντικά σχέδια των μαχών, σελ. 137 – 160 [ΕΔΩ]

Διαβάστε την περιγραφή των μαχών από τονΑιγαλιώτη ζωγράφου Γεράσιμου Γ. Γερολυμάτου [ΕΔΩ]

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Υπάρχουν και άλλες περιγραφές των μαχών του Χαϊδαρίου, όπως του Χρ. Περραιβού, Δημήτρη Φωτιάδη, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, στο ιστορικό Βιβλίο του Δήμου Χαϊδαρίου -«ΧΑΪΔΑΡΙ – Συνάντηση με την ιστορία», 2006 κ.ά. Η πληρέστερη περιγραφή των σχεδίων της μάχης είναι στην 3η έκδοση του Βιβλίου του Χρήστου Βυζάντιου, σ. 147 και 159.

Τραγούδια για τον Καραϊσκάκη:

Η Επανάσταση του '21 και η Μονη Δαφνίου - Η Μάχη στο Δαφνί 21 Μαρτίου 1827 και η θέση "περαταριά"

 

[18 Απριλίου 2021 - Παγκόσμια Ημέρα Μνημείων και Τοποθεσιών Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Επίσκεψη ξενάγηση στη Μονή Δαφνίου με ειδικό θέμα "Η Μονή Δαφνίου και η Επανάσταση του '21". Διοργάνωση "Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ".]

Συνεχίζουμε τις δημοσιεύσεις στο ιστορικό blog ΙΕΡΑ ΟΔΟΣ με το πρωτότυπο θέμα "Η Μονή Δαφνίου και η Επανάσταση του '21".

Το Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ/ Naturefriends Greece γιορτάζει με ένα δικό του τρόπο τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. [Περισσότερα ΕΔΩ]. Στο πλαίσιο αυτό παρουσιάζουμε και το θέμα "Η Μονή Δαφνίου και η Επανάσταση του '21" το οποίο θεωρούμε ότι είναι σχεδόν άγνωστο στο ευρύ κοινό.

Σημειώνουμε ότι το Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ θα σηματοδοτήσει τα "Ταμπούρια των Αγωνιστών του '21 στο Ποικίλο Όρος". Περισσότερα αρχές Αυγούστου 2021 με αφορμή τις Μάχες του Χαϊδαρίου 6 και 8 Αυγούστου 1826 [ΕΔΩ]

"...Βαστάτε τά ταμπούρια σας νά μή σάς πνίξουν οι Τούρκοι...." Γιώργης Καραϊσκάκης δακρυσμένος πριν ξεψυχήσει 23 Απριλίου 1827.

Κώστας Φωτειάκης

Η Μονή Δαφνίου και η Επανάσταση του ΄21

(Απόσπασμα από «ΤΟ ΔΑΦΝΙ» του Δ.Γρ.Καμπούρογλου, σελ.73-74)

Το Χαϊδάρι συνδέεται όπως αναφέρουμε και στην προηγούμενη ανάρτηση με την ομώνυμη Μάχη του Χαϊδαρίου, 6 και 8 Αυγούστου 1826, τον Καραϊσκάκη, το Φαβιέρο (Γάλλος αξιωματικός) και άλλους αγωνιστές. Ο Δήμος Χαϊδαρίου τιμά από το 1979 τη μάχη αυτή καθιερώνοντας τα «Καραϊσκάκεια» που στην πορεία των ετών άλλαξε τίτλο, η ουσία όμως των εκδηλώσεων παραμένει η ίδια.

Σήμερα παρουσιάζουμε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Δ.Γρ.Καμπούρογλου «ΤΟ ΔΑΦΝΙ», 1920 (φιλοδοξούμε να το επανεκδώσουμε), στο οποίο παρουσιάζονται διάφορες πληροφορίες για τη Μονή Δαφνίου κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του ’21.

[ΙΘ΄ Κατά τον Αγώνα 

Και τέλος  φθάνομεν εις τον Αγώνα.

Η μόνη πληροφορία, την οποία μέχρι τούδε έχομεν δια το Μοναστήρι του Δαφνιού κατά την επανάστασιν του ΄21 είναι, ότι πολιερκηθέν παρά των Τούρκων κατελήφθη δια προδοσίας. [σ.σ. πως έγινε η προδοσία μέσα από τα πηγάδια παρουσιάζεται στις ξεναγήσεις των ΦτΦ]

Εζώζετο μάλιστα και το πτώμα του προδότου άταφον. Πότε το πολιόρκησαν οι Τούρκοι ισχυρώς αμυνόμενον δια του τοιχογυρίσματός τους και τίνες επολιορκήθησαν εντός αυτού – διότι δεν πιστεύουμε να επρόκειτο δια πεντέξ καλογήρους – αγνοούμε. [σ.σ: εκτιμούμε ότι δεν είναι η μάχη στο Δαφνί (21 Μαρτίου 1827), που έδωσε ο Καραϊσκάκης μπροστά από τη Μονή για να φαίνεται από την Ακρόπολη και να εμψυχώσει του πολιορκημένους].

…Κατά τον Αγώνα φέρεται ως ηγούμενος του Δαφνίου ο ιερομόναχος Αγαθάγγελος Λαμπίρης, Αθηναίος, απόφοιτος της περιφήμου σχολής του Ντέκα [Η Σχολή των Αθηνών Ιωάννου Ντέκα, λειτούργησε από το 1806-1821, με χορηγία του ιδρυτή της, έμπορου στην Βενετία, εξ Αθηνών].

….Και μια ακόμη πληροφορία έχομεν δια το Δαφνί κατά τον Αγώνα. Όταν ο στρατηγός Γκούρας επί τινα χρόνον απεμακρύνθη των Αθηνών… έγραψε προς τους συναδέλφους του Εφόρους Επιστολή…. η οποία εγράφη εις το Δαφνί και εκείθεν απεστάλην. Έχει δε ως εξής:

«Κύριοι Έφοροι της Φιλομούσου Εταιρείας, χαίρετε,

Επειδή κ΄ εγώ αναχωρώ και λείπω από το χρέος μου, από την επιστασίαν της Φιλομούσου Εταιρείας, αφήνω επίτροπόν μου τον κ.Στάμον Σεραφείμ να επιστατή μαζί σας όσον να γυρίσω, και γνωρίσετέ τον ει εμέ.

Ιω.Γκούρας – Μοναστήρι Δαφνί.»] 

-------------------------------------------------------------

Νίκος ΒΕΗΣ Δελτίον XAE 4 (1927), Περίοδος Β'• Σελ. 75-99 ΑΘΗΝΑ 192

ΕΚ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΔΑΦΝΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΕΡΙΧΩΡΟΥ ΑΥΤΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ (1821-1827)

Γεώργιος Καραϊσκάκης "Βρίζοντας και Πολεμώντας"

Το γραμματόσημο μας το έστειλαν και ευχαριστούμε.

Δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα για τα "ταμπούρια" στο Όρος Αιγάλεω - Ποικίλο που δημοσιεύουμε στην κατωτέρω ανάρτηση. Το ψάχνουμε και κάθε πληροφορία δεκτή.
Για τον Καραϊσκάκη διαβάστε ΕΔΩ και να πούμε ότι τα Στρατόπεδα Χαϊδαρίου έχουν το όνομα "Καραϊσκάκη Α'" και "Καραϊσκάκη Β'". Βεβαίως έχουμε και τον κεντρικό δρόμο της πόλης "Στρατάρχου Καραϊσκάκη"...

Tα «ΤΑΜΠΟΥΡΙΑ» των αγωνιστών της Ελληνικής Επανάστασης, στις μάχες του 1826 – 1827, στο Ποικίλο Όρος.

Ας ξεκινήσουμε με τον αρχαιολόγο Mark H. Munn και το βιβλίο «The Defense of Attica». Ο Mark H. Munn σπούδασε και στην Αθήνα από 1977 -1978 στην Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών και από τις 14 Οκτωβρίου και 21 Νοεμβρίου 1979, συμμετείχε στην ανασκαφή πύργου Δέματος.
Ο αρχαιολόγος Mark H. Munn στο βιβλίο του The Defense of Attica - The Dema Wall and the Boiotian War of 378-375 B.C (1993) (Το αμυντικό σύστημα της Αττικής) εκτός από τη γνωστή αναφορά για το τείχος του Δέματος που ήδη έχουμε παρουσιάσει στο blog ΙΕΡΑ ΟΔΟΣ (διάβασε ΕΔΩ), αφιερώνει ένα μεγάλο σχετικά κεφάλαιο για της μάχες κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης (Fighting in the Aigaleos-Parnes Gap in 1826-27).

Στο κεφάλαιο αυτό ο Munn περιγράφει τις Μάχες του Χαϊδαρίου και του Καματερού, κάνει αναφορές στις περιοχές του Θριασίου, Μενιδίου, Χασιά κ.λπ. στις μορφές του Καραϊσκάκη, Φαβιέρου, Μαυροβουνιώτη, Νοταρά, Βούρβαχη κ.ά.
Στον πρόλογο του βιβλίου του ο συγγραφέας αναφέρει ότι «Η ύπαιθρος της Αττικής είναι γενναιόδωρα διάσπαρτη με αρχαία αμυντικά έργα και οχυρώσεις, συμπεριλαμβανομένων και των μεμονωμένων πύργους και παρατηρητήρια, καταλύματα μπάζα, ένα τείχος φράγματος (το τείχος ΔΕΜΑ), και αρκετά σημαντικά οχυρά φρουρά».


[Ο χάρτης Νο 6 του Munn, κλικάρετε επάνω για να μεγεθυνθεί και να δείτε τη λέξη TAMBOYRIA]

Ο Munn στο κεφάλαιο που αναφέρεται για τις μάχες στο Όρος Αιγάλεω και Πάρνηθας κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Αθήνας, 1826 – 1827, σκιτσάρει το χάρτη Νο 6, καταγράφει τις περιοχές των μαχών, στο δε Όρος Αιγάλεω (το τμήμα αυτό που λέμε Ποικίλο Όρος) γράφει TAMBOYRIA (σελ.204).
Με βάση το χάρτη και τις περιγραφές του Munn αρχίζουμε να ξετυλίγουμε το κουβάρι. Στην περιοχή του Ποικίλου Όρους, στο μέτωπο προς Αθήνα, αριστερά αλλά κυρίως δεξιότερα από το ορεινό σκέλος της αρχαίας Ιεράς Οδού, πριν κατηφορίσουμε προς τη Λίμνη Κουμουνδούρου υπάρχουν «πέτρινες κυκλικές κατασκευές» που κατά πάσα πιθανότητα είναι τα ταμπούρια των αγωνιστών που πήραν μέρος στις μάχες του 1826-1827. Αυτά που έχουμε δει μέχρι σήμερα είναι περίπου δέκα και δεν μπορεί να είναι παρατηρητήρια γιατί η απόσταση μεταξύ τους είναι μικρή. Η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη…


[Ο Γιώργος στο "Ταμπούρι" που είναι κοντά στις κεραίες, πάνω από τη Λίμνη Κουμουνδούρου]

[Ο Νίκος με τους "Στρατοκόπους" στα "Ταμπούρια", πάνω από το δεύτερο δασικό δρόμο, στο Ποικίλο]

Η Μονή Δαφνίου και η Επανάσταση του ΄21 (Απόσπασμα από «ΤΟ ΔΑΦΝΙ» του Δ.Γρ.Καμπούρογλου, σελ.73-74)

Το Χαϊδάρι συνδέεται όπως αναφέρουμε και στην προηγούμενη ανάρτηση με την ομώνυμη Μάχη του Χαϊδαρίου, 6 και 8 Αυγούστου 1826, τον Καραϊσκάκη, το Φαβιέρο (Γάλλος αξιωματικός) και άλλους αγωνιστές. Ο Δήμος Χαϊδαρίου τιμά από το 1979 τη μάχη αυτή καθιερώνοντας τα «Καραϊσκάκεια» που στην πορεία των ετών άλλαξε τίτλο, η ουσία όμως των εκδηλώσεων παραμένει η ίδια.
Σήμερα παρουσιάζουμε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Δ.Γρ.Καμπούρογλου «ΤΟ ΔΑΦΝΙ», 1920 (φιλοδοξούμε να το επανεκδώσουμε), στο οποίο παρουσιάζονται διάφορες πληροφορίες για τη Μονή Δαφνίου κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του ’21.

[ΙΘ΄ Κατά τον Αγώνα
Και τέλος φθάνομεν εις τον Αγώνα.
Η μόνη πληροφορία, την οποία μέχρι τούδε έχομεν δια το Μοναστήρι του Δαφνιού κατά την επανάστασιν του ΄21 είναι, ότι πολιερκηθέν παρά των Τούρκων κατελήφθη δια προδοσίας [σ.σ. πως έγινε η προδοσία θα εξηγηθεί στη νέα (3η) ξενάγηση που θα γίνει το Δεκέμβριο 2009]
Εζώζετο μάλιστα και το πτώμα του προδότου άταφον. Πότε το πολιόρκησαν οι Τούρκοι ισχυρώς αμυνόμενον δια του τοιχογυρίσματός τους και τίνες επολιορκήθησαν εντός αυτού – διότι δεν πιστεύουμε να επρόκειτο δια πεντέξ καλογήρους – αγνοούμε. [σ.σ: εκτιμούμε ότι δεν είναι η μάχη στο Δαφνί (21 Μαρτίου 1827), που έδωσε ο Καραϊσκάκης μπροστά από τη Μονή για να φαίνεται από την Ακρόπολη και να εμψυχώσει του πολιορκημένους].
…Κατά τον Αγώνα φέρεται ως ηγούμενος του Δαφνίου ο ιερομόναχος Αγαθάγγελος Λαμπίρης, Αθηναίος, απόφοιτος της περιφήμου σχολής του Ντέκα [Η Σχολή των Αθηνών Ιωάννου Ντέκα, λειτούργησε από το 1806-1821, με χορηγία του ιδρυτή της, έμπορου στην Βεβετία, εξ Αθηνών].
….Και μια ακόμη πληροφορία έχομεν δια το Δαφνί κατά τον Αγώνα. Όταν ο στρατηγός Γκούρας επί τινα χρόνον απεμακρύνθη των Αθηνών… έγραψε προς τους συναδέλφους του Εφόρους Επιστολή…. η οποία εγράφη εις το Δαφνί και εκείθεν απεστάλην. Έχει δε ως εξής:
«Κύριοι Έφοροι της Φιλομούσου Εταιρείας, χαίρετε,
Επειδή κ΄ εγώ αναχωρώ και λείπω από το χρέος μου, από την επιστασίαν της Φιλομούσου Εταιρείας, αφήνω επίτροπόν μου τον κ.Στάμον Σεραφείμ να επιστατή μαζί σας όσον να γυρίσω, και γνωρίσετέ τον ει εμέ.
Ιω.Γκούρας – Μοναστήρι Δαφνί.»]
Δείτε το ρεπορτάζ του δημοσιογράφου Νίκου Ελ. Θεοδωράκη από την πρώτη επίσκεψη στη Μονή Δαφνίου μετά από το σεισμό του 1999.

Περιγραφή του Χαϊδαρίου το έτος 1826 από το Χρήστο Βυζάντιο: Ιερά Οδός, όρος Αιγάλεω, Παλατάκι κ.λπ.

[Οι χάρτες της μάχης του Χαϊδαρίου, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τ. ΙΒ', σελ. 421. Διακρίνεται ο Λόφος του Προφήτη Ηλία, η Ιερά Οδός, το Παλατάκι(ΧΑΪΔΑΡΙ), το Όρος Αιγάλεω και το Ποικίλο. Οι χάρτες σχεδιάστηκαν από τον υπολοχαγό του πεζικού A. K. Κατσιμήδη]
Χρήστου Βυζάντιου: Απομνημονεύματα αγωνιστών του ΄21, Κεφάλαιον Η΄, σελ.113-114.
«Ο ελληνικός στρατός... ανεχώρησεν εξ Ελευσίνος και δι΄ ατραπών εν καιρώ νυκτός διαβάς το προς βορράν της ιεράς οδού κείμενον όρος Αιγιαλόν, κατέβη εις το πεδίον των Αθηνών και κατέλαβε τους κάτωθεν του όρους τούτου παρεκείμενους λόφους, θέσιν καλούμενη Χαϊδάρι, μικρόν αγροκήπιον απέχον επτά περίπου στάδια από της πόλεως τών Αθηνών και συνιστάμενον έξ ενός κήπου περιφραγμένου διά μικρού τοίχου και ενός πύργου, και έχοντος μεσημβρινώς ομαλόν λόφον και πεδίον καταλήγον, εις τόν ελαιώνα τών Αθηνών, δυτικώς όξυν λοφίσκον, ανατολικώς λόφον υψηλόν και κατόπιν αυτού μικρά οροπέδια καταλήγοντα εις όοαλόν και είπεδον έδαφος ενουμένον μετά του πεδίου τών Αθηνών, πρός βορράν δε ολίγον ομαλόν έδαφος και μετά τούτο τό όρος Αιγιαλόν, του οποίου αι πρός τό Χαϊδάρι κατωφέρειαι αυτού εισίν απότομαι και δύσβατοι».
O Δήμος Χαϊδαρίου και ο Σύλλογος "Θεσσαλική Γη" διοργανώνουν εκδηλώσεις για τη Μάχη του Χαϊδαρίου και τον Καραϊσκάκη 29 - 30 Αυγούστου στο Παλατάκι, 9:00 μ.μ.

6 και 8 Αγούστου 1826: Μάχη του Χαϊδαρίου/Ωδή στο Γιώργο Καραϊσκάκη (Σαββόπουλος) - Καραϊσκάκης (Κ.Χατζής)

["Ο Καραϊσκάκης κοιτάζει την Ακρόπολη, με τα μάτια του Ηνίοχου". Θέση:Παλατάκι Χαϊδαρίου. Έργο του συνδημότη μας γλύπτη, Χάρη Λαλέ (1998)]

Για τη Μάχη του Χαϊδαρίου 6 και 8 Αυγούστου 1826, τον Καραϊσκάκη, το Φαβιέρο κ.ά. αγωνιστές κλικάρετε ΕΔΩ.
Ο Δήμος Χαϊδαρίου και ο Σύλλογος "Θεσσαλική Γη" συνδιοργανώνουν εκδηλώσεις για τη Μάχη του Χαϊδαρίου και τον Καραϊσκάκη 29-30 Αυγούστου 2009 στο Παλατάκι, ώρα 9:00μ.μ.

Και για το τραγούδι του Διονύση Σαββόπουλου ΕΔΩ.
Για το τραγούδι του Κώστα Χατζή ΕΔΩ