Γιάννης Κουβάς "Το κτίριο 15 του Χαϊδαριού", 1992, ΕΝΤΟΣ | 4 κρίκοι: α) επί Μεταξά β) στρατόπεδο Ιταλών (για πέντε μέρες) γ) Στρατόπεδο κρατουμένων επί ναζί Γερμανών (1943 - 1944) δ) Εμφύλιος

 

[Αυτό το βιβλίο  ανακαλύψαμε, προετοιμάζοντας μια άλλη εργασία για το Στρατόπεδο Χαϊδαρίου και το ΜΠΛΟΚ14, ότι είχαμε  παραλήψει να το παρουσιάσουμε στο blog. Το παρουσιάζουμε με μια καθυστέρηση - Η πρωτοτυπία του βιβλίου του Κώστα Κουβά είναι ότι παρουσιάζει δυο "κρίκους", τον πρώτο για την περίοδο του Μεταξά και τον τέταρτο για την περίοδο του Εμφυλίου, που είναι σχεδόν άγνωστοι ακόμα και για τους ερευνητές της Εθνικής Αντίστασης, της Νεότερης Ιστορίας και τους τοπικούς ερευνητές του Χαϊδαρίου]

-------------------

«Γιομάτο με κτίρια το στρατόπεδο του Χαϊδαριού Γιάννης Κουβάς "Το  κτίριο 15 του Χαϊδαριού", 1992, ΕΝΤΟΣ. Μικρά για μεγάλα δεν έχει σημασία. Καθένα τους έχει κι ένα μαντρί των “αμνών για σφαγή”. Και τους διαλεχτούς τους βάζανε στο κτίριο 15. Σ’ αυτό το κτίριο σβήνανε όνειρα κι ελπίδες. Σ’ αυτό το κτίριο καυτές ανάσες μελλοθανάτων είχανε αποτυπωθεί στους τοίχους. Η καρδιά της κόλασης τούτης, το κτίριο 15, θα εξακολουθήσει να υπάρχει και μετά την Απελευθέρωση. Τι κι αν αποχώρησαν οι εωσφόροι κι οι σατανάδες; Άλλοι θα τους αντικαταστήσουν. Τι κι αν οι ψυχές των πατριωτών τριγυρνούσαν ακόμα σ’ εκείνα τα μακρόστενα κελιά; Τα μαστίγια θα ξαναβουίξουν και θ’ αυλακώσουν πλάτες “απελευθερωμένων» πατριωτών”.

Αναφορές για τη Μονή Δαφνίου (1941) και το Στρατόπεδο Χαϊδαρίου, στο 2ο τόμο "Ο Λαβύριθμος" του τρίτομου μυθιστορήματος του Γιώργου Μιχαηλίδη με τίτλο "ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ, ΤΗΣ ΜΟΝΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΛΑΓΝΕΙΑΣ"

 

Ο βασικός "ήρωας" Οδυσσέας Φραντζής, του μυθιστορήματος του Γιώργου Μιχαηλίδη, με τίτλο "ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ, ΤΗΣ ΜΟΝΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΛΑΓΝΕΙΑΣ" μετά την κατάρρευση του μετώπου της Αλβανίας, μαζί με τους συντρόφους του λόχου του, ερχόμενοι στην Αθήνα, διανυκτερεύουν στον "αυλόγυρο της Μονής Δαφνίου...".

Το σχετικό απόσπασμα από το 2ο βιβλίο με τίτλο ο "Λαβύρινθος", σελ. 171:

"... Τέλος Μαΐου 1941, στην υποχώρηση, τα υπολείμματα του λόχου του Ηλία Σπάθη, πέρασαν τη νύχτα τους στον αυλόγυρο της Μονής Δαφνίου. Με το ξημέρωμα θα έπαιρνε ο καθένας το δρόμο του..."

Παρασκευή 9 Μαΐου 2025: Θεατρική παράσταση από μαθητές του Χαϊδαρίου και της πόλης Λαντάου του κρατιδίου Ρηνανίας Παλατινάτο της Γερμανίας με θέμα δύο κρυμμένα παιδιά κατά τη διάρκεια της Γερμανικής ναζιστικής Κατοχής

 

Ροζίνα Ασσέρ-Πάρδο: 

Η Ροζίνα Ασσέρ-Πάρδο ήταν από τις ελάχιστες επιζήσασες του Ολοκαυτώματος και άφησε,  την τελευταία πνοή της, σε ηλικία 87 ετών. 

Για 548 ημέρες κρατούσε ημερολόγιο  κρυμμένη - μαζί με την οικογένειά της- σε πολυκατοικία στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, «κάτω από τη μύτη» της Γκεστάπο. Η ιστορία της θα μπορούσε να αποτελέσει σενάριο για κινηματογραφική ταινία, ενώ σελίδες από το ημερολόγιό της έχουν μεταφερθεί στο αναγνωστικό της Γ’ τάξης του Δημοτικού.

Η Άννα Φρανκ (Φρανκφούρτη, 12 Ιουνίου 1929 - στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπέργκεν-Μπέλζεν, Φεβρουάριος ή Μάρτιος του 1945) ήταν Γερμανίδαϊκής καθαρόαιμης καταγωγής που έγραψε ένα ημερολόγιο (ο πατέρας της) ενώ κρυβόταν, μαζί με τους δικούς της και τέσσερις οικογενειακούς φίλους, σε ένα σπίτι στο Άμστερνταμ κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής της Ολλανδίας.

Πρωτομαγιά 1944 – Πρωτομαγιά 2025 (3 & 4 Μαΐου στους Δήμους Χαϊδαρίου και Καισαριανής)

 

ΜΠΛΟΚ15 - ΤΟ ΛΟΓΟΤΥΠΟ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΧΑΪΔΑΡΊΟΥ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ | ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ 1944 | Η ΜΝΗΜΗ VS ΣΤΗ ΛΗΘΗ

ΜΠΛΟΚ15 - ΤΟ ΛΟΓΟΤΥΠΟ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΧΑΪΔΑΡΊΟΥ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ: Το σύμβολο της πόλης καθιερώθηκε το 1984 (Δήμαρχος Κυριάκος Ντηνιακός) και επιλέχτηκε μετά από πανελλήνιο διαγωνισμό. Συνδυάζει την ιστορία της πόλης και την αγάπη για τη δημοκρατία, την ανανέωση και το σεβασμό στη φύση.

Απεικονίζει το «Μπλοκ 15» του Στρατοπέδου Χαϊδαρίου, χώρο αυσηρής απομόνωσης (το δηλώνει το συρματόπλεγμα που περιβάλλει το κτίριο) και προθαλάμου για τις εκτελέσεις των αγωνιστών – πατριωτών της Εθνικής Αντίστασης, ενάντια στο Γερμανό κατακτηκτή (1940 – 1944).

Η κόκκινη παπαρούνα που ξεπροβάλλει μέσα από την απομόνωση και την απειλή του θανάτου του «Μπλοκ 15», συμβολίζει την ελπίδα για μια καλύτερη και  ειρηνική ζωή καθώς επίσης την αναγέννηση.

Η απελευθέρωση της Αθήνας και το Χαϊδάρι | 12 Οκτωβρίου 1944 - 80 Χρόνια μετά.

 Η απελευθέρωση της Αθήνας και το Χαϊδάρι | 12 Οκτωβρίου 1944 - 80 Χρόνια μετά

[Πρώτη δημοσίευση στο ΧΑΪΔΑΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΕΔΩ]

του Κώστα Φωτεινάκη

Με αφορμή τα 80 Χρόνια από την Απελευθέρωση της Ελλάδας (1944 – 2024) και ανταποκρινόμενοι στην παρότρυνση/ έκκληση του συγγραφέα, ποιητή αλλά και κρατούμενου στο Στρατόπεδο της Γερμανίας Ματχάουζεν, Ιάκωβου Καμπανέλλη, με την κραυγή "Φίλοι μου θυμηθείτε το ναζισμό.…” (1993)...

… Θυμάμαι το ναζισμό και παρουσιάζω αυτήν την εργασία με εικόνες, με αφορμή τα 80 Χρόνια από την Απελευθέρωση της Αθήνας 12 Οκτωβρίου 1944.

Η εργασία εστιάζεται αποκλειστικά στο Χαϊδάρι στις μέρες της Απελευθέρωσης. Για το Στρατόπεδο Χαϊδαρίου, το ΜΠΛΟΚ 15 και την Εθνική Αντίσταση στο Χαϊδάρι έχω γράψει και δημοσιεύσει στο Ιστορικό Λεύκωμα "Χαϊδάρι - Τόπος & Άνθρωποι", 2007, καθώς και σε blogs - sites.

[ΕΙΚΟΝΑ -1. Σύνδεση με την Εθνική Αντίσταση. Κατά μήκος της Ιεράς Οδού, προφανώς στη δασική περιοχή του Όρους Αιγάλεω. Η “ΙΙ Ταξιαρχία – 4ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ” είναι σηματοδοτημένη με ----χχχ----χχχ-χχχ---]. Στο χάρτη καταγράφονται οι τοποθεσίες ΧΑΪΔΑΡΙ και ΔΑΦΝΙ. Πηγή: “Το μπλόκο της Κοκκινιάς (Χρονικό μνήμης). Δ.Νίκαιας 2004.

Η Χαρά Λιουδάκη περιγράφει πως έμαθε για την εκτέλεση του Ναπολέοντα Σουκατζίδη, το δακτυλίδι του αρραβώνα της και πως παρέλαβε τα προσωπικά του αντικείμενα | To Μουσείο Εθνικής Αντίστασης στο Χαϊδάρι

Το ιστορικό των 200 κομμουνιστών κρατουμένων στο Στρατόπεδο Χαϊδαρίου, το Ναπολέοντα Σουκατζίδη και την εκτέλεσή τους στη Καισαριανή την Πρωτομαγιά του 1944 είναι γνωστό, ωστόσο το επαναφέρουμε στη μνήμη μας από παλαιότερες δημοσιεύσεις στο blog ΕΔΩ 

---------------------------------------------------------------------------------------------

Η Χαρά Λιουδάκη στο ΜΠΛΟΚ15

Η Χαρά Λιουδάκη αφηγείται...

Από την τρίτομη σειρά "Ο κοινός λόγος – Αφηγήματα - Συλλογικό" [ΕΔΩ]

Tον είχα δει πριν από 2 μέρες. Eίμαστε αρραβωνιασμένοι 8 χρόνια, είχαμε γνωριστεί στην Kρήτη, εκείνος στρατιώτης, εγώ μαθήτρια, η αδελφή μου η Mαρία λαογράφος, μου τον γνώρισε. Ήταν Mικρασιάτης, είχαν έρθει με την καταστροφή του ’22. Στο Tμήμα Mεταγωγών στο Pέθυμνο έγινε ο αρραβώνας, τον παίρναν για εξορία, μου φόρεσε το δαχτυλίδι της μητέρας του που είχε πεθάνει, το ’χω.

Eγώ τότε ήμουν δευτεροετής φοιτήτρια στην Aθήνα. Eκείνον τον μεταφέρανε στην Aκροναυπλία. Όσο μπορούσα τον φρόντιζα.

Έχω δυο αδέλφια θύματα του Aλβανικού, ένας σκοτωμένος, ένας τραυματίας. Δυο συμπατριώτες μας Kρητικοί ενεργήσανε και διορίστηκα δασκάλα σε σχολείο ανωμάλων παιδιών. Eπί Kατοχής μάς είχαν στεγάσει δυο τάξεις στο Δρομοκαΐτειο. Ήταν κοντά το Xαϊδάρι. Πήγαινα 2 φορές τη βδομάδα. Mια μέρα ο διευθυντής τον έφερε στο γραφείο. Xαιρετισθήκαμε από κοντά. Ήταν στρατιωτικός αυτός πριν παραλάβουν τα Eς Eς.

H θεατρική ομάδα του 6ου Γυμνασίου Χαϊδαρίου ταξίδεψε στην πόλη Landau της Γερμανίας με στόχο την προώθηση της ιστορικής μνήμης και της ιστορικο-πολιτικής εκπαίδευσης | Με αναφορά στο Στρατόπεδο Χαϊδαρίου και το θεατρικό έργο του Ρενάτο Μόρντο

[Οι φωτογραφίες και το κείμενο που ακολουθεί είναι από ανάρτηση του  6ου Γυμνασίου Χαϊδαρίου στη σελίδα του στο Facebook. O τίτλος της ανάρτησης στο blog ΙΕΡΑ ΟΔΟΣ είναι δικός μου. Ρεπορτάζ από την επίσκεψη που του γερμανικού σχολείου στο Χαϊδάρι πριν από έναν χρόνο ΕΔΩ]

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

H θεατρική ομάδα του 6ου Γυμνασίου Χαϊδαρίου ταξίδεψε στην πόλη Landau του κρατιδίου Ρηνανίας – Παλατινάτου στη Γερμανία στο πλαίσιο προγράμματος ανταλλαγής μαθητών με το γερμανικό σχολείο IGS Landau υπό την αιγίδα και συγχρηματοδότηση του Ελληνογερμανικού Ιδρύματος Νεολαίας (ΕΓΙΝ). 

Με στόχο την προώθηση της ιστορικής μνήμης και της ιστορικο-πολιτικής εκπαίδευσης οι Έλληνες και οι Γερμανοί μαθητές σε πνεύμα αμοιβαίου σεβασμού και συνεργασίας, γλωσσικής διαμεσολάβησης, πολύωρων προβών και κοινών εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τον Β΄Π.Π. και το Ολοκαύτωμα παρουσίασαν και στην Γερμανία το θεατρικό έργο του Ελληνοεβραίου σκηνοθέτη, θεατρικού συγγραφέα και ιδρυτή της Λυρικής Σκηνής, Ρενάτο Μόρντο «Χαϊδάρι – 12 εικόνες σκλαβιάς και λευτεριάς», ο οποίος είχε υπάρξει κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής έγκλειστος στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου και αναφέρεται στις δύσκολες και απάνθρωπες συνθήκες ζωής μέσα σ΄ αυτό. 

Το Τραίνο του Φόβου – Μια εικαστική έκθεση στο Τρένο στο Ρουφ (2018) | Μια αντιπολεμική έκθεση με αφορμή το χτες (με αναφορές στο Στρατόπεδο Χαϊδαρίου)

[Η ανάρτηση γίνεται με καθτυστέρηση έξι ετών!!! Ωστόσο το θέμα είναι ιστορικό, πολιτικό, κοινωνικό και ανθρώπινο και διαχρονικό. Φτάσαμε στο "σταθμό του Ρούφ" μέσω Χαϊδαρίου. Για την ακρίβεια μέσω Στρατοπέδου Κρατουμένων Χαϊδαρίου και του ΜΠΛΟΚ15. Ακόμα ακριβέστερα μέσω  ενός άλλου έργου Ad Libitum – Μπλοκ 15 (No Borders). 

Εκεί "..η εικαστικός Άρτεμις Αλκαλάη, μέσω της οικογενειακής και καλλιτεχνικής της εμπειρίας, μιλά για το Μπλοκ 15 του Στρατοπέδου Χαϊδαρίου – τον τόπο της απόλυτης φρίκης και μαρτυρίου, κατά τη διάρκεια της Εθνικής Αντίστασης" και αναφέρεται στο Ρούφ και στα τρένα που μετεέφεραν τους κρατούμενους στη  Γερμανία. Η κα Αλκαλάη αναφερεται στην έκθεση "Το τραίνο του Φόβου" και έτσι φτάσαμε με καθυστέρηση στο Ρούφ... Απολαύστε το..... ΕΔΩ.  https://tinyurl.com/222p33n9

Το Τραίνο του Φόβου

Μια αντιπολεμική έκθεση με αφορμή το χτες

επιμέλεια Ράνια Καπελιάρη

Η Αμαξοστοιχία – Θέατρο το Τρένο στο Ρουφ, με αφορμή την ανακήρυξη της Αθήνας ως Παγκόσμιας Πρωτεύουσας Βιβλίου 2018 φιλοξενεί από τον Οκτώβριο στα κουπέ του New Wagon την έκθεση «Το Τραίνο του Φόβου» της εικαστικής ομάδας CITY READS.

Στο επίκεντρο της δράσης, που επιμελείται η εικαστικός Ράνια Καπελιάρη βρίσκεται ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος με το ολοκαύτωμα και τις μεταγωγές εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, λόγω της φυλής τους, με τα «τρένα του θανάτου» στα κολαστήρια – στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Το 6ο Γυμνάσιο Χαϊδαρίου και το γερμανικό σχολείο IGS Landau ανέβασαν το θεατρικό δρώμενο ΧΑΪΔΑΡΙ βασισμένο στο θεατρικό έργο του Ρενάτο Μόρντο

Μία δημιουργική εβδομάδα έφτασε στο τέλος της! Από τις 8 έως τις 15 Μαΐου οι μαθητές της θεατρικής ομάδας του 6ου Γυμνασίου Χαϊδαρίου είχαν την ευκαιρία να ζήσουν μία μοναδική εμπειρία φιλοξενώντας μαθητές του γερμανικού σχολείου IGS Landau.

Τα παιδιά είχαν την ευκαιρία όχι μόνο να επικοινωνήσουν και να διασκεδάσουν, αλλά και να μάθουν, να ξεναγηθούν σε σπουδαία ιστορικά μνημεία της πόλης και της χώρας μας, να συνεργαστούν και τελικά να ανεβάσουν από κοινού το θεατρικό δρώμενο “Χαϊδάρι”!

Παρασκευή 12 Μαΐου 2023 - Ώρα 20:30 η θεατρική ομάδα του 6ου Γυμνασίου Χαϊδαρίου σε συνεργασία με μαθητές του γερμανικού σχολείου IGS Landau παρουσιάζουν το θεατρικό δρώμενο "ΧΑΪΔΑΡΙ"

 

Με μεγάλη χαρά και ικανοποίηση χαιρετίζω τη συνεργασία των θεατρικών ομάδων του 6ου Γυμνασίου Χαϊδαρίου και του γερμανικού σχολείου IGS Landau.

Μαθητές των δύο σχολείων σε κοινό πρόγραμμα ανταλλαγής και επισκέψεων, μεταξύ των άλλων, θα παρουσιάσουν το θεατρικό δρώμενο ΧΑΙΔΑΡΙ του Ρενάτο Μόρντο, την Παρασκευή 12 Μαΐου 2023 -  Ώρα 20:30.

Ο Μάνος Χατζιδάκις και ο "φίλος μας που χάθηκε"... Ο Έκτορας Οικονομίδης που τον πρόδωσαν, τον τύφλωσαν και τον σκότωσαν στο Στρατόπεδο Χαϊδαρίου στο έργο του συνθέτη "Η Εποχή της Μελισσάνθης"

Περιγραφή του έργου ΕΔΩ | Ακούμε το δίσκο ΕΔΩ - το τραγούδι με α/α 13 είναι αφιερωμενο στο 20χρονο φίλο του, τον Εκτορα Οικονομίδη, που τύφλωσαν και θανάτωσαν οι Γερμανοί στο Χαϊδάρι, αφού τον έπιασαν με προδοσία.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ -1:  [ΕΔΩ]

Αρχές Ιουνίου του 1994 όλα αυτά. Λίγες μόλις ημέρες πριν από τον θάνατό του (15/6). Μιλήσαμε για πολλά εκείνο το απόγευμα, χωρίς να φανταζόμαστε, με τον Φώτη Απέργη από την «Ελευθεροτυπία», ότι ήταν η τελευταία φορά που τον συναντούσαμε:

«Στην Κατοχή είχα ένα φίλο», μας είπε, «ένα ιδιοφυές παιδί που είχε συλλάβει πρόωρα κάμποσα από αυτά που έπειτα έγιναν κοινά. Μου μιλούσε, λοιπόν, συνέχεια για την αξία του ρεμπέτικου. Και παρότι αρχικά τον άκουγα δυσπιστώντας, κατόρθωσε εντέλει να ενδιαφερθώ. Αλλά και πάλι δεν θα λάμβανα πρωτοβουλία αν δεν γινόταν κάτι απροσδόκητο: είχαμε ραντεβού μια μέρα στον “Ορφέα”, μα ο Εκτωρ δεν ήρθε. Τον είχαν συλλάβει. Τον βασάνισαν στο Χαϊδάρι και τον σκότωσαν. Αυτό με συγκλόνισε. Μοιραία, κάθε συζήτηση μαζί του πήρε πια άλλες διαστάσεις. Ετσι, θέλησα να ανιχνεύσω το ρεμπέτικο».

ΘΕΜΟΣ ΚΟΡΝΑΡΟΣ "ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ" και το ιστορικό του χαρακτικού του εξωφύλλου της 2ης έκδοσης (1945)... | Το χαρακτικό ως καμβάς άλλων χρήσεων

 

[ΦΩΤ.1]

Στο εξώφυλλο της 2ηςέκδοσης του βιβλίου (1945) που έγραψε ο κρατούμενος αγωνιστής Θέμος Κορνάρος με θέμα ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ υπάρχει ένα χαρακτικό για το οποίο μέχρι και το 1985 αρκετοί θεωρούσαν ότι ήταν ενός άγνωστου έλληνα χαράκτη.

Η πραγματικότητα όμως είναι άλλη.

Το  έργο είναι της Γερμανίδας, μεγάλης αναγνωρισιμότητας και διεθνούς κύρους χαράκτριας, Käthe Kollwitz/ Καιτε Κολλβιτς  [ΕΔΩ] και απεικονίζει τη δολοφονία του Γερμανού κομμουνιστή Καρλ Λίμπκνεχτ στις 15 Ιανουαρίου 1919. 

Την ίδια μέρα δολοφονήθηκε και η "κόκκινη" Ρόζα Λούξεμπουργκ, σύντροφος του Καρλ Λίμπενεχτ.

[Φωτ.2] - Πατήστε επάνω στην εικόνα για να μεγεθυνθεί

Ο Δημήτρης Κουτσούμπας παρέδωσε αρχειακό υλικό του ΚΚΕ για τον Ναπολέοντα Σουκατζίδη στην οικογένειά του (29.10.2021)

 

[ΠΗΓΗ: 902]

Ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας συναντήθηκε σήμερα, Παρασκευή 29 Οκτώβρη, στην έδρα της ΚΕ, με τη Φωτεινή (Φωφώ) Θεραπιώτη - Σουκατζίδη, πρώτη ξαδέλφη του ήρωα κομμουνιστή Ναπολέοντα Σουκατζίδη, τον οποίο εκτέλεσαν οι Γερμανοί στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής, την Πρωτομαγιά του 1944, μαζί με άλλους κομμουνιστές, που έμειναν στην Ιστορία ως οι «200 της Καισαριανής».

Ο Δημήτρης Κουτσούμπας παρέδωσε στη Φωτεινή Θεραπιώτη - Σουκατζίδη έναν αναμνηστικό βιβλιόδετο φάκελο με υλικά από το Αρχείο του ΚΚΕ για τον Ναπολέοντα Σουκατζίδη, ο οποίος περιείχε φωτογραφίες, αλλά και τις επιστολές του προς τον πατέρα του, τη σύντροφό του Χαρά Λιουδάκη και άλλους συγγενείς του, από τις φυλακές και τις εξορίες.

Θυμίζουμε ότι σαν σήμερα, πριν από ακριβώς 21 χρόνια, στις 29 Οκτώβρη 2000, είχαν γίνει τα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα του Ναπολέοντα Σουκατζίδη, στο χωριό του στο Αρκαλοχώρι Ηρακλείου Κρήτης. 

Ad Libitum – Μπλοκ 15 | Συναυλία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών στο Στρατόπεδο Χαϊδαρίου - ΜΠΛΟΚ15 | Τίτλος έργου ‘No Borders’ (Secret City)

Αναρτήθηκε στις 24.10.2021 στο κανάλι της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών -  ΕΥΓΕ

Παρακολουθείστε το έργο και τη συναυλία στην μεγάλη αίθουσα του ΜΠΛΟΚ15 ΕΔΩ

Στο πλαίσιο του project «Ad Libitum», της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, η εικαστικός Άρτεμις Αλκαλάη, μέσω της οικογενειακής και καλλιτεχνικής της εμπειρίας, μιλά για το Μπλοκ 15 του Στρατοπέδου Χαϊδαρίου – τον τόπο της απόλυτης φρίκης και μαρτυρίου, κατά τη διάρκεια της Εθνικής Αντίστασης.

Ο συνθέτης Δημήτριος Δημόπουλος εμπνέεται από τα ανθρώπινα δικαιώματα, και συνθέτει το έργο: «No Borders (Secret City) » .

Το project «Ad Libitum», με θέμα τα ανθρώπινα δικαιώματα, είναι μια πρωτοβουλία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών και εντάσσεται στο πλαίσιο των πολιτιστικών δράσεων της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Η Κ.Ο.Α. ανέθεσε σε πέντε νέους Έλληνες συνθέτες, που πρόσφατα εκκίνησαν τη συνθετική τους πορεία, αλλά έχουν ήδη επιτύχει διεθνείς διακρίσεις και αναγνώριση, τη σύνθεση ενός έργου μουσικής δωματίου, με θέμα τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Τα έργα συνδέθηκαν με ιστορικά τοπόσημα της Αττικής, τα οποία είναι ταυτισμένα με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Προσωπικότητες που έχουν αφήσει το στίγμα τους στη μάχη υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων βιωματικά, ακαδημαϊκά, πολιτικά αλλά και μέσω της τέχνης, με αφορμή τη μουσική, μιλούν γι’ αυτούς τους τόπους μνήμης.

Το «Ad Libitum» τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εξωτερικών και του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Μουσική Διεύθυνση:

Δημήτρης Σέμσης

Παίζουν:

Φαίδων Μηλιάδης -βιολί

Τριαντάφυλλος Λούκας - Βιολί

Ενκέλα Κοκολάνη – Βιόλα

Μάνος Γουβέλης – Βιόλα

Δημήτρης Γούζιος – Βιολοντσέλο

Βάνια Παπαδημητρίου - Βιολοντσέλο

Τάκης Καπογιάννης – Κοντραμπάσο

Σύντομο σημείωμα του συνθέτη:

Το έργο ‘No Borders’ (Secret City) είναι ένα σεπτέτο εγχόρδων εμπνευσμένο από το δικαίωμα του Ευρωπαίου πολίτη να κυκλοφορεί και να διαμένει ελεύθερα στο έδαφος των κρατών μελών.

Η αρχική ιδέα του τριμερούς αυτού έργου (Α-Β-Α) είναι η μίξη ποικίλων μουσικών στοιχείων από διαφορετικές μουσικές παραδόσεις των κρατών της Ευρώπης. Η συνύπαρξη των στοιχείων αυτών περιλαμβάνει μουσικές κλίμακες, ρυθμούς και ηχοχρώματα της Ευρώπης που οδηγούν σε μία ώσμωση των διαφορετικών αυτών παραδόσεων, δημιουργώντας μία μεγάλη ‘πόλη’ χωρίς σύνορα. Συγκεκριμένα, το πρώτο και το τρίτο μέρος με έντονο ρυθμικό χαρακτήρα αφήνουν τα διαφορετικά στοιχεία να ξεχωρίζουν χωρίς να έρχονται σε αντίθεση, ενώ στο δεύτερο μέρος (αργό) η μουσική αφομοιώνει αυτή τη διαφορετικότητα των στοιχείων. 

Η συνέχεια του μουσικού έργου στο σύνολό της δείχνει πώς τα διαφορετικά στοιχεία (πολίτες) μπορούν να μεταβούν ελεύθερα από ένα μέρος σε άλλο, να συνυπάρξουν ξεχωριστά και αρμονικά ή ακόμα και να αφομοιωθούν πλήρως, σε ένα μουσικό έδαφος όπου η κυκλοφορία σέβεται και εξυπηρετεί τις ανάγκες των μονάδων. Η πύκνωση και οι αρμονικές εκπλήξεις του τελευταίου μέρους του έργου, εκτός της καθαρά μουσικής τους λειτουργίας, θέλουν να αποτυπώσουν τη δυναμική του δικαιώματος αυτού στην πλήρη πραγμάτωσή του και να προβάλει τη γοητεία της πολύ - πολιτισμικότητας, του σεβασμού και της φιλοξενίας σε αυτή την ‘μυστική υπέρ-πόλη, χωρίς σύνορα’.

ΒΡΕΘΗΚΕ το χαμένο κατοχικό θεατρικό έργο που ανέβηκε στις 28 Οκτωβρίου 1944 | ΧΑΪΔΑΡΙ – 12 ΕΙΚΟΝΕΣ ΣΚΛΑΒΙΑΣ ΚΑΙ ΛΕΥΤΕΡΙΑΣ

Με αφορμή την Απελευθέρωση της Αθήνας 12 Οκτωβρίου 1944 και την πρώτη παράσταση του θεατρικού έργου ΧΑΪΔΑΡΙ – 12 ΕΙΚΟΝΕΣ ΣΚΛΑΒΙΑΣ ΚΑΙ ΛΕΥΤΕΡΙΑΣ στις 28 Οκτωβρίου 1944 στο θέατρο Κοτοπούλη]

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

 ΒΡΕΘΗΚΕ το χαμένο κατοχικό θεατρικό έργο που ανέβηκε στις 28 Οκτωβρίου 1944 

 ΧΑΪΔΑΡΙ – 12 ΕΙΚΟΝΕΣ ΣΚΛΑΒΙΑΣ ΚΑΙ ΛΕΥΤΕΡΙΑΣ 

του Κώστα Φωτεινάκη

[ΘΕΑΤΡΟΝ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ -REX | Το εξώφυλλο του προγράμματος | 28 Οκτωβρίου 1944]

Βρέθηκε το χαμένο κατοχικό θεατρικό έργο ΧΑΪΔΑΡΙ – 12 ΕΙΚΟΝΕΣ ΣΚΛΑΒΙΑΣ ΚΑΙ ΛΕΥΤΕΡΙΑΣ που το αναζητούσα από το 2000.

Μεγάλο γεγονός για το Χαϊδάρι, την πόλη που «φιλοξένησε» χιλιάδες  κρατούμενους την περίοδο της  Γερμανικής Κατοχής, την πόλη που έχει ως λογότυπό της το κτήριο ΜΠΛΟΚ 15^1,2 από το 1984.

Το Στρατόπεδο Κρατουμένων Χαϊδαρίου κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής λειτούργησε ως τόπος βασανιστηρίων, εκτελέσεων και παράλληλα ως προπαγάνδα τρόμου στην ανερχόμενη αντίσταση κατά του κατακτητή και των ντόπιων συνεργατών τους.

Μεταξύ των κρατουμένων που πέρασαν από το Στρατόπεδο ήταν ο μεγάλος Έλληνας μουσουργός Νίκος Σκαλκώτας, ο δημοσιογράφος Ζακ Μεναχέμ, ο διάσημος σκηνοθέτης – Συγγραφέας Ρενάτο Μόρντο (γεννήθηκε από γονείς εβραϊκής καταγωγής, πατέρα Κερκυραίο και μητέρα Αυστριακή) κ.ά.

Ο Ρενάτο Μόρντο³ ανέβασε το θεατρικό έργο ακριβώς 16 ημέρες μετά την Απελευθέρωση της Αθήνας, στις 28 Οκτωβρίου 1944, στο θέατρο «REX – ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ» - Δ/ντης Βασίλης Λογοθετίδης, με τους ηθοποιούς: Δημήτρη και Ρίτα Μυράτ, Χρήστο Τσαγανέα, Διονύση Παπαγιαννόπουλο, Στέλιος Βόκοβιτ, Νίτσα Τσαγανέα, Δημήτρη Λυγίζο, Βίλμα Κύρου, Νάσο Κεδράκα κ.ά.

Βασικοί Συντελεστές του θεατρικού έργου:

•          RENATO MORDO (συγγραφέας – σκηνοθέτης)

•          Μιχάλης Βούρτσης, (Αρχιμουσικός, Συνθέτης – πατέρας της γνωστής ηθοποιού Μάρθας Βούρτση): Μουσική Επιμέλεια

•          Γιώργος Ανεμογιάννης (σκηνικά - ενδυματολογία)

Απόσπασμα κριτικής για το έργο (Άλκης Θρύλος – Ελένη Ουράνη)

«….Η μαρτυρική ζωή των σκλάβων των Γερμανών, οι θανατικές εχτελέσεις, αποδίδονται πιστότατα και παραστατικότατα, συγκλονιστικότατα, αλλά και χωρίς μετουσίωση… Καθώς παρακολουθούσα το «Χαϊδάρι», αισθανόμουνα μια δυσφορία σ’ όλο μου το σώμα, είχα την πολύ δυσάρεστη εντύπωση ότι καταδικάσθηκα να γίνω αυτόπτης μάρτυρας βασανιστηρίων…»

Το έργο το αναζητούσα, εγώ, φίλοι και συνεργάτες και κατορθώσαμε να ανακαλύψουμε:

• Το πρόγραμμα της θεατρικής παράστασης με τους συντελεστές του έργου
• Την κριτική για το έργο από την Άλκη Θρύλου/ Ελένη Ουράνη
• Τα σκηνικά του έργου στο Μουσείο του Γιώργου Ανεμογιάννη
• Την έκθεση⁴ για τη ζωή και το έργο του Ρενάτο Μόρντο που πραγματοποιήθηκε στη Γερμανία από το Σεπτέμβριο του 2020 έως τον Ιούνιο του 2021.
• Την έκδοση του θεατρικού έργου στη Γερμανική γλώσσα Renato Mordo: Chaidari. Szenen aus Hitlers Konzentrationslager in Griechenland, Ιούνιος 2021.

Ο Κώστας Φωτεινακης είναι ερευνητής της τοπικής ιστορίας και Πρόεδρος του Ελληνικού Δικτύου ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

1. ΥΠΠΟΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΟ ΜΝΗΜΕΙΟ: Ιδιαίτερα το κτήριο ΜΠΛΟΚ15, του Στρατοπέδου Χαϊδαρίου, που ήταν ο χώρος και μαρτυρίου όσων επρόκειτο να εκτελεσθούν, χαρακτηρίστηκε από το ΥΠΠΟΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΟ ΜΝΗΜΕΙΟ (ΦΕΚ329/Β/24.6.1987) «… για να συμβάλλει στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης των κατοίκων της Αθήνας και της χώρας».
2. ΜΠΛΟΚ15: Το σύμβολο του Δήμου Χαϊδαρίου καθιερώθηκε το 1984. Συνδυάζει την ιστορία της πόλης και την αγάπη για τη δημοκρατία, την ανανέωση και το σεβασμό στη φύση. Απεικονίζει το «Μπλοκ 15» του Στρατοπέδου Χαϊδαρίου, χώρο αυστηρής απομόνωσης (το δηλώνει το συρματόπλεγμα που περιβάλλει το κτίριο) και προθαλάμου για τις εκτελέσεις των αγωνιστών – πατριωτών της Εθνικής Αντίστασης, ενάντια στη ναζιστική κατοχή (1940 – 1944).
3. Ρενάτο Μόρντο: Το 1939 ύστερα από πρόσκληση του Κωστή Μπαστιά κατ’ εισήγηση του Μανώλη Καλομοίρη, ήρθε οικογενειακώς στην Ελλάδα όπου προσλήφθηκε ως βασικό στέλεχος στη νεοϊδρυθείσα Εθνική Λυρική Σκηνή. O Ρενάτο Μόρντο την περίοδο 1943 – 1944 ήταν κρατούμενος στο Στρατόπεδο Χαϊδαρίου μαζί με άλλους Έλληνες Πατριώτες. Ο χώρος του Στρατοπέδου, τα βασανιστήρια και οι εκτελέσεις, υπάρχει μάλιστα μέσα στο έργο ειδική «εικόνα» του Ναπολέοντα Σουκατζίδη, αποτέλεσαν το δραματουργικό πλαίσιο, τις προτεινόμενες  συνθήκες, και τον σκηνικό τόπο δράσης του έργου. Πληρέστερο Βιογραφικό από τον ιστότοπο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής  https://bit.ly/2C9Nisb
4. Έκθεση προς τιμή του Ρενάτο Μόρντο, συνιδρυτή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στη Γερμανική Σχολή Αθηνών 5-26 Νοεμβρίου 2021 – στις 6 Νοεμβρίου θα διαβαστούν αποσπάσματα από το θεατρικό έργο https://bit.ly/3CfQakk

Διαφήμιση της πρώτης παράστασης σε εφημερίδα της εποχής -  28 Οκτωβρίου 1944

Εικ.3 – Σκηνικά Γιώργου Ανεμογιάννη από το ομώνυμο Μουσείο στο Ηράκλειο Κρήτης http://www.anemoyannis.gr

 

Λαϊκός Αγώνας Δρόμου Μπλοκ 15 (Στρατόπεδο Χαϊδαρίου) – Σκοπευτήριο Καισαριανής (15/10/17)

Λαϊκός Αγώνας Δρόμου Μπλοκ 15 (Στρατόπεδο Χαϊδαρίου) – Σκοπευτήριο Καισαριανής (15/10/17)

Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και η Περιφέρεια Αττικής, την Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2017 διοργανώνουν λαϊκό αγώνα δρόμου, υπό τον τίτλο «ΑΓΩΝΑΣ ΔΡΟΜΟΥ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΙΜΗΣ: ΜΠΛΟΚ 15 (ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ) – ΣΚΟΠΕΥΤΗΡΙΟ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ», μήκους 14 χιλιομέτρων.

Ο αγώνας δρόμου αυτός εντάσσεται στον κύκλο δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων υπό τον γενικό τίτλο «Η ΑΘΗΝΑ ΕΛΕΥΘΕΡΗ», με αφορμή την 12η Οκτωβρίου, ημέρα απελευθέρωσης της Αθήνας το 1944 από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής.

Η εκκίνηση θα δοθεί στις 08.30 το πρωί, μπροστά από το κτήριο των μελλοθανάτων ΜΠΛΟΚ-15 εντός του Στρατοπέδου Χαϊδαρίου «ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ Α’» και ο τερματισμός θα γίνει στον τόπο εκτελέσεων στο Σκοπευτήριο Καισαριανής (Μουσείο Εθνικής Αντίστασης), ακολουθώντας τη συνήθη διαδρομή που επέλεγαν τα γερμανικά καμιόνια για να μεταφέρουν τους μελλοθανάτους αγωνιστές.

Η διαδρομή του αγώνα είναι μήκους 14 χιλιομέτρων: Οι δρομείς εκκινώντας από το Στρατόπεδο Χαϊδαρίου θα ακολουθήσουν τη διαδρομή: Οδός Φλουτζή - Αγωνιστών Στρατοπέδου Χαϊδαρίου - Ιερά Οδός - Πειραιώς - Ερμού - Ασωμάτων - Αποστόλου Παύλου - Διονυσίου Αρεοπαγίτου - Λεωφόρος Βασιλίσσης Αμαλίας - Λεωφόρος Βασιλίσσης Όλγας - Λεωφόρος Βασιλέως Κωνσταντίνου - Λεωφόρος Βασιλέως Αλεξάνδρου - Γρηγορίου Θεολόγου - Λεωφόρος Εθνικής Αντιστάσεως - Νέας Εφέσου - Πέλοπος - Σκοπευτήριο.

Την τεχνική υποστήριξη του αγώνα έχει αναλάβει η Γραμματεία του ΑΣΑΕΔ (Ανώτατο Συμβούλιο Αθλητισμού Ενόπλων Δυνάμεων) σε συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής. Οι δρομείς θα είναι φορείς των μηνυμάτων που πετούσαν από τα γερμανικά καμιόνια οι μελλοθάνατοι, καθώς στη φανέλα τους μαζί με τον αριθμό συμμετοχής τους θα είναι τυπωμένα μηνύματα των αγωνιστών.

Η Γραμματεία του αγώνα θα λειτουργεί στο χώρο της εκκίνησης, όπου οι αθλητές θα παραλαμβάνουν τον αριθμό συμμετοχής τους. Στην πύλη του Στρατοπέδου θα υπάρχει λεωφορείο για τη μεταφορά στον χώρο της εκκίνησης (Χώρος στάθμευσης πλησίον ΜΠΛΟΚ 15).

Τόσο η τελετή έναρξης του αγώνα στο Στρατόπεδο Χαϊδαρίου, όσο και η τελετή απονομών στο Σκοπευτήριο Καισαριανής θα είναι ανοιχτές για το κοινό εκδηλώσεις.

ΠΕΡΕΧΕΤΑΙ Η ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΣΕ ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΜΕΧΡΙ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΤΕΛΕΤΗΣ ΤΟ ΠΡΩΙ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 15 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ ΣΤΟ ΧΑΪΔΑΡΙ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

08:15 Έναρξη ενημέρωσης των αθλητών (Τεχνικές πληροφορίες του αγώνα)

08:20 Χαιρετισμός Αν. Υπουργού Εθνικής Άμυνας Δημήτρη Βίτσα.

08:25 Ενός λεπτού σιγή για τα θύματα του ναζισμού.

08:26 Ανάκρουση Εθνικού Ύμνου από την μπάντα της Πολεμικής Αεροπορίας.

08:30 Εκκίνηση Αγώνα.

10:00-10:30 Τελετή απονομών κυπέλλων στους 6 πρώτους άνδρες και 6 πρώτες γυναίκες.

10:30 Τέλος έγκυρων τερματισμών.

10:35 Απόδοση τιμής στο μνημείο στον χώρο εκτελέσεων.

Στον τερματισμό θα μοιραστούν στους συμμετέχοντες αθλητές Μετάλλιο και Δίπλωμα.

ΠΗΓΗ: Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και ΕΔΩ

KATAXNIA: Κατοχή - Αντίσταση -Απελευθέρωση | Στίχοι Κώστα Βίρβου - Μουσική Χρήτος Λεοντής - Τραγουδούν Καζαντζίδης, Μαρινέλλα, Χορωδία Κορίνθου | Αφἠγηση Δημήτρης Μυράτ | Εξώφυλλο Σπύρος Βασιλείου

 Διαβάστε περισσότερα  ΕΔΩ  και ακούστε το δίσκο ΕΔΩ 

Το τραγούδι "Γιατί να γίνω μάνα" αναφέρεται στο Στρατόπεδο Χαϊδαρίου

Πρωτομαγιά 1944 - Πρωτομαγιά 2014: 70 χρόνια μετά "Το ΜΠΛΟΚ15 του Στρατοπέδου Χαϊδαρίου να γίνει Μνημείο της Εθνικής Αντίστασης"

Σπύρος Τζόκας: «Ο κύκλος των μάταιων πράξεων» | Ιστορικό μυθιστόρημα με φόντο τη ζωή του Ναπολέοντα Σουκατζίδη

ΕΔΩ